Рамиль Шамсутдинов, обвиняемый в убийстве восьми человек в воинской части в Забайкалье, мог пойти на это только из-за издевательств со стороны сослуживцев. Так считает отец Рамиля Салимжан Шамсутдинов, который признался в интервью Радио Азатлык, что даже представить не может, какое событие могло довести сына до такого преступления.
Салимжан Шамсутдинов — пенсионер УВД, проживает в селе Вагай — районном центре Вагайского района Тюменской области. В полиции служил следователем, в ранге капитана ушел на пенсию, и после этого 11 лет проработал диспетчером в пожарной части. Мужчине сейчас 55 лет. Недавно пережил инсульт, сейчас нигде не работает.
Салимжан Шамсутдинов один воспитал трех сыновей — Риана, Динара и Рамиля. Мать детей ушла из семьи через полтора года после рождения младшего сына, в последствии спилась и умерла. Старший из сыновей Риан сейчас с семьей проживает в Крыму. Средний сын Динар служит в полиции в родном селе Вагай.
— Мы были в шоке, сейчас только приходим в себя, — рассказывает Салимжан Шамсутдинов. — Из Крыма приехал старший сын, вместе думаем, что делать. У меня сахарный диабет, давление высокое, был инсульт — в таком состоянии доеду я до Читы или нет — не знаю. Но ехать надо, нам ведь никто ничего не объяснил. Из войсковой части сына даже не звонили, — продолжает отец.
— Рамиль при разговоре с вами говорил о каких-либо неуставных отношениях, что его обижали?
— Нет, он не жаловался. Говорил, что есть небольшие «наезды», но каким образом все это проявлялось, он мне не говорил. При разговорах, видимо, там присутствовали офицеры, на эту тему он вообще не распространялся.
— Говорите, что он упоминал о дедовщине. А какие-то детали были?
— Нет, ничего не говорил. Да, есть там и дедовщина, и дембеля, есть там у них какая-то иерархия, но ничего помимо этого он не рассказывал.
— Когда вы с ним последний раз созванивались?
— За пару дней до происшествия, в субботу. До этого в сентябре недели три или четыре мы вообще не созванивались. Оказалось, он терял телефон. Об этом я узнал только в интернете, каким-то образом эта информация просочилась в интернет. Они свои телефоны сдают, складывают в какой-то ящик, и офицеры им эти телефоны выдают только на субботу-воскресенье. И у него телефон почему-то оказался похищенным. А он свою симку из телефона достал, и в последний раз позвонил со своей симки. Я его спросил, звонит ли он с чужого телефона. Он говорит — «нет, папа, я купил телефон, и должен остался 1500 рублей, и этот долг срочно надо отдать, или такой-то подполковник его накажет». Я спросил, почему накажет? Он, «тут продавщица жалуется подполковнику, что мы деньги не отдаем». Я говорю, «ты там постоянно в долг берешь?», а он — «нет, папа, я в первый раз — вот телефон купил, но долг срочно надо отдать, завтра до 12 дня».
Отец не смог отправить сыну сразу же деньги, потому что у него была карта другого банка. Вместо этого Салимжан Шамсутдинов по просьбе сына положил деньги на карту сослуживца Николая Ташванова.
— Мы отправили деньги на карту этого друга, потом сын сказал, что деньги получил и долг отдал. Поговорили, и на этом все. Сказал, что у него все хорошо, — вспоминает отец.
После окончания срочной службы Рамиль хотел остаться служить по контракту. За неделю до трагедии он попросил отца выслать ему копии документов. По словам Салимжана Шамсутдинова, Рамиль домой не рвался, потому что «дома работы нет, а там зарплата и квартиру обещают». Отец собрал необходимые документы и почтой их отправил во вторник.
— А он назвал фамилию подполковника, который собирался его наказать?
— Назвал, но я сейчас уже не помню.
— Это вы в первый раз отправили ему деньги или до этого тоже так делали?
— Нет, это в первый раз отправил. До этого каждый месяц клал ему на симку по 200 рублей.
— Когда он призвался?
— 2 июля.
— Вы с ним регулярно созванивались?
