6 июля в Струковском парке Самары расположились юрты, играла национальная музыка – башкиры собрались на традиционный летний праздник Йыйын. В этом году он прошел в пятнадцатый раз и был посвящён 100-летию образованию Республики Башкортостан. И впервые за последние годы праздник прошел в Самаре – в одном из лучших парков города.
Организаторами мероприятия выступили областная общественная организация поддержки национальной культуры «Курултай (конгресс) башкир и общественная организация «Курултай (конгресс) башкир» города Самары, при поддержке министерств культуры Самарской области и Республики Башкортостан, администрации городского округа Самары и Дома дружбы народов Самарской области.
«Йыйын» переводится как сбор или собрание. В старину жители из разных сел собирались вместе, чтобы обсудить самые важные вопросы, рассказывали о своих невзгодах и радостях, а также строили планы на будущее. Молодежь знакомилась между собой и в дальнейшем создавались семьи. Сохранялись язык и традиции», – пояснила председатель правления общественной организации «Курултай башкир» города Самары Камила Сизякова
Председатель Самарской областной общественной организации поддержки национальной культуры «Курултай (конгресс) башкир» Сафиулла Вилданов отметил, что уроженцы Самарского региона внесли большой вклад в развитие Башкортостана. «Одним из первых руководителей республики был уроженец Самарской губернии Харис Юмагулов. В наркомате просвещения работал Губай Давлетшин. А Фатима Мустафина долгие годы возглавляла это ведомоство. Башкирская писательница Хадия Давлетшина тоже наша землячка, как и поэт Рашит Нигмати», – пояснил он.
С праздником все собравшихся в Струковском саду поздравил заместитель руководителя Администрации Губернатора Самарской области – руководитель департамента внутренней политики Администрации Губернатора Самарской области Дмитрий Кочергин. Он зачитал приветствие главы региона Дмитрия Азарова: «Самарская земля стала малой родиной для многих известных деятелей башкирской литературы, науки и образования. Рад отметить, что многие из них сыграли замечательную роль в становлении и развитие республики. Сегодня их потомки – самарские башкиры – вносят весомый вклад в дело сохранения и развития культурно-исторического наследия своих предков», — говорится в нем.
Отпраздновать «Йыйын» в Самару прибыли гости со всей области, а также из Башкортостана. «Радует, что на самарской земле не забывают о наших национальных традициях, здесь успешно действуют башкирские общественные организации. Их представители участвовали в недавнем Всемирном курултае и вносили там свои предложения, – рассказал начальник управления по государственной охране объектов культурного наследия республики Башкортостан Ильгам Фаткуллин. – Мы поддерживаем культурные связи с Самарской областью. Творческие коллективы из разных уголков республики, как профессиональные, так и самодеятельные приезжают к вам на гастроли. А ваши артисты бывают у нас».
В большой юрте, которую развернули гости из г. Октябрьска, можно было увидеть экспонаты краеведческого музее, которые рассказывали самарцам об обычаях и обрядах башкир. Литературу на башкирском языке и баурсаки можно было увидеть в юрте от села Таш-Кустьяново Большеглушицкого района. «У нас в селе сохраняются все традиции нашего народа. Люди знают родной язык и с детства стараются узнать обычаи. Мы поддерживаем связи с Башкортостаном. Недавно наши девочки побывали там на празднике, а представители республики привозят нам в село книги и журналы», – поделилась библиотекарь Минниса Хазырова.
«Я родилась в Башкортостане, но уже пять лет живу в Самарской области. И на и малой родине, и здесь на волжской земле я стараюсь участвовать в наших национальных торжествах, – поделилась бухгалтер Зульфия Уразаева. – И сегодня «Йыйын» не только остается любимым праздником для башкир, но и собирает многих представителей других народов, проживающих в России, которые бережно относятся к историческим корням».
В течение дня в Струковском парке было интересно и весело всем, пришедшим на праздник. Звучали народные башкирские песни и стихи, исполнялись национальные танцы. Участие в областном празднике «Йыйын» приняли и артисты Нефтекамской государственной филармонии. Сменяя друг друга, на сцену выходили артисты, приехавшие из разных уголков Поволжья: башкирская эстрадная группа «Ҡәрҙәштәр» и солисты ансамбля танца «Тангаур». Проходили спортивные состязания, башкирские народные игры, выставка блюд национальной кухни. Многим самарцам запомнились бег с яйцом на ложках, мастер-класс по изготовлению лоскутного одеяла из овечьей шерсти, а также по изготовлению национального костюма.
Впервые в Самаре башкирский областной Йыйын прошел с таким размахом и подарил настоящий праздник всем жителям и гостям региона.
