Ислам дине кануннары буенча, Аллаһы Тәгалә һәр җан иясенең язмышын алдан язып куйган. Шул ук вакытта һәр кеше үз юлын үзе сайларга да хокуклы – Аллаһы тәкъдиренә буйсынамы, гөнаһка чумамы, аның эше инде.
Ләкин кеше — фәрештә затыннан түгел. Бар көченә чабып барган айгыр да юлдан тайпылырга, сөртенеп егылырга мөмкин. Ләкин көчен җыеп торып баса, тәүбә кылып, гөнаһларыннан арына алса, ул кабат алга ыргылырга көч таба һәм тормыш тавына менеп җитә.
Язмыш кешене төрлечә сынап карый – авыр эш артыннан танылу килә, дан һәм казанышлар шатлыгы аянычлы югалтулар белән алмашына. Менә шундый вакытларда кеше чыныга яисә сыгылып төшә, дусларының һәм яраткан кешеләренең кем булуы да шул вакытта ачыклана. Ә инде сынаулар аша үтә ала икән, ул тагын да көчлерәк, акыллырак, тәҗрибәлерәк шәхес булып җитешә…
…Минәхмәт Хәлиуллов белән мин 35 ел элек Самарада танышкан идем. Яшь арабыз зур булуына карамастан, без ул араны ничектер сизми дә идек. Ул акыллы, укымышлы, һәр мәсьәләгә, һәр тормыш борылышына үзенең аерым карашы булган кеше тәэсире калдырды. Бигрәк тә, шәһәр татары булуына карамастан, туган телебездә иркен фикер йөртүе, сөйләшә белүе, милләт дип, янып-көюе күңелемә ятты.
Җәмгыятьтә артык уңган кеше булып танылган әтисе Мидхәт ага белән дә минем арада җылы мөнәсәбәтләр урнашты. Ул Минәхмәттә үзе һәм гаиләсе өчен генә түгел, гомумән, яшәгән төбәге, татар мәдәнияте, мәгарифе өчен дә җаваплылык хисләре тәрбияләгән, дигән нәтиҗә ясаганым хәтердә.
Минәхмәт Куйбышевның 128 санлы мәктәбендә укып чыккач, төзү техникумында белем ала. Шул вакытта ук тормышын төзелеш сферасы һәм шәһәр хуҗалыгы белән бәйли, читтән торып төзелеш институтын тәмамлый.
“Волготанкер” пароход компаниясенең ремонт-төзү идарәсендә мастер, участок начальнигы, инженер-төзүче булып эшләгән чагында Сухая Самарка бистәсендә төзегән тугыз катлы йорты Минәхмәтнең беренче зур төзелеше була. Ә хәзер инде андый объектлары уннарча.
Минәхмәт Хәлиулловның хезмәт биографиясе Самара халкының тормыш-көнкүреш шартларын яхшырту, уңай мохит тудыру белән бәйле. Үзегез карагыз – балта остасы, электромонтер, ПЖРТ генераль директоры урынбасары, Беренче санлы төзү-монтажлау предприятиесе генераль директоры, Приволжcкий микрорайонының торак-төзелеш тресты генераль директоры, “Вира” төзү компанияләре Советы рәисе һәм башка исемнәре һәм вазифалары байтак… Бер кеше башы өчен бу бик зур җаваплылык һәм гаять авыр йөк.
Минәхмәтнең җәмгыять өлкәсендәге эшчәнлеге күпкырлы. Мәсәлән, Промышленный районы буенча Самара шәһәр Думасына депутат итеп сайлангач, ә соңрак шушы районны җитәкләгәч, “Бердәм Россия” фракциясе әгъзасы буларак та, Дума утырышларында тузган һәм авария хәлендә булган өйләрдә яшәүчеләрне яңа, якты һәм иркен фатирларга күчерү белән шөгыльләнә башлый.
