Лилия Абдрәхимова (алгы планда).
Иске Ярмәк авылында, Ватанны саклаучылар көненә багышлап, бишенче мәртәбә чаңгы ярышлары узды
Һәр ел фасылының үз матурлыгы бар. Кайбер кешеләргә, бигрәк тә балаларга, ак тунлы кыш ошый. Чана-чаңгыда шуу, кар атышып уйнау, кар түмгәген тәгәрәтеп, Кар бабай ясау да күңелле. Кар күп булган елларда уеннар тагын да кызыклырак була. Чаңгы яисә чанада биек таудан очып төшүләр, егылып, карга батып, тирләп-пешеп кабат өскә үрмәләүләр… Бер дә туйдырмый иде андый уеннар. Бияләйләр боз булып ката, битләр уттай яна, ә күңелгә шундый рәхәт!
Олыгайгач та, аякларны туңдырып, битләрне уттай яндырып, Юкәле тауга чыгып чаңгы шуасы килеп тора. Шуңа да Камышлы районының Иске Ярмәк авылында, Ватанны саклаучылар көненә багышлап, бишенче мәртәбә чаңгы ярышлары уздырылачак, дигән сүз ишетелүгә олысы да, кечесе дә чаңгыларын майлый башлады…
Укытучы, фронтовик Мөхәммәтнур Шириязданов исемендәге спорт бәйрәме сугышта һәлак булган авылдашларга авыл уртасында куелган һәйкәл янында башланып китте. Тантаналы өлешне Ярмәк җирлеге үзидарәсе башлыгы Минсәгыйть Шәйхетдинов башлап җибәрде. Аннан сүзне Фәрид Мөхәммәтнур улы Шириязданов алып, әтисенең җирле мәктәптә физкультура укыткан елларын искә төшерде, аның спортны пропагандалау өлкәсендәге эшләрен санап үтте.
Тантанадан соң укучылар чаңгы юлына басарга ашыктылар. Мәйданда инде кунаклар җыелган, азык-төлек сатучылар урнашкан, берничә самовар төтен чыгарып кайнап утыра, ә учакта коймак, шашлык, пылау пешә. Чын бәйрәм бит, ләбаса!
Кышның бу бәйгесе үз тирәсендә елдан-ел күбрәк халыкны җыя. 20 февральдә үткәрелгән чарада да 70ләп спортчы чаңгы юлына чыкты. Иң кечкенә чаңгычыга 7 яшь булса, иң олысына 84 тулган иде инде. Озак та үтми ярышка старт бирелде һәм спорт мәйданчыгындагы 300ләп җанатар ду килеп спортчыларны куәтли башлады.
Катнашучылар, яшьләренә карап, төркемнәргә бүленделәр. Иң элек стартка 1 — 4нче сыйныф укучылары чыкты. Озак та үтмәде, ерактан килүче спортчыларны күреп, җанатарлар алкышлый башладылар. Кызлар арасыннан беренче булып Радмила Сөнгатова (Яңа Усман авылы) күренде. Аның артыннан Исаклы районының Ганькино авылы кызы Юлия Горбунова һәм искеярмәкле София Шәрәфетдинова күренделәр. Малайлар арасыннан финишка беренче булып Рәсүл Кәлимуллин, икенче — Дамир Годжаманов, өченче — Николай Акиндинов килделәр. 5 — 7нче сыйныф укучылары ярышында беренче урыннарга Ислам Сөнгатов (Яңа Усман авылы) һәм Сабина Зарипова, икенче урыннарга — Илнур Ибраһимов һәм Регина Гыйниятуллина, өченче урыннарга — Динар Хәйруллин һәм Люзия Ибраһимова чыктылар (фамилиясе янында авыл исеме язылмаган спортчылар Иске Ярмәктән).
8 — 11нче сыйныф укучылары да бик тырышып узыштылар һәм старттан ничек китүләреннән үк Виктория Храмовага һәм Ривал Мардановка тиңнәр булмаячагын чамаладык. Икенче урынны Диана Шәрәфетдинова һәм Данияр Мөршитов алдылар, ә 3нче баскычка Айнур Мингазов һәм Юлия Шакирова күтәрелделәр.
Яшьләр һәм олылар арасында да ярыш бик кызу барды. 18 — 29 яшьтәгеләр арасыннан беренче урыннарны — Лилия Абдрәхимова һәм Илнар Сафин, икенче урыннарны Алисә Сөнгатова һәм Илгизәр Галимов, өченче урынны Гөлия Кәлимуллина яуладылар.
