Самарская область второй раз приняла участие в «Большом этнографическом диктанте», который проходит под слоганом «Народов много — страна одна». Эта всероссийская просветительская акция проводится в нашей стране с 2016 года и уже набрала большую популярность. В этом году по всей России и в странах ближнего зарубежья работало почти 2600 площадок Большого этнографического диктанта. В Самарской области проверить свои знания о народах, проживающих в России, смогли более 3000 человек. Для них работало более 60 площадок во всех муниципальных образованиях нашего региона: в вузах, техникумах, школах, библиотеках, домах культуры, администрациях муниципальных районов. Одна из площадок работала в здании Правительства Самарской области.
Одной из площадок Большого этнографического диктанта – и это становится доброй традицией – стал Дом дружбы народов. Здесь участниками акции стали более 70 человек: учащиеся самарской школы «Яктылык», активисты национальных общественных объединений, преподаватели и магистранты Самарского университета, студенты самарских вузов и техникумов, сотрудники Дома дружбы народов и даже журналисты ГТРК «Самара», областной татарской газеты «Бердэмлек», областной башкирской газеты «Иргиз».
Перед началом Большого этнографического диктанта, пока его участники проходили регистрацию, в зале звучал гимн акции и его слова передавали общий настрой:
На всю округу наша песня слышна,
Народов много – страна одна!
Узнать друг друга, задача ясна,
Народов много – страна одна!
Любви и чести наша дружба полна,
Народов много – страна одна!
Пока мы вместе, Россия сильна,
Народов много – страна одна!
Всех собравшихся приветствовала директор Дома дружбы народов Евгения Хоровинникова. Она отметила, что в нашем регионе в этом году интерес к акции очень вырос: если в прошлом году на 9 площадках Большой этнографический диктант написало более 350 человек, то в этом году его писали на более 60 площадках.
После короткого инструктажа начался диктант. В зале воцарилась тишина и только были слышны редкие вздохи, когда кто-нибудь из участников задумывался над сложным вопросом. Ведь всего за 45 минут участникам диктанта предстояло выполнить 30 тестовых заданий. Среди них были как достаточно простые, так и достаточно сложные, например: «Многие просветители России, проявлявшие заботу о развитии национальных языков, в то же время стремились приобщить народы к общероссийской культуре и истории, учили любви и к малой, и к большой Родине – России. Среди них можно назвать великого просветителя чувашского народа Ивана Яковлева, башкирского народа – Мифтахетдина Акмуллу. Для алтайцев и телеутов много значит имя Михаила Чевалкова. Определите, сыном какого народа являлся просветитель Каюм Насыри».
Для тех, кто по каким-либо причинам не смог проверить свои знания на площадках, на сайте Большого этнографического диктанта www.miretno.ru было организовано онлайн-тестирование, которое завершится 5 ноября 2017 года в 23:59 по московскому времени.
Результаты диктанта, правильные ответы на задания и разбор типичных ошибок будут опубликованы на сайте www.miretno.ru к Дню Конституции Российской Федерации 12 декабря 2017 года. Каждый участник акции получит памятный сертификат о прохождении диктанта. По результатам всероссийской проверки знаний в регионах будут сформулированы рекомендации по внесению изменений в учебные программы по этнографии.
Подробную информацию о всероссийской акции «Большой этнографический диктант» можно узнать на сайте: www.miretno.ru
Официальная группа ВКонтакте: https://vk.com/miretno
Своими впечатлениями поделились некоторые участники диктанта.
Гульнур Рыбакова, башкирская газета «Иргиз»: «Я уже второй год пишу этнографический диктант. Вопросы были интересные для меня. Вспоминаю карту, историю России и места, где я была. Например вопрос про музей-заповедник Кижи: думала между Республикой Карелией и Москвой, так как я бывала в этих краях. Легкие вопросы оказались, конечно, про башкир и татар. Вывод для меня: побольше ездить по городам России, узнавать культуру других народов».
Гельгена Салахова, сотрудник областной татарской газеты «Бердэмлек»: «Мне впервые посчастливилось участвовать в Большом этнографическом диктанте. Было интересно отвечать на вопросы, особенно связанные с нациями. Правда, некоторые вопросы были сложноватыми, пришлось думать, вспоминать историю России. Думаю, это очень полезное дело».
Вера Алексеева, региональная общественная организация «Союз народов Самарской области»: «В этом году вопросы Большого этнографического диктанта были намного интереснее, и, на мой взгляд, легче. Некоторые вопросы были на логическое мышление, на внимательность. Очень помог опыт общения с представителями различных национальностей. Ведь в нашей Самарской области проводится много национальных праздников и межнациональных фестивалей, и на каждом мероприятии можно узнать много нового и интересного о жизни народов, проживающих в регионе, в России. И, конечно же, пригодились знания по этнографии – на историческом факультете Самарского педагогического университета, где я училась, этнографию преподавала Екатерина Андреевна Ягафова, известный этнолог, доктор исторических наук. Также постоянно много нового я узнаю в тесном общении с ведущим самарским этнологом Тамарой Ивановной Ведерниковой.
Этнографический диктант я писала уже два раза, и обязательно буду участвовать и впредь! Этот замечательный проект способствует тому, что хочется ещё больше узнать о народах, рядом с которыми мы живём, знать национальные традиции и обычаи, языковые особенности народов России».