— Первые полтора месяца он был в учебке, разговаривали каждые суббота-воскресенье. Как в часть перешел — стали реже общаться. В сентябре целый месяц не разговаривали, так как у него, оказывается, телефон был похищен. Я об этом узнал только через интернет. Он мне говорил, что потерял телефон. Как-то сказал, что разбил.
— Сами к нему не ездили?
— Нет, у меня инсульт был, постоянно высокое давление, диабет, я не могу далеко уезжать.
— А как вы узнали о случившемся, кто вам сообщил?
— Дня три назад какая-то женщина в ВКонтакте связалась со мной, стала расспрашивать, не являюсь ли я родственником Рамиля Шамсутдинова, не служит ли он сейчас. Из Москвы. Я уже начал думать, что сын взял там кредит в армии и звонят из банка. А она стала спрашивать, как он рос, и так далее, тут я говорю — а что случилось? Она — а вы что, не в курсе? А о чем я должен быть в курсе? Он же преступление, говорит, совершил. Я был в шоке, мы все в шоке. А потом уже примерно через час пошел шквал звонков, от корреспондентов, каким-то образом они мой телефон узнали, стали звонить.
— Расскажите, каким Рамиль рос ребенком?
— Не только его, у меня все три сына одинаково воспитаны. Они культурные, общительные, грамотные. Хорошие парни. В семье не материмся, не ругаемся, спиртным не увлекаемся. Они все спортсмены у меня. Старший сын отслужил, средний сын сейчас служит в полиции. Старший сын отдельно живет, семья у него, у меня две внучки. Он в Крыму живет.
— Из-за чего могла произойти эта трагедия? Что могло толкнуть Рамиля на такой шаг? Как вы считаете?
— Что могло? Дедовщина только. Это бесконтрольность со стороны офицеров. Закрывали глаза на все происходящее, унижения, оскорбления. Он у меня был терпеливый, до такой степени терпеливый, неконфликтный, все выдерживал. Если его обижают, издеваются, он терпел, в конфликт не вступал. Так его довести, чтобы он восемь человек расстрелял — это уму непостижимо! Что-то там должно же было произойти, правильно? Что-то ведь там произошло такое, и он взял и положил их. В СМИ приводят слова министерства обороны — мол, они предполагают, что на личном, бытовом что-то произошло, нервный срыв какой-то. Да какой нервный срыв?! У него железные нервы были. Он спортсмен у меня, с детства спортом занимался. Ходил в военно-патриотический клуб. Он себя к армии с детства готовил. В училище учился — занимался греко-римской борьбой. Бегун был, первые места занимал по городу Тобольску. У него ни одного конфликта, ни одной драки не было, чтобы кто-то жаловался, чтобы с какими-то синяками приходил. Он был дружелюбный. Со всей школой мои дети дружили. Ничем кроме простуды не болел.
Из военкомата к Салимжану Шамсутдинову никто не приезжал и не звонил, только в день трагедии позвонил областной военный комиссар и попросил не общаться с журналистами . Еще сотрудник ФСБ брал у Шамсутдинова объяснения. Сейчас Салимжан Шамсутдинов намерен с двумя сыновьями поехать в Читу.
— Хотим поехать в войсковую часть, где служил Рамиль. Все разузнать, никто ведь не звонит, не объясняется, что произошло — неизвестно, — говорит он. Пока он всю информацию о сыне получает из интернета и всего один раз пообщался с назначенным сыну адвокатом. По его словам, Рамиль сам несколько дней был в состоянии шока, сейчас начал приходить в себя.
— Приедем, посмотрим, может быть и дальше будем работать с этим же адвокатом, — говорит Салимжан Шамсутдинов. После трагедии он еще ни разу не говорил с сыном.
Друзья и сочувствующие переживающему трагедию отцу рядового Шамсутдинова в интернете открыли сбор денег для оказания ему материальной помощи. Военной пенсии в размере 20 тысяч рублей Салимжану Шамсутдинову на поездки в Читу и оплату услуг адвоката не хватает.
— Я сейчас я уже сам хочу общественного резонанса, чтобы не укрывалось это все, чтобы не думали, что сын мой — убийца, — говорит Салимжан Шамсутдинов.
