В 8-й день месяца рабигуль-авваль (14 октября), в Казани стартовала двухдневная Международная научно-практическая конференция «Теология традиционных религий в научно-образовательном пространстве современной России». Головным организатором конференции является Ассоциация образовательных организаций «Научно-образовательная теологическая ассоциация» (НОТА). Организаторы конференции — Российский исламский институт; соорганизаторы – Духовное управление мусульман Республики Татарстан, Казанская епархия Русской Православной Церкви, Казанская православная духовная семинария, при содействии Фонда поддержки исламской культуры, науки и образования.
Пленарное заседание конференции вел заместитель муфтия РТ, ректор РИИ и КИУ, председатель Совета по исламскому образованию Рафик хазрат Мухаметшин. Заседание началось с чтения аятов Священного Куръана и продолжилось официальными приветствиями в адрес участников. Так, в ходе торжественного открытия конференции были озвучены приветственные речи от имени президента научной образовательной теологической ассоциации (НОТА), ректора ОЦАД митрополита Волоколамского Илариона, первого замминистра образования и науки РТ Андрея Поминова и руководителя Аппарата Президента РТ Асгата Сафарова Так, озвучив приветственное обращение руководителя Аппарата Президента РТ Асгата Сафарова, главный советник Управления по взаимодействию с религиозными объединениями Департамента Президента РТ по вопросам внутренней политики Аскар Гатин отметил, что сегодня в Татарстане выстроена эффективная система религиозного и теологического образования и выразил благодарность авторскому коллективу учебника «Гражданская идентичность мусульман России», над которой работал в том числе и заместитель муфтия РТ, ректор РИИ и КИУ Рафик хазрат Мухаметшин.
Далее слово взяли лидеры традиционных конфессий Татарстана – Муфтий Татарстана Камиль хазрат Самигуллин, ректор Казанской духовной семинарии отец Владимир, главный раввин Татарстана Реб Ицхак Горелик.
Муфтий Татарстана Камиль хазрат Самигуллин в своей речи напомнил, что сегодняшняя конференция проходит в преддверии знакового события – предстоящего 1100-летия официального принятия ислама в государстве Волжская Булгария. «Эта знаменательная дата считается одной из самых памятных в истории татарского народа и всех российских мусульман. Она служит доказательством того, что Ислам является религией, которую исповедуют коренные народы нашей многонациональной России. А значит невозможно сегодня познать сущность российского многоконфессионального общества без учета его исламской составляющей, потому что в формировании великой российской нации принимали участие в том числе и мусульмане», — сказал муфтий.
Далее он обратил внимание присутствующих, что отечественная исламская теология должна основываться в первую очередь на собственном богословском наследии и традициях, которые существуют уже 11 веков на территории России: «Наши предки оставили для нас бесценные духовные резервы и наша задача – изучать и осваивать их, популяризировать и воспитывать интерес к ним у молодежи».
Отдельно он остановился и на вопросе гражданской и этнокультурной идентичности мусульман России, отметив, что в мусульманских образовательных учреждениях Татарстана уделяют особое внимание формированию у учащихся гражданской и этнокультурной идентичности.
- Не должно быть ни у кого сомнений, что Россия — это большой дом для многочисленных народов и религиозных групп, которые всегда сообща защищали страну, строили российскую государственность, развивали ее мощное экономическое пространство. Взаимопонимание между народами — это фундамент, на котором зиждется благополучие России. Это нужно объяснять не только в религиозных, но и в светских учебных заведениях, — резюмировал муфтий.
В работе конференции, которая проходит в смешанном формате, принимают участие также ректоры и представители около 40 вузов России, реализующих направление подготовки «Теология», в том числе исламских религиозных вузов. Так, среди экспертов — ректоры, проректоры и преподаватели исламских институтов Дагестана, Чечни, ЦДУМ, БИА, а также ректоры и представители светских вузов: Российской академии народного хозяйства и госслужбы при Президенте РФ, Пятигорского госуниверситета, Российского госуниверситета, Московского педагогического госуниверситета и др. Кроме того, к работе конференции присоединились Халид аль-Ябхуни – доктор арабских и исламских исследований, ректор Университета гуманитарных наук им. Мухаммада бин Зайеда (г. АбуДаби, ОАЭ), преподаватели Египетского университета исламской культуры «Нур-Мубарак», Университета им. Сиди Мухаммеда бин Абдуллы (г. Фес, Марокко) и Университета им. Сабахаддина Заима (г. Стамбул, Турция).
