(1971 елда булган хәл. Исемнәр үзгәртелеп бирелә)
Шәһәр тирән тынлыкка чумган. Тик агач ботакларында йокыга талган кошлар гына, йокы аралаш ниндидер куркыныч төш күрепме, канатларын җилпеп-җилпеп куялар. Шәһәрнең кайсыдыр почмагында көнозын чапкан трамвайлар да, арыган тәгәрмәчләрен шыгырдатып, депо капкасына кереп югалдылар… Ә Гаделниса әби һаман Газраил белән тартышып, йоклый алмыйча, саташа, ыңгыраша, сыкрана һәм сызлана иде.
“Әни җаным, ниләр генә эшләтим соң сине? Беләм, авыртадыр”, — дип куллары белән маңгаен тотты килене Гөлназ. Коры сөяккә калган әбинең маңгаена салкын тир бәреп чыккан иде. Авыру, томанлана башлаган күзләрен ачып, түбә тактасына текәлде. Гәршегә төбәлгән күзләре төпсез дәрьяга төшкән бер төймәне эзләгән кебек, өмет сорап яна, телен әйләндерергә теләсә дә, көче юк иде. Аның газап чигеп үткәргән шушы хәлләрен уртаклашасы һәм ничек булса да җиңеләйтәсе килә иде…
Гөлназ авыруны әкрен генә күтәреп, сөякләрен авырттырмас өчен, бер кулы белән аркасыннан тотып, икенче кулы белән мендәрләрен алып, каккалап, күтәребрәк куеп, сөяп утыртырга азапланды. Гаделниса әби көч-хәл белән: “Укул яса әле”, — диде, Гөлназга төбәлеп. Ул күзләрнең кызганыч карашлары Гөлназның йөрәген әрнетеп телгәләделәр һәм ул борылып, сиздермичә генә, күз яшьләрен сөртеп алды. Морфий авыруның хәлен җиңеләйтеп җибәрде булса кирәк: “Утыр әле яныма”, — диде ул һәм янындагы төенчектән нәрсәдер эзләмәкче булып, капшанырга тотынды. Гаделниса әби кечкенә генә бер ачкыч эзләп тапты да Гөлназга сузды. “Сандыкны ачып, өстә генә яткан төенчекне алып бир әле”, — диде. Төенчектән алып, 10 сум акча бирде. “Мә, балакаем, кирәк-яракларыңа тотарсың”. “Балакаем” дигәнне ишеткәч, Гөлназга эсселе-суыклы булып китте һәм тәннәре кызыша башлады. “Юк, әни җаным, бүгенгә үзеңдә торсын, иртәгә алырмын”, — дип, биргән акчасын баш очына куйды. Моны бит ул үзе бирми, морфий бирдерә, дип уйлап алды ул һәм авыруны урынына яткырды. Әнисе тагын куллары белән әлеге акчасын эзләп табып: “Мә… ал… зинһар”, — диде. Кирәкми, әни, синең 22 ел буена рәнҗеткән, нахак бәлаләреңне, йөрәк түренә урнашып калган мәсхәр кылануларыңны 10 сум түгел, дөнья малларын бирсәң дә, баса алмаслар, диясе иде дә бит… Юк шул, йомшак күңел андый вакытта рәнҗетә аламы соң? Гаделниса, кулларын Гөлназга таба сузып, аның кулларын тотты. Күзләрен тутырып аңа карады, еларга теләде, әйтәсе сүзләрен әйтә алмый азапланды, борсаланды. Үткән көннәрне исенә төшереп, үкендеме, каласыз бит, дидеме… Нәрсәдер аңлатырга теләсә дә, теле бармады. Тик туп-туры карашы һәммәсенә төшендерерлек иде.
- Ятам, — диде әби. Гөлназ беләгенә башын куеп яткыргач, ул күзләрен йомды. Хәлсез куллары җансыз кешенеке кебек салынып төштеләр һәм кайнана авыр йокыга талды.
Көндезләрен эштә, кичләрен авыру кайнанасы янында утырып арыган күрәмсең, күзләрен ачарга да хәле калмаган Гөлназ, башын өстәлгә куйган килеш, үзе дә тирән йокыга талды…
Тәлгать ВАҺАҖЕВ.
Иске Ярмәк авылы, Камышлы районы.
Просмотров: 982