28 октября военный суд Читы вынес решение об аресте Рамиля Шамсутдинова. Телеграм-канал Mash написал, что предварительная проверка выявила неуставные отношения в части, а бывший военнослужащий этой части рассказал об унижениях со стороны одного из погибших офицеров.
В Интернете размещена петиция «Свободу Рамилю Шамсутдинову», которую уже подписали около 10 тысяч человек. Авторы адресованной главе МВД РФ Владимиру Колокольцеву петиции требуют прекратить дедовщину в армии, отправить Рамиля в реабилитационный центр и вынести ему оправдательный приговор.
***
Гаскәрдә сигез хәрбине атып үтерүдә гаепләнүче Рамил Шәмсетдиновның әтисе Сәлимҗан Азатлыкка әйтүенчә, аның улын хезмәттәшләре җәберләгән булырга мөмкин, җинаятькә нәрсә этәрергә мөмкин булуын ул күз алдына да китерә алмый.
Байкал арты төбәгендәге хәрби бүлектә 25 октябрь кичендә каравыл алышынганда сигез хәрбине атып үтерүдә гаепләнүче Рамил Шәмсетдиновныңәтисе Сәлимҗан Шәмсетдинов элек Төмән өлкәсенең Вагай район үзәгендә полициядә эшләгән. Капитан дәрәҗәсендә пенсиягә киткәч янгын сүндерү бүлегендә 11 ел буе инспектор булып хезмәт иткән. Әле аңа 55 яшь, күптән түгел инсульт кичергән, инде беркайда да эшләми.
Ул өч баласын да – Риан, Динар һәм Рамилне – ялгызы үстергән. Рамилгә яшь ярым булганда әнисе гаиләдән киткән, эчә торган булган һәм соңыннан бөер церрозыннан вафат булган. Өлкән улы Риан хәзер гаиләсе белән Кырымда яши, ике бала үстерә. Уртанчы улы Динар авылда калган, әтисе кебек полициядә эшли.
Әлегә шок хәленнән чак кына чыгып киләбез, диде Сәлимҗан Шәмсетдинов Азатлыкка. «Кырымнан өлкән улым кайтты, бергәләп нишләргә дип уйлыйбыз. Миндә шикәр авыруы, кан басымы югары, инсульт кичергән килеш Читага барып җитәрменме, юкмы – белмим. Әмма барырга кирәк, безгә бит берсе дә берни аңлатмады. Улым хезмәт иткән хәрби бүлектән шалтыратмадылар да», диде ул.
Азатлык Сәлимҗан Шәмсетдинов белән улы Рамил, аның хәрби хезмәттә кичергәннәре, зарланулары, соңгы сөйләшүләре ни хакта булуы һәм алга таба нишләргә җыенулары турында сөйләште.
— Рамил үзе хезмәт иткән җирдәге бозык, уставтан тыш мөнәсәбәтләр турында әйткәне булмадымы?
— Юк, зарланмады. Бабайлык (дедовщина) бар дип әйтте, әмма аның нәрсәдә чагылуын әйтмәде. Күрәсең, минем белән сөйләшкәндә янында офицерлар торгандыр, шуңа бу хакта сүз кузгатмый иде.
— Бабайлык бар дип әйтте дидегез, ниндидер нечкәлекләренә тукталганы булдымы?
— Юк шул. Нечкәлекләрен сөйләмәде. Әйе, бабайлык та, дембельләр (гаскәр хезмәте мөддәтен тәмамлап килүчеләр — ред) дә бар, ниндидер иерархия дип әйтте. Шуннан башканы сөйләмәде.
— Соңгы тапкыр кайчан сөйләштегез?
— Шул 25 октябрьгә кадәр берничә көн алда. Шимбә көнне. Ул телефонын югалткан иде. Хәзер инде интернеттан укыдым, алар телефоннарын офицерларга тапшыралар икән һәм аны урлаганнар. Сентябрьдә 3-4 атна без аның белән бөтенләй сөйләшмәдек. Телефонын тапшырыр алдыннан ул симкасын аннан алган булган. Телефоннарны офицерлар шимбә-якшәмбе генә биргәннәр. Әмма ни сәбәпледер аның телефонын урлаганнар.