* * *
3 ноябрьдә Россиянең барлык төбәкләрендә “Зур этнографик диктант” акциясе узды. Милләтләр турында белем дәрәҗәсен ачыклау, милләтара мөнәсәбәтләргә игътибарны арттыру максатыннан бу чара илебездә икенче тапкыр үткәрелә. Быел акциягә якын чит илләрдәге ватандашларыбыз да кушылып, ул халыкара статус дәрәҗәсенә ия булды.
Регионыбызда да акциягә карата кызыксыну арта икән. Бу турыда өлкә Халыклар дуслыгы йортына диктант язарга килүчеләргә учреждениенең директоры Евгения Хоровинникова белдерде.
- Үткән елда Зур этнографик диктантны 9 мәйданчыкта 350 кеше язган булса, быел 60 мәйданчыкта 3000нән артык кеше җыелды, — диде ул һәм чарада катнашучыларга — Самараның “Яктылык” татар мәктәбе укучыларына, студентларга, мәгариф, мәдәният учреждениеләре хезмәткәрләренә, уңышлар теләде.
Кыскача инструктаждан соң залда 45 минутлык тынлык урнашты. Шушы вакыт эчендә һәрберебез Россиядә яшәүче халыкларның тормыш рәвешен, гореф-гадәтләрен үз эченә алган 30 сорауга җавап бирергә тиеш идек.
Өлкә Халыклар дуслыгы йорты хезмәткәрләре бу биремнәрне “эх” дигәнче үтәделәр. Алар бит эш таләпләре буенча һәр милләтнең тормышын, гореф-гадәтләрен, милли бәйрәмнәрен яхшы белергә тиеш. Ә менә калганнарга бераз тир түгәргә туры килде.
Вакыт тәмамланып, кәгазьләрне җыеп алганнан соң, диктант язучыларның фикерләре белән кызыксындым.
Икенче рәттә (сулдан уңга) “Бердәмлек” редакциясе хезмәткәрләре Гөлгенә Сәлахова һәм Гөлнур Рыбакова этнографик диктант язалар.
Самараның “Яктылык” татар мәктәбе укучысы Әлсинә Дәүләтбаева:
- Бу акциядә минем беренче катнашуым. Биремнәр арасында гадиләре дә, катлаулылары да булды. Мәсәлән, чебаки халкының кайсы шәһәрдә яшәгәнен белмим, кайткач, интернеттан карап, җавабымны тикшерәчәкмен. Ә менә өлкәбездә яшәүче халыкларга, аеруча, татар милләтенә кагылышлы сораулар әллә ни зур кыенлык тудырмады.
Зур этнографик диктант акциясендә катнашуыма шатмын, ул миндә янәшәбездә яшәүче башка халыкларның мәдәниятенә, гореф-гадәтләренә карата кызыксыну уятты.
“Өлкә халыклары берлеге” оешмасы һәм “Масторава” мордва милли-мәдәни үзәге әгъзасы Вера Алексеева:
- Быелгы сораулар җиңелрәк һәм кызыклырак тоелды. Дөрес җавап бирер өчен, тарих, әдәбият дәресләрен искә төшерергә кирәк булды. Өлкәбездә даими үткәрелеп торган милли бәйрәмнәрдә катнашуым, милли оешмалар белән тыгыз элемтәдә булуым да бүгенге бәйге биремнәрен җиңеллек белән үтәргә ярдәм иткәндер. Күпчелек сорауларга дөрес җавап биргәнмендер, дип уйлыйм.
Самара Дәүләт университетының социология һәм политология кафедрасы доценты Михаил Федоров:
- Төрле милләт халыкларының үзенчәлекләрен яхшы белсәм дә, кайбер сораулар кыенлык тудырды. Мәсәлән, Самара төбәгендә яшәүче рус милләтеннән булган ханымнар кесәләрен төрле төстәге тукыма кисәкләреннән теккәннәр. Моны алар кайсы милләттән алганнар дигән сорауга төгәл җавап бирә алмыйм.
Бу диктант ни өчен кирәк, дип гаҗәпләнүчеләр дә бардыр бәлки. Минемчә, бу бик кирәкле эш. Диктант төрле милләт халыкларының гореф-гадәтләрен, йолаларын өйрәнергә этәргеч бирә. Ә этнография өлкәсендә белемле кеше башка милләтләрне дә хөрмәт итә белә.
“Бердәмлек” газетасының җаваплы секретаре Гөлгенә Сәлахова:
- Акция милләтләр язмышы, аларның киләчәге турында уйланырга мәҗбүр итә, дип саныйм. Үткән елдагы диктантта, мәсәлән, Россиянең аз санлы халыклары — водь (алар барлыгы 64 кеше), манси, тува милләтләренә кагылышлы сораулар да бар иде. Татар мәктәпләрендә татар теле дәресләре саны елдан-ел кими бара. Бу киләчәктә ана телебезнең, милләтебезнең юкка чыгуына китермәсме икән? Киләчәк буын кешеләре: “Шундый милләт тә булган икән”, — дип татарлар турында диктант язганда гына белергә калмасын иде.
Гөлгенәнең шиге урынсыз түгел. Ә әлегә, кемне генә сорама, диктант биремнәрендә татар милләтенә кагылышлы сораулар әллә ни зур кыенлык тудырмаган.
Зур этнографик диктантның нәтиҗәләре 12 декабрьдә — Россия Конституциясе көнендә билгеле булачак.
Алия АРСЛАНОВА.
Просмотров: 1044