Бәхилләдем газиз анамны…

1943 — 1944 еллар. Иске Яр­мәк авылы мәктәбе йортындагы иске бер өйдә әнисе Шәйхрази исемле 7 — 8 яшьлек баласын калдырып китә. Авыл өстендә бала ачтан үлмәс дип уйлаганмы, әллә башка бер сәбәбе булганмы, анысы билгесез. Мәктәп каршында яшәүче Әнәс абый Шаһиев, бу баланы күреп, мөмкинлегеннән чыгып, ашата, сөйләшә, хәлен белешә. Кызганычка, Әнәс абый күптән вафат инде. Шуңа күрә ул баланың кайдан килеп чыкканын, анасы кайда китеп югалганны, малайның киләчәк тормышын белә алмыйбыз. Иске Ярмәк авылына күчеп килгән балалар йортына алып тәрбияләгәннәрдер, киләчәк тормышы уңышлы булгандыр, дип ышанасы килә. Әйе, сугыш елларында андый хәлләр еш булып торган. Астагы шигырем дә шул турыда: азгынлыктан, ялкаулыктан ташлап китмәгән бит инде хатын баланы. Чарасызлыктан шулай эшләгән, дип ышанасы килә. Бу шигырем нәкъ шундый сугыш ятимнәренә багышлана.

Һичкемгә дә кирәк
                           булмагачтан,
Ник тудырдың, әнкәм, син
                                        мине?
Мәктәп йортындагы салкын
                                         өйгә
Ник калдырдың кертеп
                                   улыңны?
Чәчләремне сыйпап тарар
                                        идең,
Югалттың шул агач
                                 таракны.
Нигә язмыш мине ятим
                                      итте?
Ник сындырды минем
                                 канатны?
Исән булсаң, әнкәм,
                       табармын мин,
Таба алмам бары кабереңне.
Иске бүрек, иске бишмәт
                                   кидереп,
Ник ташладың, әнкәм,
                                   улыңны?
Сынган канат талпынырга
                                      бирми.
Кышын суык — туңа
                                тәннәрем.
Тамагым ач, саламга
                                 төренеп,
Уза минем ялгыз төннәрем.
Мин тик йөрим шыксыз
                               урамнарда,
Бу угыры дип, этләр,
                                  өрмәгез.
Бәхетсезлек мине шулай
                                     итте,
Начар бала, диеп белмәгез.
Әнәс бабай гына мине
                                   жәлләп,
Ач тамакны кайчак туйдыра.
Беркемгә дә кирәкмәгән
                                       йөрәк,
Яшисем бар, диеп кычкыра.
Әнәс бабай, күңелең бигрәк
                                   йомшак,
Һәрчак мине дәшеп
                            сыйлыйсың.
Инәкәем, бердәнбер малаең
Кочагыңа ник соң сыймады?
Әнкәм-бәгырем үзе
                             үлгәндерме,
Улым исән калсын, дигәнме.
“Балакаем, миңа ачу тотма,
Син каргама мине”, -
                                 дигәндер.
Кеше арасында үлмәс, диеп,
Ярмәк авылына ышанган.
Бәхилләдем. Ходайга
                               тапшырып,
Укыйм, әнкәй, рухыңа дога.
…Ташлама, кыз, дөнья
                                 газабына
Карыныңнан төшкән
                                  балаңны.
Һичкайчан да Ходай кабул
                                     итмәс
Җәннәтенә андый бәндәне.

Тәлгать ВАҺАҖЕВ.

Иске Ярмәк авылы, Камышлы районы.

«Бердәмлек».

Просмотров: 1136