“Мәүлид ән-Нәби. Җан белән сөйләшү” дигән театральләштерелгән тамаша игелекле гамәлләрне данлый / «Разговор с душой»: ангелы и демоны Марата Башарова для татарстанских чиновников

8 февральдә Г. Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры сәхнәсендә “Мәүлид ән-Нәби. Җан белән сөйләшү” дигән театральләштерелгән тамаша булды. Аның премьерасы 24 гыйнвар көнне Мәскәүдәге “Крокус Сити Холл” концерт залында тәкъдим ителгән иде. Пәйгамбәребез Мөхәммәд салләлаһү гәләйһи вә сәлләмгә багышланган дини-мәдәни чара ул чакта 7 меңләп тамашачыны җыйды. Казанда исә аны 800ләп кеше карады. Шәрәфле кунаклар буларак ТР мәдәният министры Айрат Сибагатуллин, Казан мэриясе вәкилләре һ.б. рәсми затлар, православие дине әһелләре килгән иде. 

Чара изге Коръән аятьләре укудан башланып китте. Аннары тамашачыларны Россия мөселманнары Диния нәзарәтенең социаль-хәйрия эшләре департаменты җитәкчесе, Мәскәү шәһәре мөфтие урынбасары Марат хәзрәт Арсланов сәламләде. Ул бүгенге чараның күптән түгел илебез башкаласында зур уңыш белән куелуын искәртеп, “Мәүлид ән-Нәби. Җан белән сөйләшү” проектының төбәкләр турының нәкъ менә Россия исламының рухи үзәкләреннән берсе булган Казаннан башлануы сөендерә, дип билгеләп үтте. Марат хәзрәт Арсланов ТР Президенты Рөстәм Миңнехановка, ТР Президенты Аппаратына, ТР Мәдәният министрлыгына, ТР мөселманнары Диния нәзарәтенә, Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры җитәкчелегенә бүгенге чараны оештыруга ярдәм иткән өчен рәхмәт белдерде.

Сәламләү сүзләре белән сәхнә түренә Татарстан Республикасы мөселманнары Диния нәзарәте рәисе, мөфти Камил хәзрәт Сәмигуллин да чыкты. Аның сүзләренчә, Мәүлид ае узган булса да, йөрәкләребездә, калебләребездә Пәйгамбәребез Мөхәммәд салләлаһү гәләйһи вә сәлләмгә карата мәхәббәт һәрвакыт булырга тиеш. Ул Коръән аятьләренә мөрәҗәгать итеп, Аллаһы Тәгаләнең мөэмин мөселманнарга мөнәсәбәттә иң зур рәхмәте – Мөхәммәд пәйгамбәрнең җиргә җибәрелүе, — без бүген шуңа ихластан шатланабыз, диде. ТР мөфтие билгеләп үткәнчә, Мәүлид көнен пәйгамбәребез үзе дә яраткан. Аннан дүшәмбе саен ураза тотуының хикмәте турында сорагач, мин бу көнне дөньяга килдем, бу минем туган көнем, дип җавап бирә торган булган. “Без дә бу көнгә шатланабыз. Аллаһы Тәгалә һәммәбезгә ныклык, сабырлык бирсен! Бүгенге тамашабыз да бәрәкәтле булсын!” – дигән теләкләрен җиткерде Камил хәзрәт Сәмигуллин.

Рәсми чыгышлардан соң дини-мәдәни чара башланды. Иң элек зур экранда төп геройның – Марат исемле яшь эшмәкәрнең (Марат Бәшәров) көндәлек тормышы турында видео күрсәтелде. Ул тормышыннан канәгать түгел. Видеода Маратның гөнаһлары да ачык чагылды: ул товарның файдаланылышка яраксыз булуын белә торып, аны партнерларына сатмакчы була. Проблемалар гаиләсендә дә юк түгел: герой бер сәбәпсезгә хатыны белән талаша, вакыт юклыкны сылтау итеп, әти-әнисенең хәлен белми, алай гына да түгел, аларны артта калганлыкта, үзенә ярдәм итә алмауларында гаепли. Яңа төзелгән мәчеткә кереп тә карамый – аның фонында селфи төшеп, социаль челтәргә элү белән чикләнә. Маратның бертуганы Надир (Камил Фәхретдинов) исә бөтенләй башка. Ул дини кеше. Очрашкач, туганын да дин юлына басарга, намаз укырга, мәчеткә йөрергә өнди. Әмма, ни үкенеч, аның үгет-нәсыйхәтләренә Маратның әллә ни исе китми, намазга картайгач басарбыз әле, көн саен намаз укый башласаң, атна ахырына тора алмый ятарсың, дип кенә шаярта. Шул ук вакытта Аллаһыдан ярдәм сорасам да, ярдәм иткәне юк, бары тик проблемалар белән сынаулар гына җибәрә, дип зарлана. Надир исә туганын ярдәмгә дә лаеклы булырга, моның өчен туган һәр көнгә, исән-сау булганыңа Аллаһы Тәгаләгә рәхмәт укып, шөкерана кылып яшәргә кирәклегенә төшендермәкче була. Әмма, бу – файдасыз. Акча, мал-мөлкәт артыннан куган Маратның күзенә ак-кара күренми, аның өчен тормышның мәгънәсе матди байлыктан гыйбарәт.

