Религиозные деятели в компании президента РТ озаботились уровнем образования в стране
Без сенсаций обошлось пленарное заседание форума татарских религиозных деятелей «Национальная самобытность и религия». Мероприятие с участием Рустама Минниханова носило больше протокольный характер, а многочисленные выступления поднимали вопросы общего, скорее философского характера. К удивлению корреспондента «БИЗНЕС Online» никто из ораторов не попросил главу республики о решении каких-то конкретных вопросов татарской общины в том или ином регионе.
ДЕЛЕГАТЫ ИЛИ ДЕПУТАТЫ?
Начиная пленарное заседание форума татарских религиозных деятелей, модератор — ректор Российского исламского института Рафик Мухаметшин — оговорился, назвав делегатов форума депутатами. И действительно, большинство выступлений имамов носило характер если не выборный, то отчетный точно.
В президиуме свое место заняли президент Татарстана Рустам Минниханов, глава аппарата главы республики Асгат Сафаров, верховный муфтий Талгат Таджуддин и др. Наверное, только ленивый не обратил внимание на то, что на форуме отсутствует председатель ДУМ РФ, муфтий Равиль Гайнутдин. Но, по информации «БИЗНЕС Online», никакой сенсации здесь нет — Гайнутдин пропустил форум по причине нездоровья. Его место в президиуме занял первый заместитель Рушан Аббясов, позже он зачитал приветственное слово шефа.
Первым взял слово, как и полагается, президент Татарстана. Приветствуя участников форума, президент назвал 2016 год историческим: «Этот год войдет в историю — завтра будет заложен фундамент Болгарской исламской академии. Это наша давняя мечта. Мы живем в непростое время, даже если у нас в стране все более-менее спокойно. Обстановка в мире далека от стабильности. В этой связи многократно возрастает актуальность такого учебного заведения».
Минниханов поблагодарил всех и пожелал удачи в работе форума. «С радостью ждем вас каждый год», — добавил он.
БЛАГОДАРНОСТЬ ЗА РОЛЬ САТАНЫ
После приветственной речи глава республики наградил благодарственными письмами особо отличившихся в деле сохранения татарского языка, культуры и традиций религиозных деятелей. Среди получивших благодарность оказался и Ринат Абянов, сыгравший роль Сатаны в нашумевшем представлении «Разговор с душой», показанным и в Казани. До исполнения роли в этом представлении Абянов в общественном и информационном поле России замечен не был.
К слову сказать, вручая благодарственные письма, Минниханов приветствовал каждого лично, интересуясь его делами. «Как ваши дела? Как там в Кемерово? Дела идут?» — спрашивал он каждого. Вручая письма, президент Татарстана попросил публику быть активнее и громче приветствовать аплодисментами. Но его увещевания не были приняты в расчет, аплодисменты не стали громче, а из зала послышалось «Аллах Акбар!». Оправдываться за имамов пришлось Рафику Мухаметшину:
— Наши имамы говорят: где звучат аплодисменты, туда приходит шайтан, — отшутился Мухаметшин.
— Понятно, понятно! Делайте так, как нужно. А мы будем делать так, как делаете вы, — также поддержав шутливый тон, ответил Минниханов.
Несмотря на загруженный график и множество мероприятий, проходящих в Казани в эти дни, в отличие от других подобных мероприятий, президент Татарстана выслушал все доклады от начала до конца. У участников форума была возможность поделиться проблемами, с которыми они сталкиваются у себя в регионах и на которые могла бы среагировать татарстанская власть. Буквально пару месяцев назад на встрече с губернаторами российских областей президент РТ просил содействия при строительстве мечетей, однако никто из выступающих этой возможностью не воспользовался. Даже стало немного жаль времени президента, проведенного фактически впустую, в то время как на другой площадке его ждали гости и участники KazanSummit.
«ВСПОМНЯТ ЛИ НАС ЧЕРЕЗ 100 ЛЕТ НАШИ ПОТОМКИ? ЗА КАКИЕ ЗАСЛУГИ?»