Лилия Абдрәхимова (алгы планда).
30 — 39 яшьлекләр арасында хатын-кызлар гына ярышып, Наталья Бурмистрова — беренче, Лариса Петрова икенче булып финиш сызыгын кисеп чыктылар. 40 — 49 яшьлек ир-атлар арасыннан Ришат Ибраһимов — беренче, Илдар Шәрәфетдинов — икенче, Радик Каюмов өченче урыннарны яуладылар. 50 — 60 яшьтәгеләр арасында беренче урыннарга Искәндәр Минегалимов һәм Гөлсинә Ваһапова, икенчегә — Фәнис Шәрәфетдинов, өченчегә Әгътәс Зәләев лаек булдылар. Иң кызыклы ярыш 60 яшьтән узган спортчылар арасында барды. Беренче — Иван Горбунов, икенче — Ришат Шаһиев, ә өченче урында 78 яшьлек Тәлгать Бикмөхәммәтов. 78 яшьлек Дания Сафина да дистанцияне бик уңышлы узды, ә аның тормыш иптәше, 84 яшьлек Әсгать Сафин, иң олы спортчы буларак, юлны салмак кына үтте.
Авылның социаль реабилитация бүлеге һәм мәктәп ашханәсе хезмәткәрләре кайнар чәйләре, коймаклары һәм яхшы сүзләре белән җанатарларга да, чаңгычыларга да дәрт өстәп, өшергә ирек бирмәделәр.
Ахырда чаңгы бәйгесендә җиңүчеләр Фәрид һәм Фәнис Ширияздановлар әзерләгән кыйммәтле бүләкләр, медальләр һәм җирлек үзидарәсе администрациясенең Мактау грамоталары белән бүләкләнделәр. Шулай ук бүләкләр, Мактау грамоталары иң олы спортчы — Әсгать Сафинга, иң нәни спортчы — Адель Сөнгатовка һәм ярышта иң актив катнашкан Сөнгатовлар гаиләсенә бирелде. Иске Ярмәк авылында спортны үстерү эшенә өлеш керткән укытучылар Илдар Ганиев, Малик Мөхәммәтҗанов, Рөстәм Яруллин һәм инвалидлар оешмасы җитәкчесе Рәхимҗан Абдуллин Самара Губерна Думасының Рәхмәт хатлары белән бүләкләнделәр.
Җирлек башлыгы Минсәгыйть Шәйхетдинов спортчыларга, оештыручыларга, иганәчеләргә, азык-төлек сатуны оештырган авылдашларга, социаль реабилитация бүлеге хезмәткәрләренә, Мәдәният йорты, җирле мәктәп һәм үзидарә хезмәткәрләренә чиксез рәхмәтләрен белдерде.
Фәния КӘРИМОВА.
Иске Ярмәк авылы,
Камышлы районы.
* * *
В селе Старое Ермаково Камышлинского района прошел зимний спортивный праздник, посвящённый памяти участника Великой Отечественной войны, преподавателя физкультуры Мухаметнура Шаймардановича Шириязданова.
Этот спортивный праздник имеет давние корни. Начался он в трудные послевоенные годы. В размеренной жизни села, ограниченной тяжёлым трудом в колхозе, тогда произошли резкие перемены — началось массовое увлечение населения спортом. Он вызвал резкий взлет энтузиазма и массовую активность в сельском обществе, особенно среди учащихся и колхозной молодёжи. В дальнейшем многие участники спортивного праздника стали известными спортсменами или же просто физически развитыми, благовоспитанными, образованными и успешными в жизни гражданами.
А всё начиналось так – в 1952 году директором школы в этом селе стал работать мастер спорта Маннур Саттаров. Под его руководством на горе Юкале Тау был построен трамплин по прыжкам на лыжах. Этот экстремальный вид спорта дал сильный толчок для развития массового спорта на селе. В дальнейшем там выросли целые поколения спортсменов, занимающиеся различными видами спорта.
После того как Маннур Саттаров уехал, его начинание успешно продолжил учитель физкультуры Мухаметнур Шириязданов.
В те тяжёлые послевоенные годы многие ещё ходили в лаптях, латаной одежде и не могли досыта есть хлеба. Вот в таких условиях, когда не хватало элементарных условий для жизни, в селе были созданы спортивные команды из числа школьников и сельской молодёжи. Ценой огромных усилий и благодаря поддержке областного руководства были приобретены лыжи с ботинками для прыжков с трамплина и для лыжных гонок.