Әлеге очрашудан соң ул транспорт һәлакатенә очрый. Төп геройны караңгылык чорнап ала һәм ул яшәү белән үлем арасында кала, төгәлрәге, комага китә. Ике арада эленеп торуын аңа шундый ук ике дөнья арасында калган икенче берәү – Сабир (Рөстәм Мостафин) аңлата. Соңгысы бертуктаусызыз гөнаһлары һәм игелекле гамәлләре тупланган берсеннән-берсе авыр чемоданнарны күтәреп йөрергә мәҗбүр. Баксаң, аның гөнаһлары тутырылган чемоданнары гына авыр икән, игелекле эшләр чемоданы исә бөтенләй буш. Анысын ул Маратка биреп калдыра. Шуннан соң төп герой кеше күңеленең караңгы ягын чагылдырган Шайтан (Ренат Әбәнов) белән күзгә-күз очраша. “Аллаһы синең юлыңны тәмамлады, ниндидер наркоманның, җинаятьче яки дөньядан ваз кичкән кешенең түгел, нәкъ менә синең тормышыңны тартып алды. Инде якыннарыңны башка күрә алмаячаксың, бәлки бу яхшыгадыр да. Син үлгәч, партнерларың бөтен җаныңны һәм вакытыңны салган бизнесыңны тартып алу турында гына уйлаячак. Вакыт узу белән хатының да сине онытачак, башка берәүгә кияүгә чыгачак”, – дип куркыта ул Маратны. Шуннан соң Шайтан, үзенә ант итү шарты белән, Маратны тормышка кайтарырга, иң бай, дәрәҗәле кеше итәргә ышандыра. Моның өчен геройга аңа хезмәт итәргә генә кирәк булачак. Шайтан мондый уникаль мөмкинлекне кулдан ычкындырмаска киңәш итеп, Маратка уйлар өчен вакыт бирә.

Шулчак сәхнәдә пәйда булган “Без слов” бию театры серле һәм шомлы көйгә герой күңелендә барган көрәшне, шик-шөбһәләрне, аптырау, курку һәм чарасызлыкны чагылдырган бию башкара.

Инде Марат Мәдинә шәһәренә эләгә. Комда эсседән, сусаудан интегеп яткан юлчыны таныш булмаган бер изге җанлысы табып алып, үзенә кунакка алып кайта, аны ашата, эчертә. Шул арада Мәккәдән Мәдинәгә Аллаһы Тәгалә илчесе – Мөхәммәд пәйгамбәр (с.г.в) килүе турында хәбәр килеп ирешә. Барысы да аны каршы алырга барырга әзерләнә. Бары Марат кына, мин лаек түгел, мин начар кеше дип, баш тартмакчы була. Нәкъ менә Мәдинәдә ул изге гамәлләр кылучы кешеләр арасына эләгә, үзе дә мәчет салу эшендә катнаша. Гыйбадәт йорты әзер булгач, төзүчеләр, рәхмәт йөзеннән, Маратка мәчет төзегәннән калган ташларны бүләк итә, ул бу ташларны гамәлләр чемоданына салып куя. Алга таба аларның кирәге чыгачагын белми әле герой…

Шуннан соң ул сукыр карт рәвешен алган кулына бау тоткан Фәрештәне (Шамил Әләүтдинов) очрата. Фәрештә бауны Маратка тапшырып, аның буенча барсаң, дөрес юл табарсың, дип озатып кала. Әмма… бау аны кабат Шайтанга китереп чыгара, бауның икенче ягында исә – Фәрештә. Шул рәвешле, герой уртада – сайлау алдында кала. “Бер адым һәм бәхетле, мул тормыш – синеке. Исән вакытта һәр гамәлең белән мине чакырдың, хәтерлисеңме? Аллаһы кешеләрне яратса, нигә ул аларга сынаулар җибәрә?” – дип котырта Шайтан Маратны үз ягына чыгарга өндәп. Фәрештә исә боларны сабыр гына тыңлап торганнан соң, геройга мөрәҗәгать итеп, Шайтанның уттан яратылуы, балчыктан яратылган кешегә баш ияргә теләмәве, шуның өчен Аллаһы Тәгалә тарафыннан Җәннәттән куылуы турында сөйли. Марат Фәрештәнең сүзләреннән соң, Шайтан мине туры юлдан яздырса, үзенең хаклы икәнлеген раслаячак, дип, игелек чемоданына салынган ташларны алып Шайтанга ата башлый. Шул рәвешле, яктылык юлын сайлый.