Муфтий Крыма Эмирали Аблаев, вышедший к трибуне, был верен своим принципам — озвучил свою речь на крымско-татарском языке. Обратившись к Минниханову «Рустам абый», а к главе исполкома ВКТ Ринату Закирову «Ринат абый», Аблаев выразил им благодарность за организацию форума. По словам муфтия Крыма, перед нами стоят общие проблемы и задачи, основная из которых — воспитание молодежи. Решение этой проблемы — в достойном образовании, причем как светском, так и религиозном. «Открытие Болгарской академии — великое событие. Наши потомки будут нам благодарны за это», — уверен муфтий.
О важности образования говорил и главный казый республики Джалиль хазрат Фазлыев. Сколько бы мы ни старались в этом направлении, пока больших успехов достичь не удалось. Так, Джалиль хазрат привел пример одного простого деревенского имама, который отправившись однажды в хадж, из-за отсутствия средств не смог вовремя вернуться обратно домой, и на протяжении двух лет он обучал религии детей в Египте! Настолько высок был уровень образования обычного деревенского муллы. Сегодня мы такими показателями похвастаться не можем.
Джалиль хазрат также, в отличие от многих других выступающих, затронул проблему сохранения татарского народа и роль религиозных деятелей в этом вопросе. «Есть понятие «армянская церковь», существует армянская школа, есть еврейская школа, кошерная пища. Они никого не стесняются и открыто работают. Нам тоже не нужно бояться термина «татарская мечеть». Мы также в первую очередь должны отстаивать свои интересы, а не подстраиваться под существующие обстоятельства», — призвал башказый.
Достаточно пессимистичным было и выступление муфтия Кемеровской области Тагира Бикчантаева. По словам Тагира хазрата, татарская молодежь в области стесняется своих корней. Нередки случаи, когда татары после смерти своих родителей меняют в своих паспортах не только имена, но и отчества. Так, Яхьи превращаются в Яшу, Бибинур — в Валю, Рашит — в Рому. «Необходимо заполнить тот культурный и духовный вакуум, в котором прибывают эти люди», — считает муфтий.
Солидарен с ним и муфтий Оренбургской области, единственный кандидат технических наук среди религиозных лидеров Альфит Шарипов. По словам Шарипова, чтобы любить свою Родину, нужно любить свой (татарский) язык. «Мы с удовольствием вспоминаем достижения наших предков прошлых веков. А вот вспомнят ли нас через 100 лет наши потомки? За какие заслуги?» — задался риторическим вопросом он.
«ЕСЛИ МЫ БУДЕМ ПЕРЕЖИВАТЬ ТОЛЬКО ЗА ТАТАР, КТО ПОЗАБОТИТСЯ ОБ ОСТАВШИХСЯ 189 НАРОДАХ?»
Кульминацией пленарного заседания стало выступление имама Соборной мечети Саратова Фаниля Бибарсова. Эмоциональная речь Бибарсова напрочь перечеркнула всю концепцию проводимого форума. По словам имама, татарские религиозные деятели не должны делать акцент на работе с татарами: «Мы делим ислам территориально и по национальному фактору: арабский ислам, татарский ислам, кавказский или азиатский. В России проживает 190 национальностей. Если мы будем переживать только за татар, кто позаботится об оставшихся 189 народах?» — спрашивает он.
В свете того, что каждое выступление, озвучиваемое перед президентом, проходит тщательный отбор со стороны организаторов, остается загадкой, как доклад, противоречащий всей концепции проводимого форума, попал на высокую трибуну? Но возможно, именно это фильтр и немного приторный вкус, присущий нескольким последним крупным форумам, организованных всемирным конгрессом татар?
Напомним, в VII всероссийском форуме татарских религиозных деятелей принимает участие более 960 человек. В числе участников форума имамы из Татарстана и 68 регионов страны. Сегодня делегаты форума примут участие в мероприятиях «Изге Болгар жыены» в Болгаре Спасского района РТ, где пройдет закладка памятного камня на месте создания Болгарской исламской академии.
