190 лет назад родился Зайнулла Расулев – великий татарский мусульманский религиозный деятель, ишан, основатель и преподаватель медресе «Расулия», последователь суфизма, просветитель.
Зайнулла Расулев появился на свет 25 марта 1833 года в деревне Шарипово Троицкого уезда Оренбургской губернии. После окончания медресе в деревне Муйнак продолжил образование в Троицке, затем был назначен имамом мечети в деревне Аккужа.
Будучи шакирдом, стал интересоваться суфизмом. В 1859 году он вступил в суфийский тарикат Накшбандийа.
С 1884 года – имам мечети в городе Троицке, при которой основал медресе «Расулия», одно из первых новометодных учебных заведений России. Имел много учеников и последователей, стал одним из самых влиятельных мусульманских деятелей в России. Его называли также «духовным королём своего народа».
Его сын Габдрахман хазрат был муфтием, председателем Центрального духовного управления мусульман Европейской части СССР и Сибири с 1936 по 1950 год. Внук Атилла Расих (Расулев) – известный татарский писатель.
***
190 ел элек бөек татар мөселман дин эшлеклесе, ишан, «Рәсүлия» мәдрәсәсенә нигез салучы һәм аның мөгаллиме, суфичылык тарафдары, мәгърифәтче Зәйнулла Рәсүлев туган.
Зәйнулла Рәсүлев 1833 елның 25 мартында Оренбург губернасының Троицкий өязе Шәрип авылында дөньяга килә. Муйнак авылында мәдрәсә тәмамлаганнан соң, ул Троицкида белем алуын дәвам иткән, аннары Аккуҗа авылында мәчет имамы итеп билгеләнгән.
Шәкертлек елларында ул суфичылык белән кызыксына башлаган. 1859 елда Нәкшбәндийя суфичылык тәрикатына кергән.
Зәйнулла Рәсүлев 1884 елдан Троицк шәһәрендәге мәчет имамы булып эшли башлаган. Ул мәчет каршында «Рәсүлия» мәдрәсәсенә нигез салган. Әлеге мәдрәсә Россиядә яңа алымнар кулланып белем бирүче уку йортларыннан берсе булган. Зәйнулла Рәсүлев Россиядә иң күренекле мөселман эшлеклеләреннән берсе булган. Аның бик күп шәкертләре һәм тарафдарлары булган.
Зәйнулла Рәсүлев улы Габдрахман хәзрәт 1936-1950 елларда мөфти, СССР һәм Себер мөселманнары Үзәк Диния нәзарәте рәисе була. Оныгы Атилла Расих (Рәсүлев) – танылган татар язучысы.
Просмотров: 714