Сегодня в деревне Такталачук Актанышского района РТ пройдут мероприятия, посвященные выдающимся представителям рода Мутиных, потомков золотоордынского рода Гиреев.
На территории родового имения Мутиных будут установлены памятные знаки трем представителям рода — Темиру Мутину (старшина Гирейской волости, сын первой старшины волости Мути Янурусова), а также двум его потомкам, братьям Мутиным — башкирскому общественному деятелю, одному из основателей Башкирской АССР Ильдархану Мутину и татарскому актеру-трагику, заслуженному артисту Татарской АССР Мухтару Мутину.
Памятные доски будут установлены в рамках мероприятия «Родословная моей деревни», организованного жителями села. Помимо сельчан, на празднике примут участие выходцы из села, а также представители Всемирного конгресса татар. Почетными гостями праздника станут супруга и дочери народного поэта Гамила Афзала, родной деревней которого также является Такталачук. Памятная доска в честь любимого поэта татарского народа будет установлена рядом с его родовым домом.
Именем Мухтара Мутина названы улица в его родной деревне и школьный музей. Частично сохранилось имение рода Мутиных, на территории которого были обнаружены семейный склеп и надгробия, подписанные на фарси. Прочитать текст, нанесенный на надгробии, удалось благодаря специалистам из Уфы.
На «Праздник родословной» в Такталачук приедут кандидат исторических наук Салават Хамидуллин, ассистент кафедры журналистики БашГУ, кандидат филологических наук Искандер Саитбатталов, научный сотрудник Института стратегических исследований Академии наук Башкортостана, кандидат философских наук Рафил Асылгужин и другие эксперты. Они презентуют книгу «Гирей», посвященную роду Гирея, берущего начало еще со времен Золотой Орды.
Памятные знаки представителям рода Мутиных изготовлены в Башкортостане и будут принесены в дар селу Такталачук.
В рамках праздника пройдет церемония награждения победителей конкурсов «Самое лучшее составление шежере» и «Лучшая юрта». Гости из Башкортостана привезут свою «Юрту дружбы», а татарстанцы представят юрту, украшенную вышивкой и изделиями ручной работы.
* * *
Татарстанның Актаныш Такталачык авылында 14 июль көнне авылга нигез салган Гәрәйләр нәселеннән булган Мутиннар данын мәңгеләштерү чарасы узачак. Бер көндә дүрт истәлек тактасы ачыла, шуның 3 се татар, башкорт, Русия тарихында эз калдырган шәхесләргә багышлана: 18-нче гасырда Гәрәй волосте старшинасы булып торган Тимер Мутин, инкыйлабтан соң Башктортстан АССР төзүдә Зәки Вәлидиләр белән бергә актив эш алып барган җәмәгать эшлеклесе Илдархан Мутин, һәм күренекле трагик актер, ТАССРның атказанган артисты Мөхтәр Мутин. Моннан кала, Такталачыкта туган, яшәгән, татар халкының яраткан шагыйре булган Гамил Афзал истәлегенә дә такта урнаштырылачак.
Авылның атаклы шәхесләре истәлеген хөрмәтләү чаралары “Минем шаҗәрәм” дип аталган авыл бәйрәме кысаларында уза. Тантаналы чараларда Мутиннар нәселенең дәвамчылары, Гамил Афзалның хәләл җефете, кызлары, шушы авылдан чыккан кешеләр хөрмәтле кунаклар булып катнашачак. Бәйрәмгә шулай ук Бөтендөнья татар конгрессы һәм “Ак калфак” татар хатын-кызлары оешмасы вәкилләре дә киләчәк.
Такталачык авылының бер урамы һәм авыл мәктәбендә урнашкан музей Мөхтәр Мутин исемен йөртәләр. Мөхтәр Мутин исеме бирелгән урамда Мутиннарның нәсел утары да саланып калган. Бу урында фарси телендә язулы кабер ташлары да табыла. Таш язуларын укырга Уфа галимнәре ярдәм итә. Тугандаш Башкортостаннан Такталачыкка бу чараны уздырырга тарих фәннәре кандидаты Салават Хәмидуллин, Башкортостан Дәүләт Университеты журналистика кафедрасы ассистенты, филология фәннәре кандидаты Искәндәр Сәетбатталов, Башкорстан фәннәр академиясенең Стратегик тикшеренүләр институты фәнни хезмәткәре, философия фәннәре кандидаты Рафил Асылхуҗин һәм башка белгечләр киләчәк. Авылда куелачак истәлек такталары Башкорстан галимнәре тарафыннан эшләтелеп, авылга бүләк ителә. Моннан тыш, галимнәр Алтын Урда чорларыннан ук килгән атаклы Гәрәйләр нәселе турындагы “Гәрәй” дип аталган китапны да тәкъдим итәчәкләр.
Бәйрәм кысаларында “Иң яхшы шаҗәрә” һәм “Иң яхшы тирмә” дип аталган бәйгеләр дә уза. Башкортстан кунаклары бәйрәмгә үз милли тирмәләрен алып киләчәк. Такталачык осталары исә үзләре бизәгән тирмәне күрсәтәчәк.
Просмотров: 1448