Основными направлениями работы конференции являются вопросы духовной безопасности страны, межрелигиозного согласия, государственно-религиозных отношений, гражданской идентичности верующих россиян, защиты культурного многообразия, формирования культуры научно-исследовательского мышления студента-теолога, методических и методологических подходов и современных решений, взаимодействия научно-педагогических и религиозных сообществ, консолидации усилий учёных и преподавателей светских и духовных учебных заведений разных религиозных традиций для выработки единого межрелигиозного научного поля.
15 октября мероприятия Международной научно-практической конференции продолжатся в стенах Российского исламского института, где планируется проведение (в формате телемоста РИИ – КазДС) секций: «Теология и образование: культура научного мышления», «Теология и духовно-нравственная культура народов России: пример взаимодействия христианской и исламской теологии духовных и светских учебных заведений»; «Теология и ценности: ресурс традиционных религий». Конференция завершится мастер-классами «Теоцентрическая модель воспитания студента направления 48.04.01 Теология» и «Место теологии в программе воспитательной работы образовательной организации высшей школы».
Формат проведения конференции предполагает очно-дистанционное участие. С учетом пандемии, к работе конференции некоторые эксперты присоединятся на сайте Научно-образовательной теологической ассоциации (НОТА) http://nota-theology.ru/.
***
Рабигыль-әүвәл 8нче көнендә (14нче октябрьдә), Казанда «Хәзерге Россиянең фән-мәгариф киңлегендә традицион диннәр теологиясе» исемле ике көнлек Халыкара фәнни-гамәли конференциясе ачылды. Конференциянең төп оештыручысы булып «Фәнни-белем бирү теология ассоциациясе» (НОТА) тора. Конференциянене оештыручылар статусында — Россия ислам институты үткәрә, Татарстан Республикасы мөселманнары Диния нәзарәте, Рус Православие Чиркәвенең Казан епархиясе, Казан православ рухи семинариясе, Ислам мәдәнияте, фән һәм мәгарифкә ярдәм фонды.
Конференциянең пленар утырышын ТР мөфтие урынбасары, РИИ һәм КИУ ректоры, Ислам мәгарифе Советы рәисе Рәфикъ хәзрәт Мөхәммәтшин алып барды. Утырыш Коръән аятьләре уку белән башланды һәм катнашучылар адресына рәсми сәламләү сүзләрен җиткерү белән дәвам итте. Конференциянең тантаналы ачылышында сәламләү чыгышлары Фәнни-белем бирү теология ассоциациясе президенты (НОТА), ОЦАД ректоры митрополит Волокаламский Иларион, ТР мәгариф һәм фән министрының беренче урынбасары Андрей Поминов һәм ТР Президенты Аппараты җитәкчесе Әсгать Сәфәров исеменнән чыгышлар яңгырады. Мисал өчен, ТР Президенты Аппараты җитәкчесе Әсгать Сәфәровның сәламләү мөрәҗәгатен яңгыратып, ТР Президентының Эчке сәясәт мәсьәләләре департаментының дини берләшмәләр белән хезмәттәшлек идарәсе баш киңәшчесе Әскәр Гатин бүген Татарстанда дини һәм теологик белем бирүнең нәтиҗәле системасы төзелгән булуын билгеләп үтте һәм күптән түгел дөнья күргән «Гражданская идентичность мусульман России» дәреслегенең авторлык коллективына рәхмәтен белдерде, дәреслек өстендә шул исәптән ТР мөфтие урынбасары, РИИ һәм КИУ ректоры Рәфикъ хәзрәт Мөхәммәтшин да эшләде.
Аннары Татарстанның традицион конфессияләре лидерлары – Татарстан мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин, Казан рухи семинариясе ректоры Владимир атакай, Татарстанның баш раввины Реб Ицхак Горелик сүз алды.