Шул мәлне сәхнәдә Маратның кызы Алия (Сәидә Мөхәммәтҗанова) пәйда була. Кечкенә кыз намаз укыганда, үлем белән көрәшеп яткан әтисенең җанына мөрәҗәгать итеп, син безгә бик кирәк, дип эндәшә. Син терелгәч, мин сине намаз укырга өйрәтәчәмен, дип вәгъдә бирә. Марат та аны ишетә. Җавап итеп, ул да кызы белән хатынын үлеп яратуы турында әйтә. Намаз укырга алданрак өйрәнәсем калган, дип үкенә. Шул рәвешле, ата белән бала җаны сөйләшә… Бу вакытта экранда хастаханәдә яткан Маратның комадан айнуы һәм, Аллага шөкер, дип әйтүе күрсәтелә.

Җыеп кына әйткәндә, тамаша кеше күңеленең караңгы якларын фаш итеп, игелекле гамәлләрен данлады. Чара Сәидә Мөхәммәтҗанова башкаруында моңлы җыр белән тәмамланды. Шунысын билгеләп үтәргә кирәк: күренешләр арасында нашидләрне Татарстан Республикасы дәүләт камера хоры солистлары катнашында Шәрип Умханов, Артур Исламов, Илгиз Шәйхразиев, Рөстәм Нурисламов, Даниэль Гарунов башкарды. Дини-мәдәни чарада җәмгысе 40лап артист катнашты. Тамашачылар исә аларны аягүрә басып алкышлады.

Сүз уңаеннан, 12 февральдә бу тамашаны Уфа, ә март аенда Астана мөселманнары карый алачак.

“Татар-информ”

* * *

Мәскәүдә «Җан белән сөйләшү» исемле театраль куелышның премьерасы Мәүлет бәйрәменә багышланып, 24 гыйнварда узды. Аның төп оештыручылары – Русия мөфтиләр шурасы Русия, Мәскәү диния назарәтләре. Проект җитәкчесе –  Мәскәү имамы Шамил Әләүтдинов.

Бу куелышның үзенчәлеге шул ки – биредә Марат Бәшәров кебек йолдыз белән бер сәхнәдә Татарстан җырчылары һәм актер осталыгы булмаган кешеләр дә үзен сынады. Мисал өчен, Шамил Әләүтдинов фәрештәне, ә Ренат Әбәнов шайтанны уйный. Театраль куелышта Артур Исламов, Илгиз Шәйхразыев, Сәйдә Мөхәммәтҗанова, «Голос» тапшыруы аша танылган Шәрип Умханов һәм башка җырчылар катнашты.

Сюжет болайрак: Мәскәүдә яшәүче татар эшмәкәренең тормышы көйләнгән, гаиләсе бар, эше дә бара, әмма көндәлек ыгы-зыгы белән ул әти-әнисенә дә, гаиләсенә дә, туганнарына да вакыт тапмый. Ялтыравыклы тормыш та кызыктыра, акча да алдаштыра, саташтыра. Рухи яктан үсешкә генә вакыт табылмый. Һәм кинәт ул машина казасына эләгә һәм мәрткә китә. Менә шунда инде җанның өзгәләнүе башлана. Кем ягына авышыр ул? Шайтан котыртуына бирелерме, әллә инде фәрештә әйткәнне сайлап, хаталарны үзгәртергә тырышырмы? Сәламәтләнеп аякка басу бүләге булырмы? 

«Мәрхүм әнием белән сөйләшкән төсле булдым»

Тамашада төп рольне Марат Бәшәров уйный. Бу роль тагын берничә кешегә тәкъдим ителгән: Камил Ларин, Ринал Мөхәммәтов, Искәндәр Хәйруллинга. Әмма режиссерлар Маратта тукталган. Берничә намзәт булганы хакында актер Казанда узган матбугат очрашуында белде бугай. «Беренче ишетәм. Миңа тәкъдим иттеләр –  ризалаштым», дип әйтте.