На зимний спортивный праздник тогда собирались не только жители села Старое Ермаково, но и приезжали на лошадях люди с окрестных деревень смотреть прыжки с трамплина и лыжные соревнования.
Когда школьники пролетали по воздуху на расстояние до 25 метров, это было настолько сильное зрелище, что некоторые от страха даже закрывали глаза. Прыгунами стали самые смелые, отчаянные ребята. При этом спорт помогал им не только развиваться физически, но и хорошо учиться. Ведь неуспевающих не брали в спортивную команду.
Многие из спортсменов после окончания школы продолжили учиться дальше и стали образованными, достойными людьми. А ведь большинство из этих ребят до занятий спортом были отчаянными и неисправимыми хулиганами!
Лыжи с ботинками доставались только самым успешным спортсменам, так как их было крайне мало. А остальные же катались на лыжах, привязанных верёвками на валенки или лапти. Когда они приезжали на районные соревнования, то камышлинцы смеялись: «Смотрите, победители-лапотники приехали!» Несмотря на это, команды школьников и сельской молодёжи села Старое Ермаково всегда были числе первых.
Постепенно обретались и другие спортивные принадлежности и снаряды – штанга, гири, турник, брусья, борцовские маты, ковры и другие. Со временем, на волне огромного спортивного энтузиазма, на селе выросло большое количество спортсменов высокого класса, и стойких в жизни, крепких духом людей. Среди них есть мастера спорта по тяжёлой атлетике, борьбе и лыжному спорту. Есть даже многократный чемпион России и Татарстана, заслуженный мастер спорта, заслуженный тренер по борьбе и гиревому спорту Салават Юсупов. Многие ребята, выпускники школы, тогда могли выполнять сложные гимнастические упражнения, которые были под силу лишь мастерам высокого класса.
В адрес Мухаметнура Шириязданова постоянно приходило много писем из рядов Советской Армии. В них его бывшие ученики писали: «Когда многим служба в армии кажется каторгой, нам она приносит только радость!» Или: «Когда наши командиры спрашивают, в какой спортивной школе мы учились, мы говорим, что в обычной сельской, они поражаются и не верят нашим словам».
Безусловно, как занятия спортом, так и его организация требуют максимальной отдачи сил и возможностей. Так трудился Мухаметнур Шаймарданович. Обычно выходные дни и праздники для него были самыми напряжёнными рабочими днями. Практически он работал без выходных и, можно сказать, что он жил на работе.
Когда в других школах на уроки физкультуры смотрели свысока, как на малозначимый предмет, он изо всех сил и всеми способами доказывал, что физкультура и спорт играют огромную роль в воспитании человека и помогают детям стать стойкими и полезными обществу.
Этому он посвятил всю свою жизнь. Более того, он воспитал достойных преемников. Многие из его воспитанников работали и работают преподавателями физкультуры, тренерами по спорту. Они с огромным уважением и с благодарностью вспоминают своего учителя-наставника, а также хранят добрую память о своих школьных годах, своих победах и различных достижениях в области спорта.
Дело, начатое Мухаметнуром Шаймардановичем, успешно продолжается и сейчас. Это было наглядно видно и на спортивном празднике, организованном в этом году в его честь.
На соревнованиях по лыжным гонкам школьники участвовали в четырёх номинациях, а взрослые — в шести возрастных группах. Самому молодому участнику было 7 лет, а самому старшему — 84 года.
Две семьи представили по 4 человека. В одной из них две школьницы являются членами команды олимпийского резерва, которые два зимних месяца ежегодно проходят специальную подготовку в городе Уфе.
На лыжных гонках было разыграно 16 комплектов медалей и вручены 50 грамот победителям соревнований.
Многие добрые традиции, незаслуженно забытые в прежние годы, снова возвращаются в нашу жизнь. Они привносят много позитивного, полезного. Как и в прежние, трудные, времена, они помогают людям обрести стойкость, веру в себя, развиваться физически и окрепнуть духом.
Свою значимость этот праздник не потерял и сегодня. И в этом году он также прошёл организованно, активно, на волне спортивного энтузиазма и с веселым азартом и участников, и болельщиков.
Примечательно и то, что каждый год, в день проведения этого праздника, как по заказу, устанавливается благодатная погода. Вот и на этот раз, после бушевавшей накануне стихии, день выдался тихим и спокойным.
На празднике спортсменов угостили пловом и бесплатным чаем с блинами.
Фарид ШИРИЯЗДАНОВ.
Просмотров: 1479