Татарстан мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин үз чыгышында бүгенге конференциянең истәлекле вакыйга – Идел буе Болгар дәүләтендә ислам динен рәсми кабул итүгә 1100 ел тулу алдыннан узуын искә төшерде. «Бу истәлекле дата татар халкы һәм Россия мөселманнары тарихында иң истәлекле даталарның берсе булып санала. Ул Исламны күпмилләтле Россиянең төп халыклары тоткан дин булуын дәлилли. Димәк, бүген Россиядәге күпдинле җәмгыятьнең асылын исламнан башка танып булмый, чөнки бөек Россия милләтен формалаштыруда мөселманнар да катнашты», — диде мөфти. Аннары ул җыенда катнашучыларның игътибарын илдәге ислам теологиясенең иң беренче чиратта үз дини мирасына һәм Россия территориясендә 11 гасыр дәвамында яшәп килгән традицияләргә нигезләнергә тиешлеген әйтте: “Ата-бабаларыбыз безнең өчен бәяләп бетергесез рухи мая калдырган, һәм безнең бурычыбыз – аларны өйрәнү һәм үзләштерү, популярлаштыру һәм аларга карата яшьләрдә кызыксыну уяту». Мөфти Россия мөселманнарының гражданлык һәм милли үзенчәлеге мәсьәләләренә тукталды, һәм Татарстан мөселман мәгариф учреждениеләрендә укучылар арасында гражданлык һәм милли үзаңны формалаштыруга аерым игътибар бирүен искәртте. – Россиянең күпсанлы халыклар һәм дини төркемнәр өчен зур йорт булуы беркемдә дә шик булырга тиеш түгел. Илебезнең чикләрен яклауда, Россия дәүләтчелеген төзүдә, аның икътисадын үстерүдә барча төпле халыклар катаншты. Россия иминлеге халыклар арасындагы үзара аңлашуга нигезләнә. Моны дини генә түгел, дөньяви уку йортларында да аңлатырга кирәк”, – дип мөфти йомгак ясады.
Катнаш форматта уза торган конференциядә Россия Федерациясе һәм Татарстан Республикасы министрлыклары һәм ведомстволары вәкилләре, Россиянең 40 ка якын «Теология» укыту юнәлешен тормышка ашыручы, шул исәптән Ислам дини югары уку йортлары ректорлары һәм башка вәкилләре катнаша. Мисал өчен, экспертлар арасында БИА, Дагыстан, Чечня, Россия мөселманнары Үзәк Диния нәзарәте ислам институтлары вәкилләре, дөньяви югары уку йортлары ректорлары һәм вәкилләре, шул исәптә РФ Президенты каршындагы Россия халык хуҗалыгы һәм дәүләт хезмәте академиясе, Пятигорск дәүләт университеты, Россия дәүләт университеты, Мәскәү педагогика дәүләт университеты һ.б. кебек дөньяви югары уку йортлары ректорлары, проректорлары һәм вәкилләре бар. Моннан тыш, конференция эшенә Мөхәммәд бин Зәйед исемендәге Гуманитар фәннәр университеты ректоры Халид әл-Ябхүни (Әбү Даби шәһәре, БГӘ), Мисырның “Нур-Мөбарәк” ислам мәдәнияте университеты, Сиди Мөхәммәд бин Габдулла (Фәс шәһәре, Марокко) һәм Сәбәхәддин Заим исемендәге университет (Истанбул шәһәре, Төркия) мөгаллимнәре кушылды.
Конференция кысаларында төп эш юнәлешләре булып илнең рухи иминлеге, динара татулык, дәүләт һәм дин арасындагы багланышлар, дин тотучыларның гражданлык үзенчәлекләре, мәдәни күптөрлелекне саклау, студент-теологның фәнни-тикшеренү фикерләү культурасын формалаштыру, фәнни-педагогик һәм дини берләшмәләрнең үзара хезмәттәшлеге, бердәм диниара фәнни кыр булдыру өчен дөньяви һәм төрле диннәр белән бәйле рухи уку йортлары галимнәренең һәм мөгаллимнәренең тырышлыгын берләштерү мәсьәләләре тора.
15 октябрьдә Халыкара фәнни-гамәли конференция чаралары Россия Ислам институтында дәвам итәчәк. Анда РИИ – Казан рухи семинариясе телекүпере форматында түбәндәге секцияләрне уздыру көтелә: “Теология һәм мәгариф: фәнни фикерләү культурасы”, “Россия халыкларының теологиясе һәм рухи-әхлакый культурасы: рухи һәм дөньяви уку йортларының христиан һәм Ислам теологиясенең үзара хезмәттәшлеге үрнәге”, “Теология һәм кыйммәтләр: традицион диннәр ресурсы”. Конференция “Теология 48.04.01 юнәлешендәге студентны тәрбияләүнең теоүзәк моделе” һәм “Югары мәктәп белем бирү оешмасының тәрбия программасында теологиянең урыны” дигән мастер-класслар белән тәмамланачак.
Конференциядә урынга килеп тә, читтән торып та катнашып була. Пандемияне исәпкә алып, кайбер экспертлар конференция эшенә Фәнни-белем бирү теология ассоциациясенең (НОТА) http://nota-theology.ru/ адресы буенча урнашкан сайты аша кушыла ала.
Просмотров: 640