Танылган актер очрашуда үзен бик дорфа тотты. Башта бары тик аның кесә телефоны сүнмәгәне ачыкланды, каты тавышы ишетелсә дә, ул аның озак вакыт сүндерми торды. Имеш, әнә күрегез, минем телефонда гарәп көе яңгырый. Аннары сорауларга да кырт-мырт җавап биреп, журналистларны төрттереп утырды. Марат Бәшәровның исеме, фотосурәтләре узган елда үзәк сары басмаларының беренче битләреннән төшмәде, төрле телевидение каналлары аны хатынын кыйнауда гаепләп камчылады.

Очрашу вакытында Мөхәммәт пәйгамбәргә багышланган чарада катнашу сезне ничек тә булса үзгәрттеме дигән сорауны актер ошатмады. “Мин ник үзгәрергә тиеш? Үзгәрмәдем. Бу проектта мин гонорар өчен катнаштым”, диде. Журналистлар түләнгән акча күләме күпме булды дип кызыксынды, әмма аңа җавап яңгырамады.

Марат Бәшәров бу проектта катнашуым гонорарга бәйле дисә дә, аннары дорфалыгы бераз сүрелә төште. Әнисен искә төшереп: “Минем өчен бу роль – язмыш бүләге. Мөселман буларак, башка дин кешеләренә син кем, нәрсәң бар, ни уйлыйсың, башка кешеләр белән нинди мөнәсәбәттә булганны күрсәтә аласың. “Җан белән сөйләшү” спектакленнән соң миңа шундый рәхәт иде, җиңеллек тойдым. Мәскәүдә бу спектакльне куйганда янымда мәрхүм әнием булган төсле иде. Аның җаны белән сөйләшкән кебек булдым. Ул да ниндидер җиңеллек тойгандыр дип уйлыйм”, дип сөйләде.

Матбугат конференциясе вакытында да, аннары интернет киңлекләрендә дә мөселман руханиларының спектакль куеп йөрүен тәнкыйтьләделәр. Эчеп хатынын кыйнаган актер ничек ислам турында сөйли, башкаларны өнди ала дип утлы таба да сикертелде. Шамил Әләүтдинов: «Аллаһ сүзен, пәйгамбәребезнең тормышын мөмкин кадәр күбрәк кешеләргә, башка дин вәкилләренә ирештерү мөһим. Вәгазьнең төрле формалары була», дип аңлатты. 

Билетлар нәзарәт аша бүләк итеп таратылган

Мәскәүдәге премьера 7 мең тамашачы сыйдырган Crocus City Hallда узды. Барлык билетлар да алдан сатылып беткән иде. Билет бәясе 300 сумнан 5 меңгә кадәр булган. Мәскәү премьерасына Татарстан мөфтие Камил Сәмигуллин да барган иде.

Казандагы тамашага реклама булмады диярлек, әмма бер билет та таба алмаслык иде. Кассадан сатып алырга мөмкинлек бар, билет бәясе 800 сумнан башлап 2 меңгә кадәр дип әйтелсә дә, Азатлык кассадан сатып алынган билетларның язмышы белән кызыксынды. Кассада дистәгә якын гына билет булган, берничә кеше алган дип әйттеләр.

Төрле чыганакларга караганда, тамашага билетларның зур өлеше Татарстан президенты идарәсе алган һәм алар Татарстан Диния нәзарәте аша таратылган диелә. Әмма Татарстан мөфтие урынбасары Рөстәм Батров билетларның Рөстәм Миңнеханов ярдәмендә сатып алынганын расламады да, инкяр дә итмәде. “Билетларны корпоратив бүләк итеп Татарстан мөхтәсибәтләренә, мәчетләргә тараттык. Билетлар сатуда да бар, теләгән кешегә сатып алырга мөмкинлек бар”, дип кенә әйтте.

Камал театрына чакырулы килеш кенә уза алачаксыз дип кисәтелсә дә, чарага театр ишек төбендә таптанып торган лицей укучылары да үтеп керә алды. Тамашачылар арасында Диния нәзарәте аша түгел, мәктәпләр, уку йортларына таратылса, бу чара дини белеме, мәгълүматы аз булган яшьләргә үгет-нәсыйхәт буларак көчлерәк тәэсир ясар иде дигән фикерләрне дә ишетергә туры килде.