Соңгы тапкыр үз симкасыннан шалтыратты. «Син кеше телефонына үз симкаңны куйдыңмы әллә?», дип сорадым. «Юк, мондагы кибеттән телефон алдым, шуңа әле аларга 1500 сум бурычлымын, миңа аны кичекмәстән бирергә кирәк, алайса подполковник мине җәзага тартачак», диде. Ни сәбәпле җәзага тартачагын сорадым. «Сатучы, без акчаларны бирмибез дип, подполковникка зарлана» диде. Син һәрвакыт бурычка аласыңмы әллә, дип сорадым. «Юк беренче тапкыр телефон алдым, әмма бурычны хәзер үк түләргә кирәк. Иртәгә 12гә кадәр бирәсе», дип әйтте. Мин аннан банк картасы номерын сорадым. Аларның бит хәзер карта системы. Ниндидер хезмәт хакы күчә диме шунда. Ул карта номерын бирде. Без анда акча күчерә алмадык, чөнки безнең ВТБ түгел, ә «Сбербанк». Бу картаны ни сәбәпледер кабул итмәде. Мин аңардан дусларының «Сбербанк» картасы булу мөмкинлеген сорадым. Николай Ташвановта бар диде. Шул карта номерын бирде. Без шунда җибәрдек. Бер сәгатьтән шалтыратып сорадым, әйе, килде, бурычны түләдем диде. Шуның белән бу сөйләшү бетте.
Аңа кадәр бер атна элек документларның копиясен җибәрүне сорады, килешү нигезендә хәрби хезмәттә калырга теләвен әйтте. «Әти өйдә эш юк бит, нишләп анда трай тибеп йөрим, монда һичьюгы ниндидер хезмәт хакы алачакмын, фатир да бирәләр», диде. Шуннан соң мин бөтен документларны җыеп почта белән җибәрдем.
— Кайсыдыр подполкновниктан эләгәчәк дигәндә ул аның фамилиясен әйттеме?
— Әйтте, әмма мин инде хәтерләмим.
— Моңа кадәр акча җибәргәнегез булдымы?
— Юк, беренче тапкыр җибәрдем. Аның симкасына 200әр сум акча сала идем.
— Рамил кайчан гаскәргә китте ?
— 2 июльдә.
— Еш сөйләшеп тора идегезме?
Сентябрьдә ай буе сөйләшмәдек, телефонын урлаган булганнар
— Ай ярым ул хәрби укуда булды. Без һәр шимбә-якшәмбе сөйләштек. Аннары хәрби бүлеккә күчкәч, сирәгәйде. Ә сентябрьдә ай буе сөйләшмәдек, шул телефонын урлаган булганнар икән. Анысын инде хәзер интернеттан укып кына белдем. Миңа «югалттым» дип сөйләде. Бер тапкыр «ваттым» диде.
— Аның янына барганыгыз булдымы?
— Юк. Мин инсульт кичердем. Һәрвакыт югары кан басымы. Шикәр авыруы белән дә авырыйм. Озын юлга чыгып китә алмыйм.
— Сәлимҗан әфәнде, бу вакыйга турында кайдан ишеттегез?
— Өч көн элек бер хатын-кыз Вконтакте челтәреннән минем Шәмсетдиновның туганы булу-бумавым, Рамилнең хәрби хезмәттә булу мөмкинлеге белән кызыксына башлады. Ул үзе Мәскәүдән иде. Мин инде әллә армиядә кредит алган да, банктан шалтыраталармы дип уйлый башладым. Ничек үсүе, тегесе-бусы турында сораша башлагач, мин ни булганлыгы белән кызыксындым. Аннары ул: «Ә сез белмисез мени? Ул бит җинаять кылган», диде. Ә мин кайдан белим?! Без шок хәлендә калдык. Шуннан соң бер сәгатьтән инде интернеттан хәбәрчеләр төрле сораулар яудырырга тотынды. Ничектер телефон номерымны белгәннәр. Шалтырата башладылар.
— Рамил нинди бала булып үсте?