Гульназ БАДРЕТДИН.
* * *
Соңгы көннәрдә мәркәзебез Казан мөселман шәһәрен хәтерләтә. Башкалабызга дөньяның төрле илләреннән ислам дине тарафдарлары җыелды. Алар KAZANSUMMIT-2016 уңаеннан оештырылган күп төрле чараларда очрашып фикер алыша, Татарстан белән хезмәттәшлек, дуслык җепләрен ныгыта.
20 майда, мәсәлән, «Милли тормыш һәм дин» VII Бөтенроссия татар дин әһелләре форумының пленар утырышы барды. Казан үзәгенә урнашкан Г.Камал театры бинасына Россиянең генә түгел, ә чит илләрдә дә имам булып торучы дин кардәшләребез килде. Форумда җәмгысе Россиянең 68 төбәгеннән 916 делегат катнашты. Тарихи Казаныбызда җиденче мәртәбә оештырылган милли, дини чарада беренче тапкыр гына аяк басучылар бар. Болар: Еврей автономия округы, Тамбов, Амур өлкәләреннән һәм Дагыстан республикасыннан. Иң зур делегация – Башкортстаннан. Аннан 120 дин әһеле милли тормыш һәм дин мәсьәләләре турындагы фикерләре белән уртаклашырга килгән. Шунысы игътибарга лаек: делегатлар арасында 864 ир-ат булса, 52 се – хатын-кызлар. Муллалар җыенына хатын-кызларны чакырмыйча мөмкин түгел, мәчетләр каршында укытучы мөгаллимнәр арасында аларның эшчәнлеге аерым урын биләп тора.
Пленар утырышны алып барган Россия ислам институты ректоры, профессор, сәясәт фәннәре докторы Рәфыйк әфәнде Мөхәммәтшин белдергәнчә, форумның иң өлкән делегатларыннан 1929 елгы 3 дин әһеле бар. Алар: Оренбург өлкәсеннән Әсхәт хәзрәт Касыймов, Мөхәммәт хәзрәт Гаделгәрәев һәм Ульян өлкәсе Иске Кулаткы районыннан Әбдрәшит хәзрәт Әбдрәзәков.
Ә иң яшь делегат – Чуашстаннан Алмаз хәзрәт Биккулов. Аңа 20 яшь кенә икән әле. Өлкән һәм яшь буынның бер залда җыелып фикер алышуы күркәм күренеш, димәк буыннар чылбыры өзлексез…
Коръән аятләре моңы астында ачылган форумда беренче булып Киров өлкәсе мөселманнары Диния нәзарәте рәисе, мөфти Зөфәр хәзрәт Галиуллин чыгыш ясады. Ул үзенең ялкынлы чыгышында яшьләр тәрбиясенә аерым тукталды. Милләтне саклау юлындагы мөһим юнәлешләрне күрсәтте. Мәчетләрдә очраган ямьсез күренешләрне туктатырга өндәде: “Татар халкын хәрәм җиңә башлады. Арабызда татарча сөйләшүче руслар күбәйде. Мәчетләребездә кулыңны тегеләй күтәр, я болай ит дип сугыша башладык… Мәчеткә урамда булганны алып керәбез. Ә бит мәчеттә булганны урамга чыгарырга кирәк. Хәрәм белән көрәшик! Без – муллалар – алдан барырга тиеш. Татар халкы үзенең мәгърифәте белән көчле. Революциягә кадәр мулла-имамнар мәчеткә килеп намаз укыган өчен акча алмаган бит. Намаз укыган өчен генә акча бирә башласалар, аны башкаларга да бирергә кирәк. Балалар укыткан өчен акча алганнар. Әгәр дә имам мәчеттә балалар укытмый икән, аңа нинди хезмәт хакы билгеләргә була?! Әгәр дә абыстай кызларны өйрәтми икән, аңарга ничек ярдәм итәргә була?! Мәхәллә андыйларны ничек күтәрсен ди? Һәрберебез татар телен дә саклаучылар бит. Күп җирдә мәктәпләребез юк, ә менә ата-бабаларыбыз төзегән мәчетләребез бар. Инде шул мәчетләрдә без хезмәт куярга тиеш. Соңгы елларда без ислам динен “культпросвет” эшчәнлегенә әверелдерә башладык. Имеш, конкурслар үткәрәбез… Кулыбызда шундый китап була торып, без ниндидер мәсьәләдә артта калырга тиешме?!”