«Бу – Мәскәү белән Казанның уртак проекты»

Тамашаны әзерләүгә Мәскәү һәм Казан татарларының өлеше кергән. Сәхнәдә 46 кеше чыгыш ясый, сәхнә артында эшләүчеләр саны 23кә җитә. “Бу – ике шәһәрнең уртак проекты. Сценарий авторлары – Илгиз Зәйниев белән Мәскәү имамы Ренат Әбәнов. Актерлар, җырчылар да Казан белән Мәскәүдән. Араларында профессионал булмаганнары да бар. Мәсәлән, Шамил Әләүтдинов белән Ренат Әбәновлар – билгеле имамнар. Бу – беренче шундый тәҗрибә”, дип сөйләде режиссер Илдар Кәрим.

Азатлык тамашаның бюджеты күпмегә төшкәне хакында белеште. Төгәл саннар яңгырамады. “Бу – хәйрия проекты, акча эшләү максаты куелмады. Әмма аны әзерләүдә күп көч, энергия сарыф ителде. Финанс чыгымнар да булды. Без аларны билет сатудан каплый алачакбыз. Мин вәгазьләремдә гел әйтеп киләм: мөселманнар бай булуга омтылырга тиеш, бушка бирелгәнгә өмет итеп утырырга кирәкми. Без үзебезнең продукция сатып алырга, аны мөмкин кадәр күбрәк кешегә күрсәтергә тиеш”, диде Мәскәү имамы Шамил Әләүтдинов.

Тамаша урыс телендә әзерләнгән. Махсус Казан тамашачысы өчен концерт-спектакльне татарчага да тәрҗемә иткәннәр, әмма урысча аңлыйбыз дигән сылтау беләнме, әллә мәгълүмат булмаганга күрәме, колакчыннар кулланучы күренмәде.

Казаннан соң артистлар Уфага юл тота. Анда чара 18 февральдә “Башкортостан” зур концертлар залында узачак. Гастрольләрнең шулай ук Астана белән Алматы шәһәрләрендә булуы көтелә.

Матбугат конференциясе вакытында тамашага эләкмәүчеләр аны интернет яки “Татарстан-Яңа гасыр” каналы аша карый аламы дип кызыксындылар. Оештыручылар видеоязма әзерләнде дип белдерде. «Диск белән сату да планлаштырыла, телевизион форматта да күрсәтеләчәгенә өметләнәбез», диделәр.

azatliq.org

* * *

Целых три часа перед главным героем — молодым и не самым примерным бизнесменом — встаёт выбор между добром и злом, ангелом и демоном. Современному мусульманину приходится решать, какой избрать путь, чтобы перестать винить в своих неудачах всех вокруг. Шаг за шагом зрителям приоткрываются двери в частную жизнь героя и его семьи. Нам даётся ключ к пониманию того, что истинно, а что ложно. И периодически время идёт вспять, перенося нас во времена Пророка Мухаммада.

Главную роль в этом спектакле исполняет Марат Башаров, а в образах ангела и демона предстали два хазрата. О том, каким интимным получился его собственный диалог, заслуженный артист Татарстана рассказал на пресс-конференции за несколько часов до премьеры.

- Такая роль — подарок судьбы для любого актёра. А поскольку я мусульманин, для меня это подарок вдвойне. Мне посчастливилось показать людям, единоверцам, многоверцам и вообще всем, что такое — человек. Как мы должны общаться со своими родителями и детьми, что мы имеем и как легко мы это теряем. Я только сейчас понял… Название спектакля — «Разговор с душой». После премьеры в Москве мне было так благостно на душе! Я чувствовал, что со мной на сцене была моя мама. Она ушла три года назад, но в тот вечер я разговаривал с её душой. И я точно знаю: мне было так хорошо, потому что ей на небе после нашего разговора тоже было хорошо.

ВЫШЛИ ЗА РАМКИ

Надо сказать, это событие оказалось знаковым не только для актёра, но и для мусульманской культуры в целом. Впервые в истории проект «Мавлид ан-Наби» вышел за пределы Москвы, где он девять лет подряд проходил как стандартный духовный концерт.

Но с каждым годом размах становился всё грандиознее, и в 2015-ом организаторы пригласили выступить Махер Зейна — лучшего в мире исполнителя нашидов. Тогда стало ясно: пора расширять горизонты и придумывать новый способ коммуникации религиозного сообщества с миром. Идея, как этого добиться, пришла почти сразу. Если сейчас так популярны театры и мюзиклы, то и следующий день рождения Пророка нужно отметить именно в таком формате.

- Необходимо снимать разделение между духовным и светским. Нужна золотая середина, когда мусульманскими ценностями могли бы пользоваться люди разных убеждений и вероисповеданий, чтобы их жизнь становилась лучше, интереснее и счастливее, — заявил Ильдар хазрат Аляутдинов.

