Вчера в Казани открылся IV (XX) Всероссийский археологический съезд. В пленарном заседании приняли участие Государственный Советник РТ, председатель попечительского совета Республиканского фонда «Возрождение» Минтимер Шаймиев, сопредседатель Российского исторического общества, директор Института археологии и этнографии Сибирского отделения РАН Анатолий Деревянко, министр культуры РТ Айрат Сибагатуллин, академик РАН, директор Института археологии РАН Николай Макаров, академик АН РТ, вице-президент АН РТ Джаудат Сулейманов, директор Института археологии имени А.Х.Заликова АН РТ, заведующий кафедрой этнологии КФУ Айрат Ситдиков, ректор КФУ Ильшат Гафуров, директор Института международных отношений, истории и востоковедения КФУ Рамиль Хайрутдинов.
Казань и Татарстан в последние годы являют собой яркий пример самого тесного взаимодействия государственных органов, научных и образовательных центров, широкого общественного движения в сфере изучения и сохранения культурного наследия, отметил ректор КФУ, открывая пленарное заседание съезда. Он также заметил, что благодаря поддержке Республиканского фонда «Возрождение» памятники Болгарского археологического комплекса включены в список Всемирного наследия ЮНЕСКО. «А наши ученые получили заказ, а для нас очень важно, чтобы исследования были востребованы», — сказал Ильшат Гафуров, добавив, что «благодаря фонду «Возрождение» в республике сложилось уважительное отношение к археологическим изысканиям университета и Академии наук».
Академик РАН Анатолий Деревянко прежде всего зачитал приветствие участникам съезда Председателя Государственной Думы ФС РФ и председателя Российского исторического общества Сергея Нарышкина. В приветственном слове, в частности, отмечается, что выбор Казани в качестве места проведения съезда не случаен. «У участников и гостей съезда имеется замечательная возможность познакомиться с впечатляющими достижениями археологов Татарстана и археологическими экспозициями Болгара, включенного в 2014 году в перечень памятников мирового культурного наследия ЮНЕСКО», — говорится в приветствии.
Анатолий Деревянко напомнил, что III (XIX) Всероссийский археологический съезд состоялся три года назад. «За это время российские археологи сделали много крупных открытий, написаны тысячи статей, десятки и сотни книг, высказано много интересных гипотез. Все это будет обсуждаться в рамках съезда», — отметил академик.
Он обратил внимание на то, что в Татарстане насчитывается 7 музеев-заповедников. Деревянко рассказал, что недавно посетил остров-град Свижск и древний город Болгар. «Колоссальные впечатления! Возникает чувство гордости за великолепное наследие, которое мы имеем, и за то, с какой любовью и знанием все это сделано», — поделился впечатлениями ученый и заметил, что огромный вклад в сохранение историко-культурного наследия, создание государственного подхода к этому вопросу вносит Государственный Советник РТ Минтимер Шаймиев.
В завершение выступления Анатолий Деревянко предложил следующий Всероссийский археологический съезд провести на Алтае, в Белокурихе.
В свою очередь Минтимер Шаймиев отметил, что этот съезд имеет для Татарстана историческое и символическое значение. На протяжении долгих лет столица республики остается одним из ведущих археологических центров страны, подчеркнул Государственный Советник РТ. Проведение такого съезда – прекрасная возможность для обмена мнениями, выработки предложений по самому широкому кругу научно-практических проблем, связанных с богатейшей историей России, уверен М.Шаймиев.
«Археология – одна из самых интересных наук. В последние годы вплотную занимаясь возрождением памятников истории и культуры, я сейчас причисляю себя к начинающим археологам и все больше убеждаюсь, что изучение археологии помогает понять единство прошлого и настоящего, раскрывает законы исторических процессов и формирует представления об общих человеческих ценностях и мировой культуре. Без археологии нет основы для изучения всего этого», — констатировал М.Шаймиев.
В Татарстане, особенно сейчас, уделяется большое внимание археологическим исследованиям. «И раньше уделялось, и никогда не прерывалось. Но благодаря масштабам работ и обобщению опыта – мирового, российского и татарстанского – удается проводить их на хорошем научном уровне», — сказал Минтимер Шаймиев.
Он вспомнил, как проводились археологические исследования на территории Казанского Кремля. Материалы, полученные в ходе раскопок, позволили установить время возникновения Казани как города. К слову, заметил Минтимер Шаймиев, Казанский Кремль, включенный в список Всемирного наследия ЮНЕСКО, – один из наиболее посещаемых туристических объектов России. «Сейчас ежегодно его посещают более 1 млн. человек. И будет еще больше», — уверен Госсоветник РТ.
Он также напомнил, как проводились археологические раскопки в Елабуге, и о том, какие работы проведены и будут еще проводиться в Болгаре и Свияжске. Говоря о включении Болгара в список Всемирного наследия ЮНЕСКО, М.Шаймиев сказал, что «это признание выдающейся ценности объекта». Он также поблагодарил всех, кто принимал и принимает участие в ведущихся там работах.
Также участников съезда приветствовали министр культуры РТ Айрат Сибагатуллин и директор Института археологии РАН Николай Макаров. Были зачитаны приветствия министра культуры России Владимира Мединского и президента Российской академии наук Владимира Фортова.