Мәгълүм булганча, форум кысаларында татар муллалары «Татарларда дини белем бирү системасы: үткәне һәм киләчәге», «Татар яшьләре һәм Ислам дине» секцияләрендә киң колач җәеп эшләде. Биредә дә үзебезнең күренекле дин әһелләребезнең мирасын барлау актуальлеге турында сүз кузгатылды. Татарстанда яшүсмерләрне Исламга тарту, мәхәлләләргә профессиональ кадрлар, имам-хатыйб һәм мөгаллимнәр әзерләү максатыннан профессиональ мөселман уку йортлары системасы булдырылды. Форум кунакларын республикадагы традицион ислам кыйммәтләрен дәгъватлау һәм имамнар гыйлемен күтәрү юнәлешләре белән таныштырдылар. Бездә барлык мәчетләрдә бердәм җомга вәгазьләре сөйләнә. Бүгенге көндә Казанда күзләре күрмәүче мөселманнарны укыту-тернәкләндерү үзәге эшли, ул үзәк Россиядә бердәнбер санала. Биредә ай саен күзләре начар күрүче 60 кеше белем ала. Юридик сорауларны карый торган хокук яклау үзәге булдырылган…
Пермь өлкәсе Уенски мөхтәсибәтенең мөхтәсибе Нәсыйх хәзрәт Сабирҗанов:
– Мөхтәсибәтебез зур түгел. Бездә 60 процент – руслар, 40 ы гына – татарлар. Бездә сигез татар авылына ун мәчетебез бар. Уенскийның үзендә җәмигъ мәчете бар. Бездә Аллаһ йортына күбрәк хатын-кызлар йөри, ирләр азрак шул, яшьләрне дә җәлеп итәргә кирәк әле безгә. Мәчетләребез каршында сахсус курслар оештырабыз. Быел 3 егетебез дини гыйлем туплап кайтырга тиеш. Берсе Казанда Мөхәммәдия мәдрәсәсендә укыды. Әле тагын дүрт егетебез сездә белем ала. Авылларыбыз кечкенә, шулай булгач, анда яшьләр кайтыр дип ышандыра да алмыйм. Шунысы куандыра: администрациябез белән элемтәләребез яхшы. Ярдәм итәләр, төрле мөһим чараларда катнаштыралар. Татарстанда мондый форум оештырылганына куанабыз. Без биредә коллегалар белән күрешәбез бит. Кайбер мәсьәләләрне җайга салып, шулай ук эшләргә дәрт алып кайтып китәбез.
Просмотров: 1315
Элекке вакытларда мәчет татар халкына динне бирү белән бергә,вәгазләрне һәм үзара татарча аралашып туган телне саклау вазифасын да башкарган.Хәзер бу илдә котырып русификация алып барганда,татарча сөйләшүче мәчетләр булуы бик мөһим!
Я пойму еще медресе с языковым (татарским) уклоном, но мечеть она и есть мечеть, дом в котором все мусульмане могут совершать поклонение Аллаху. Каждая вещь называется исходя из того функционала который в нее заложен, можно назвать стены выполненными в татарских архитектурных традициях, минарет, но каков идентифицирующий признак для татарской мечети, ведь там совершают не татарское поклонение и молитву совершают не на татарском языке, мы даже обязаны совершать призыв всеми имеющимися у нас способами, в т.ч. и на различных языках.