Сказано — сделано. Спектакль вобрал в себя всё лучшее из сферы искусства, объединив в себе драматический театр, сильнейшие музыкальные композиции, балетную хореографию и крутые спецэффекты. На сцене установили грандиозные декорации до 7 метров в высоту, которые насчитывают более 700 деталей. Для усиления эффекта на фоне актёров расположили огромный светодиодный экран 25 метров шириной и 9 метров высотой. В Москве проект вызвал такой ажиотаж, что «Крокус Сити Холл» на 7000 мест был заполнен под завязку, а 10 000 зрителей смотрели онлайн-трансляцию в интернете.

КОГДА ДЕНЬГИ НЕ ИМЕЮТ ЗНАЧЕНИЯ

Казань стала первым городом, куда «Мавлид ан-Наби» выехал из Москвы. Зато, с каким размахом! В постановке задействовано более 40 исполнителей, в том числе: артисты театра танца «Без слов» (Казань) и солисты Государственного камерного хора Республики Татарстан, финалистка шоу «Голос. Дети» Саида Мухаметзянова, поэт и соавтор сценария Ренат Абянов. звезда взрослого «Голоса» Шарип Умханов, а также богослов и автор проекта «Триллионер» Шамиль Аляутдинов. Естественно, организовать такие гастроли — удовольствие не из дешёвых. Московская премьера даже не окупилась, а в Казани едва-едва удалось покрыть расходы. По словам главного менеджера проекта Азата Галямшина, гастроли в нашем городе обошлись в несколько миллионов рублей. Благо, помогли меценаты, Аппарат Президента Татарстана и Духовное управление мусульман РТ. И расточительством подобные траты назвал бы только сумасшедший.

- В формате светского мероприятия доносятся те вечные истины, которые были в вековой мусульманской традиции. Наследие, что веками хранилось в наших мечетях и книгах, должно быть открытым для людей самых разных мировоззрений, — рассказали авторы сценария. — Нам было очень важно, чтобы текст не превращался в проповедь, потому что люди очень настороженно относятся к нравоучениям. Тем не менее, в нём ненавязчиво поднимаются очень важные вопросы, о которых многие могут задуматься.

«ДАВАЙТЕ ПРОСТО ВИДЕТЬ ДРУГ ДРУГА»

Кстати, все предрассудки о том, что театр — это «бесовское дело», хазраты решительно отвергают. Нельзя забывать, что ислам — не чёрно-белая культура, зацикленная на представлениях о добре и зле, бытующих в Саудовской Аравии. Мусульманский мир огромен, он впитывает в себя все позитивные изменения, которые появляются в обществе. Более того, представители ислама издревле были заточены на прогресс. Ещё Пророк говорил, что есть новшества, несущие в себе созидание — это все виды искусства, науки, культура. Их нужно смело принимать и стараться передать потомкам. Поэтому спектакль «Разговор с душой» как нельзя лучше раскрывает многоцветность мусульманской культуры, объединяя древние знания и последние достижения. 

- На премьере в Москве были мои хорошие друзья -  Екатерина и Александр Стриженовы. Они пришли вместе с детьми, и в зале у них спросили: «А вы что, мусульмане?». Они ответили: «Нет, мы православные. Пришли посмотреть на нашего товарища», — рассказал Марат Башаров. — Многие зрители удивлялись, что на спектакле делали представители других религий. А я был счастлив, что не только семья Стриженовых, но и многие другие люди звонили мне и говорили, как им понравилось. Мы делаем это для всех, пусть приходят и смотрят. Потому что Бог един, грехи у нас похожи, давайте просто видеть друг друга.

sntat.ru

* * *

Интерес к театрально-музыкальному представлению «Разговор с душой», казанская премьера которого состоялась накануне в театре им. Камала, был подогрет новостями о том, что на спектакль, созданный по заказу ДУМ РФ, большинство билетов выкуплено при участии госструктур РТ. Самого Рустама Минниханова в зале корреспонденты «БИЗНЕС Online» не обнаружили, зато встретили массу знакомых чиновников из министерств и районных администраций, ставших свидетелями довольно странного, но высокодуховного зрелища.

«РАЗГОВОР С ДУШОЙ» УБЫТОЧЕН И НЕ ВСЕ РЕГИОНЫ МОГУТ ЕГО СЕБЕ ПОЗВОЛИТЬ

Накануне вечером в театре им. Камала было непривычно много мусульманских священнослужителей и женщин в платках. Все они пожаловали на действо под названием, как заявлено в буклете мероприятия, «Театрально-музыкальное представление, посвященное пророку Мухаммеду». Ажиотаж чувствовался уже на входе, вот женщина с ребенком хочет пройти внутрь: «Я звонила в Москву. Мне сказали, что можно прийти без билета, постоять». «А мне наоборот сказали, чтобы никого не пускала», — решительно ответила билетер.