* * *
Струков бакчасында Самара башкортларының XV Йыйыны узды
Үткән шимбәдә Самараның Струков паркында башкорт тирмәләре калкып чыкты, ә киң Идел өстендә башкорт курае яңгырады. Бу көнне Самара башкортлары Башкортостан Республикасының 100 еллыгын һәм Самара өлкәсендә уздырылучы Йыйынның унбиш еллыгын бәйрәм итү өчен шәһәребезнең иң матур паркында җыелганнар иде.
“Йыйын” сүзе татарчага “җыен” дип тәрҗемә ителә. Борынгы заманнарда башкорт авылларындагы халык, бер урында җыелып, проблемаларын хәл иткәннәр, аннары бәйрәм ясаганнар. Анда яшьләр танышканнар, гаиләләр корып туйлар уйнаганнар. Шулай тел һәм милләт сакланган”, — дип сөйли Самараның “Башкорт Королтае” иҗтимагый оешмасы рәисе Камилә Сизякова.
Самара өлкәсе “Башкорт Королтае” иҗтимагый оешмасы рәисе Сафиулла Вилданов исә Самара регионы үсешенә үз өлешләрен керткән башкортлар турында сөйләде:
- Башкортостан Республикасы җитәкчелегендә Самара губернасында туып-үскән Харис Юмаголов, халык мәгарифе комитетында хезмәт иткән Гөбәй Дәүләтшин, бу оешманың җитәкчесе булган Фатыйма Мостафина эшләгәннәр. Шулай ук башкорт халкының танылган язучысы Хәдия Дәүләтшина, шагыйрь Рәшит Нигъмәти дә безнең якташлар...
Паркка җыелган башкортларны Самара өлкәсе губернаторы администрациясе җитәкчесе урынбасары, эчке сәясәт департаменты җитәкчесе Дмитрий Кочергин бәйрәм белән котлап, Дмитрий Азаровның котлауларын җиткерде: “Самара төбәге — әдәбият, фән һәм мәгариф өлкәсендә зур уңышларга ирешкән башкорт белгечләре туган җир. Шунысын да билгеләп үтәсе килә, аларның күпчелеге регионны булдыру һәм үстерү өлкәсендә уңышларга ирештеләр. Бүген аларның балалары һәм оныклары Самара җире киләчәге өчен хезмәт куя, ата-бабаларының тарихи һәм мәдәни мирасын, милләтен саклап яши”, — дигән сүзләр бар телеграммада.
Зур Йыйынга Самара өлкәсенең башкорт авылларыннан, Башкортостаннан күпсанлы кунаклар килгән иде. “Самара якларында яшәүче башкортларның милли гореф-гадәтләребезне саклап яшәүләре куандыра. Биредә ике башкорт оешмасы эшләп тора. Алар Уфада гөрләп үткән Бөтендөнья Королтаенда да катнашып, үзләренең тәкъдимнәрен керттеләр, матур-матур концерт номерлары алып килделәр. Без Самара өлкәсе белән һәрдаим элемтәдә торабыз”, - дип сөйләде Башкортостанның мәдәни мирасын саклау идарәсе җитәкчесе Илһам Фәткуллин.
Октябрьск шәһәреннән килгән башкортларның зур тирмәләрендә төбәкне өйрәнү музее экспонатларын күрергә, экскурсовод сөйләгәннәрне ишетергә мөмкин булса, Большая Черниговка районының Ташбулат авылы тирмәсендә баурсаклар белән сыйланырга, башкорт телендә китаплар, матбугат чаралары укырга мөмкин иде. “Безнең авыл халкы башкорт гореф-гадәтләрен саклап яши. Балалар ана телендә сөйләшә, милли кием киеп, шушындый матур бәйрәмнәрдә катнашып үсәләр”, — дип сөйли китапханәче Минниса Хазыйрова.
“Мин Башкортостанда туганмын. Хәзер инде менә Самара өлкәсендә яшим. Анда да, монда да мин башкорт булып калам, милли бәйрәмнәрдә катнашам”, — дип уртаклаша бухгалтер булып эшләүче Зөлфия Уразаева.
Струков паркына килгән башка милләт кешеләренә дә бу көнне күңелле булды. Башкорт моңнары, башкорт шигырьләре яңгырады, искиткеч дәртле биюләр таң калдырды. Нефтекамск филармониясе артистлары, «Кәрзәштәр» эстрада төркеме, «Тангаур» бию ансамбленең очкынлы биюләре, спорт ярышлары, милли ашлар күргәзмәләре, корама сырма, милли киемнәр тегү буенча мастер-класслар –болар барысы да Самара башкортлары Йыйынының сыйфаты күтәрелүен күрсәтте.
Гөлнур Мусина.
Просмотров: 1037