— Барлык өч балам да берүк тәрбия алдылар. Алар әдәпле, ачык күңелле, белемлеләр Яхшы малайлар. Гаиләдә акырышмыйбыз-талашмыйбыз, хәмер белән мавыкмыйбыз. Барысы да спорт белән шөгыльләнә. Олы улым хезмәт итте, уртанчы улым полициядә эшли. Олы улымның ике баласы бар. Ул Кырымда яши.
— Бу фаҗига ни сәбәпле килеп чыккан булырга мөмкин?
— Рамилне бу адымга этәргән бердәнбер сәбәп – бабайлык кына була ала, офицерларның вазгыятьне контрольдә тотмавы, җитешсезлекләргә, кимсетү, кыерсытуларга күз йомуы. Улым бик түземле, аны кимсетсәләр, кыерсытсалар, ул түзеп тора, низагка керми иде. Аны ничек шулай сигез кешене атып үтерү хәленә җиткерә алулары башка сыярлык түгел. Анда нидер булган һәм шуннан соң ул аларны үтергән. Медиада саклану министрлыгының ниндидер көнкүреш низагы булган, нервлары түзмәгән дигән сүзләрен китерәләр. Бу берничек тә алай була алмый, улымның нервлары тимер кебек нык иде. Ул кечкенәдән спорт белән шөгыльләнеп үсте, хәрби-спорт клубына йөрде, гаскәргә кечкенәдән әзерләнде. Балыкчылык техникумында укыганда грек-рим көрәше белән шөгыльләнде. Тубылда укыганда йөгерүдә шәһәрдә беренче иде. Аның бернинди сугышуда катнашканы булмады, беркемнән аның турында зарлану ишетмәдем. Балаларым бөтен мәктәп укучылары белән дус иде. Салкын тиюдән башка берни белән авырганы булмады.
Сәлимҗан абыйга военкоматтан килүче дә шалтыратучы да булмаган, бары фаҗига көнендә өлкә хәрби комиссары шалтыратып аңа журналистлар белән сөйләшмәскә кушкан. ФСБ хезмәткәре дә аңлатма сораган. “Ни булса — шуны барысын да сөйләп бирдем”, ди Сәлимҗан абый.
Сәлимҗан Шәмсетдинов ике улы белән Читага барырга планлаштыра. «Рамил хезмәт иткән хәрби бүлеккә барырга телибез. Шунда барып белешергә җыенабыз, беркем дә шалтыратмый бит, аңлатмый, ни булганы билгесез”, ди Сәлимҗан Шәмсетдинов. Әти кеше әлегә барлык хәбәрләрне матбугаттан белә һәм бер тапкыр улына билгеләнгән адвокат белән аралашкан. Аның сүзләренә караганда, Рамил үзе берничә көн шок хәлендә булган, әле ул тынычлана башлаган.
«Баргач карарбыз, бәлки алга таба да шул адвокат калыр», ди ул. Фаҗигадән соң ул улы белән бер тапкыр да сөйләшмәгән, бары шул адвокат белән генә элемтәсе бар.
Дуслары һәм теләктәшлек күрсәтүчеләр Сәлимҗан Шәмсетдиновка ярдәм итү өчен интернет аша акча җыя башлаган, чөнки аның 20 мең сум хәрби пенсиясе Читага барып йөрергә, адвокатлар өчен түләргә җитәрлек түгел.
“Мин хәзер җәмәгатьчелек резонансы булуын, бу турыда күбрәк кешенең белүен телим, минем улым үтерүче дип уйлауларын теләмим”, ди Сәлимҗан Шәмсетдинов.
28 октябрьдә Читаның хәрби мәхкәмәсе Рамилне кулга алу карары чыгарды.
Интернетта “Рамил Шәмсетдиновка – ирек” дип аталган петиция Русия эчке эшләр министры Владимир Колокольцевка юлланган. Петицияне имзалаучылар саны 5250дән артып китте. Мөрәҗәгать авторлары армиядә “бабайлыкны” туктатуны, Рамилне тернәкләндерү үзәгенә җибәрүне, аңа аклау хөкем карары чыгаруны таләп итәләр.
Просмотров: 1142