* * *
Казанның «УНИКС» мәдәни-спорт комплексында IV (XX) Бөтенроссия археология съезды ачылды. Аның пленар утырышында Татарстанның беренче Президенты, ТР Дәүләт Киңәшчесе, Татарстан Республикасы тарихи һәм мәдәни истәлекләрен торгызу буенча “Яңарыш” Республика фондының Попечительләр советы рәисе Минтимер Шәймиев, ТР мәдәният министры Айрат Сибагатуллин, Россия тарих җәмгыяте рәистәше, РФАнең Себер бүлеге Археология һәм этнография институты директоры Анатолий Деревянко, РФА академигы, РФАнең Археология институты директоры Николай Макаров, ТР Фәннәр академиясенең А. Халиков исемендәге Археология институты директоры, КФУның этнология кафедрасы мөдире Айрат Ситдыйков, ТР ФА вице-президенты Җәүдәт Сөләйманов, Казан федераль университеты ректоры Илшат Гафуров һәм башкалар катнашты.
Илшат Гафуров утырышны ачып җибәреп, соңгы елларда Казан һәм Татарстанда мәдәни мирасны өйрәнү һәм саклап калу өлкәсендә дәүләт органнары, фән һәм белем бирү үзәкләре, җәмәгатьчелекнең тыгыз хезмәттәшлек итүен билгеләп үтте. Ул “Яңарыш” Республика фонды ярдәме белән Болгар тарих-археология комплексының ЮНЕСКО Бөтендөнья мирас исемлегенә кертелүен ассызыклап узды.
Анатолий Деревянко РФ Федераль Җыены Дәүләт Думасы Рәисе, россия тарих җәмгыяте рәисе Сергей Нарышкин сәламләвен җиткерде. Анда корылтайны үткәрү өчен Казанның очраклы гына сайланмавы билгеләп үтелә. “Съезд делегатлары һәм кунаклары Татарстан археологларының казанышлары белән танышып, 2014 нче елда ЮНЕСКО Бөтендөнья мәдәни мирас һәйкәлләре исемлегенә кертелгән Болгар экспозицияләрен күрә алу мөмкинлегенә ия булачак”, — диелә сәламләүдә.
А. Деревянко соңгы мәртәбә корылтайның өч ел элек үткәрелгәне һәм шушы вакыт эчендә Россия археологлары тарафыннан зур ачышлар ясалганы, бу вакыт эчендә меңләгән мәкаләләр язылып, күптөрле гипотезалар туганы, Россия археологлары сафы киңәюе турында билгеләп узды. Анатолий Деревянко күптән түгел Болгар һәм Свияжскига баруы турында әйтеп: “Искиткеч кичерешләр! Бай мирасыбызга карата горурлык хисе туа”, — дип белдерде һәм шушы юнәлештә саллы өлеш керткән ТР Дәүләт Киңәшчесе Минтимер Шәймиевкә рәхмәтен җиткерде. Анатолий Деревянко чираттагы бишенче корылтайны Алтайда үткәрергә тәкъдим итте.
“Сезне ТР башкаласында сәламләвемә шатмын”, — дип мөрәҗәгать итте Минтимер Шәймиев корылтайда катнашучыларга. Ул абруйлы форумны Казанда үткәргән өчен, оештыручыларга ТР Президенты Рөстәм Миңнеханов, республика Хөкүмәте исеменнән рәхмәтен җиткерде. “Әлеге корылтай безнең өчен тарихи һәм символик мәгънәләргә ия. Өстәвенә, ул әле юбилей съезды да. Революциягә кадәр чорны исәпкә алып, съезд 20 нче мәртәбә үткәрелә. Гасырлар дәвамында башкалабызның илнең әйдәп баручы археологик үзәге булып калуы сөендерә”, — диде Дәүләт Киңәшчесе. Ул съезд эшендә танылган галимнәр, сәясәтчеләр, җәмәгать эшлеклеләре һәм шушы тема белән кызыксынган студентларның да күпләп катнашуын билгеләп узды.
Аның сүзләренчә, соңгы елларда археология өлкәсендә фәнни конференцияләр Алтайда, Болгариядә, Кырымда, быел Болгарда уздырылган. “Элек булса, мондый конференцияләр ник шулай еш оештырыла соң, дип әйтер идем, хәзер инде мин моның әһәмиятен алыйм. Халкыбыз рухи күтәренкелек кичерә, рухилык сиздермәстән күңелләргә үтеп керә. Археология – кызыклы фәннәрнең берсе. Соңгы елларда мәдәниятне торгызу белән актив шөгыльләнеп, мин хәзер үземне башлап йөрүче археологар рәтенә кертәм. Археологияне өйрәнү, узган һәм бүгенге көннең бердәмлеген аңларга ярдәм итүенә көннән-көн ныграк инанам”, — дип ассызыклады Минтимер Шәймиев. Аның тарафтан билгеләп үтелгәнчә, археологиягә патша вакытларыннан ук игътибар бирелә килгән, тик хәзер ул аеруча җитдилек белән, дөнья, илкүләм тәҗрибәгә таянып, югары фәнни дәрәҗәдә өйрәнелә.
Дәүләт Киңәшчесе Казан Кремле территориясендә уздырылган тикшеренүләрның киң яңгыраш алганын, шулай ук Алабуганың меңъеллыгын исбатлау алдыннан да, анда бик күләмле эш башкарылганын искәртеп узды. Дәүләт Киңәшчесе әйтүенчә, Казан Кремлен күрергә ел саен 1 миллионнан артык кеше килә.
Минтимер Шәймиев Болгарны ЮНЕСКОга кертүне “объектның бөек кыйммәтен тану” дип атады. “Свияжскины да бөтендөнья мирас һәйкәлләре таләпләренә җавап бирә торган объектка әверелдерү бурычын куябыз”, — дип ассызыклады ул. Дәүләт Киңәшчесе шушы юнәлештә эш алып баручы затларга рәхмәтен җиткерде.
РФА Археология институты директоры Николай Макаров Россия мәдәният министры Владимир Мединскийның һәм Россия Фәннәр академиясе президенты Владимир Фортовның сәламләвен җиткерде.
Просмотров: 997