Иҗтимагый эштә татар телен, мәдәниятен, тарихын һәм гореф-гадәтләрен саклау эшенә керткән өлеше дә халкыбызның рәхмәтенә лаектыр, дип уйлыйм. Шушы хыяллар белән Минәхмәт 2009 елда өлкә татар милли-мәдәни автономиясен җитәкли, төзүче буларак, Җәмигъ мәчете йортында татар милли-мәдәни үзәге төзү эшләре белән йөри башлый һәм үз хисабына архитектура проектын да ясатып куя. Язмышының кискен борылышларына карамастан, ул бу фикереннән кайтырга уйламый, киресенчә, киләчәктә җиң сызганып эшкә керешергә ниятли.
Минәхмәт 1999 – 2003 елларда Самара Җәмигъ мәчетен һәм мәдрәсә төзү буенча Попечительләр Советы әгъзасы булып торган, мәхәллә советына да сайланган. Меценат шулай ук Тарихи мәчетне торгызуда да, Диния нәзарәте эшләрендә дә даими катнаша, үзе үскән Яблонька бистәсеннән ерак булмаган Кирилл һәм Мефодий православ чиркәве төзелгәндә дә ул Самара епархиясенә саллы ярдәм күрсәтә.
Соңгы ун елда Самарада бер генә Сабан туе да аның катнашыннан һәм ярдәменнән башка узганы юк. Ә үткән җәйдә Камышлыда гөрләп узган Х федераль Сабан туенда ат чабышларын уздыруны улы Рамил Хәлиуллов үз өстенә алды һәм моның өчен аңа Самара өлкәсе губернаторы һәм Татарстан президентының Рәхмәт хатлары тапшырылды.
“Яктылык” татар мәктәбендә укучы малае Наил спорт сөючән егет булып үсеп килә. Татар көрәше буенча Минәхмәт Хәлиуллов оештырган һәм финанслаган ярышлар өчен бу мәктәптә укыган бөтен татар яшьләре аңа рәхмәтле.
Минәхмәтнең рәхимлеге белән өлкә, җәмгыять, милләт өчен эшләнгән яхшы эшләрне санап китсәң, очы-кырые булмастыр. Эшләнгән яхшылык үзеңә үк әйләнеп кайта бит ул. Минәхмәтнең кылган яхшылыклары өлкә хөкүмәте, иҗтимагый оешмалар тарафыннан югары бәяләнә: торак-коммуналь хуҗалык һәм төзелеш өлкәсендәге хезмәте өчен “Россиянең Мактаулы хезмәткәре” исеме бирелә, иҗтимагый эшләре өчен “Халыклар дуслыгы – Россия бердәмлеге”, Бөтендөнья татар конгрессының “Татар халкы алдындагы казанышлары өчен” медальләре белән бүләкләнә, Мактау грамоталары һәм Рәхмәт хатлары да бихисап.
Сер түгел, Минәхмәтнең башына төшкән кайгы турында массакүләм матбугат чараларында күп язылды. Ялкаулары гына аның исемен чайкамагандыр. Минәхмәт үзе дә, гаиләсе дә, аны яхшы белгән татар җәмәгатьчелеге һәм мәхәллә халкы да аның өчен догада булды. Аның үзенең дә кайда сөртенүе, киләчәктә хаталардан хали булу өчен ничек яшәргә кирәклеге турында уйланырга вакыты булгандыр…
…Бүген Минәхмәт Хәлиуллов безнең арада һәм акрынлап үз эше һәм җәмгыять тәртәсе арасына кереп бара. Бөек Җиңүнең 75 еллыгын каршылап, сугышта катнашкан ата-бабалары – әнисенең әтисе Минсафа Шәрапов һәм әтисенең әтисе Әһлиулла Хәлиулловларның батырлыгы турында улларына сөйли. Замана сугышы – COVID-19 дип аталган дошманны җиңү өчен медицина учреждениеләре, балалар, картлар йортлары проблемаларын чишә.
Ә яхшылап уйлап карасаң, бүген аның үзенә дә ярдәм кирәктер, дип уйлыйм. Ул ярдәм материаль түгел, бары тик кешенең хәлен аңлап, халкым өчен, милләтем өчен, дип өзелеп эшләгән яхшылыклары бәрабәренә яхшы сүз һәм ягымлы караш белән дәртләндереп җибәрү генә. Һичшиксез, мондый мөнәсәбәткә ул да җавапсыз калмас.
Идеал ГАЛӘВЕТДИНОВ.
Просмотров: 1043