Ажиотаж к «мусульманскому спектаклю» с Маратом Башаровым, безусловно, подогрела информация о том, что какие-то госстурктуры РТ (чуть ли не сам аппарат президента) выкупил большинство билетов на представление. Впрочем, по тому, что в Камаловском театре не было каких-то особых досмотров, стало понятно, что самого Рустама Минниханова на «Разговоре с душой» не будет. Зато было все руководство ДУМ РТ во главе с Камилем Самигуллиным, замечен был и министр культуры РТ Айрат Сибагатуллин. Но было очень большое количество чиновников, представителей министерств, особенного минкульта, пресс-службы президента РТ и районных администраций.

Кстати, несмотря на особый вечер, в демократичном буфете театра можно было купить при желании водку или коньяк, правда, желающих не было. И дамы, которые, тем не менее, отнеслись к мероприятию, как к выходу в свет, предпочитали элегантные, но строгие длинные платья в пол.

«Маулид-ан-Наби» — проект, созданный по заказу ДУМ РФ и Москвы, существует уже 10 лет и в этом году впервые покинул московские площадки, плюс ко всему претерпел множество изменений. «Все предыдущие 9 лет это был концерт. Люди приходили, слушали нашиды и получали какую-то полезную информацию, — признался корреспонденту „БИЗНЕС Online“ Азат Галямшин, главный менеджер проекта „Разговор с душой“. — Но в прошлом году мы пригласили Махера Зейна, а это самый известный в мире исполнитель нашидов (мусульманских песнопений — прим. ред.). Мы поняли, что все, это потолок. Просто как духовный концерт мы делать уже не можем, надо идти дальше. И пришла идея, раз в обществе популярны мюзиклы и театральное искусство, сделать некий симбиоз из этого. Мы решили сделать продукт на духовную тематику, который будет популярен в обществе».

И это действительно дало свои плоды. Театрализованный концерт в этом году прошел в Москве на площадке Крокус сити холла«. Она вмещает около 7 тысяч человек, а интернет-трансляцию смотрело 10 тысяч человек. В следующем году организаторы попробуют договориться с спорткомплексом «Олимпийский», который вмещает уже 16 тысяч зрителей.

Для того, чтобы придать проекту дополнительную популярность, было решено привлечь к участию медийных лиц. В музыкальном плане в разное время рассматривались и Тимати, и Дмитрий Маликов. Но в виду ограниченности ресурсов решили, что в этом году это будет Шарип Умханов, финалист второго сезона «Голоса».

«На будущее мы планируем привлекать именно ярких личностей, — говорит Галямшин. — Потому что духовные представления не всегда модные, и такие медийные лица в частности, как Марат Башаров или богослов Шамиль Аляутдинов, и задействованные певцы дают больший интерес к этому мероприятию и приводят обычных людей. В проекте могут участвовать люди, которые не обязательно связаны с исламом. Это универсальное представление, которое дает понять общечеловеческие ценности, но через призму ислама».

По словам Галямшина, в этом году они предложили сделать проект с региональным туром. Потому что прилагается много материальных, духовных и физических сил для того, чтобы подготовить это мероприятие, «и становится немного грустно, когда мы просто один раз его показываем». Заинтересованность была со стороны многих регионов, и сейчас идут переговоры с Дагестаном, Ингушетией и Чечней, однако, пока «потянуть» его смогли только Татарстан и Башкортостан. Он не стал распространяться, сколько же стоит организовать гастроли «Разговора с душой», однако, признался, что несколько миллионов рублей: «Аппарат президента РТ и ДУМ РТ нас поддержал. Скажу так. В Москве этот проект был убыточный. В Татарстане, так как это первая наша поездка в регион, мы тоже вышли „в минус“, но тут есть спонсоры, которые помогают до ума довести этот бюджет». До апреля в таком же составе «Маулид-ан-Наби» побывает в нескольких городах Казахстана и в Баку.

«КОГДА ИГРАЛ ЭТУ РОЛЬ, РЯДОМ СО МНОЙ БЫЛА МОЯ МАМА, КОТОРАЯ УШЛА ТРИ ГОДА НАЗАД»

Когда чуть ранее у артиста Башарова на пресс-конференции спросили, почему он согласился принять участие в «Разговоре с душой», тот, то ли желая «потроллить» казанских журналистов, то ли абсолютно искренне ответил, что «из-за денег». Однако организаторы проекта уверили корреспондента «БИЗНЕС Online», что гонорар у актера не коммерческий, а благотворительный, то есть значительно меньше его обычной ставки. И что Башаров на самом деле сам проявил инициативу, увеличил количество репетиций с 6 до 12: «Он человек, который проявляет интерес к своим корням, религии, у него это получается».

Задействованный в спектакле популярный богослов Шамиль Аляутдинов отметил, в чем фишка такого симбиоза религии и масскульта: «Мусульманская культура включает в себя сотни народов, которые населяют всю планету, она существует 14 веков. Но, к сожалению, часто мы ориентируемся только на отдельные народы этой культуры. Мы впервые в практике Европы, Америки и арабского мира осмелились сделать театрально-музыкальное представление. Это хороший пример для разных стран и народов, показывающий, что необходимо снимать разделение между религиозным и светским. Необходима золотая середина, когда мусульманским ценностями могут пользоваться самые разные люди разных вероисповеданий, чтобы их жизнь становилась лучше».

Поэт и имам Ренат Абянов писал сценарий представления вместе с известным драматургом и режиссером театра им. Камала Ильгизом Зайниевым. «Нам хотелось, чтобы диалоги, которые звучат в спектакле, не превращались в проповедь. Люди всегда настороженно относятся к наставлениям и нравоучениям, — сказал Абянов. — В этом представлении затрагивается целый ряд тем, которые дают возможность людям задуматься о тех вещах, на которые они не обращают внимания: о кризисе человеческих ценностей, о взаимоотношениях между людьми. Судя по отзывам людей после представления в Москве, мы добились самого главного — не оставили никого равнодушными».

Башаров в свою очередь рассказал, что постановку они делают не только для мусульман. «Бог един, грехи у нас похожие», — заявил артист. Отвечая на вопрос корреспондента «БИЗНЕС Online», что дала ему роль в «Маулид-ан-Наби», он ответил:

«Действительно, эта роль — подарок для меня. Так как я являюсь мусульманином — подарок вдвойне. Это возможность показать, кто ты есть на этой земле, показать, что ты имеешь, что ты теряешь, как надо общаться с людьми, родителями, детьми, что такое вера. После спектакля в Москве мне стало так благостно на душе. Я почувствовал, что когда играл эту роль, рядом со мной была моя мама, которая ушла три года назад. Но в тот вечер на той сцене она была со мной. Это был действительно разговор с душой. После этого разговора ей там наверху было очень хорошо…»

«НЕ ГРУБИ ДВОРНИКУ, МАРАТ»

Впрочем, несмотря на столь проработанную идеологическую «подкладку», сама художественная часть действа оставила довольно, мягко говоря,странное впечатление. Едва отзвучали звуки молитвы, и открылся занавес, как на экране нам продемонстрировали глазами главного героя его неправедную жизнь. Вот он ссорится с женой, грубит дворнику из азиатской страны, не желает приезжать к родителям, пекущимся о его благополучие. Совершенно картонные диалоги, в духе самых плохих сериалов отечественного ТВ, начали смущать с самого начала. Разве что было приятно разглядеть в эпизодических ролях этого «кино» заслуженных ветеранов театральной сцены: «тюзовца» Александра Купцова и «камаловца» Рината Тазетдинова.

Постепенно действо все же сместилось на театральные подмостки, по краям которых стояли две лестницы — на всю высоту сцены. Нетрудно было догадаться, что здесь и схлестнутся ангелы и демоны. К этому моменту «бизнесмен Марат» уже поговорил со своим братом, всучив ему обратно так и не прочитанную книгу о пророке Мухаммеде, и отправился на своем внедорожнике к любовнице. Авария…

Далее в спектакле раздражало практически все. И совершенно плоские сценарные и режиссерские ходы, и непрофессиональные актеры, совершенно не поспевавшие за Башаровым, и странные нашиды, напоминавшие рэп. Участники театра танца «Без слов» больше напоминали не слуг демона, а подтанцовку Валерия Леонтьева.

Пожалуй, единственное, что было хорошего во всем этом действе — это то, что оно было недолгим, час с небольшим. Несколько примирили со всем вышеувиденным музыкальные номера Умханова и финалистки детского «Голоса» Саиды Мухаметзяновой. Впрочем, бурные стоячие аплодисменты наличествовали.

Данное действо, кажется, вполне подходящим для развлекательной части какого-то религиозного форума, но, увы, вряд ли тянет на статус самостоятельного театрального шоу с приглашением журналистов, пишущих о культуре. Многие из них, к слову, разбежались уже по ходу смертельной борьбы за душу Марата Башарова…

«БИЗНЕС Online»

Просмотров: 1504