В 20-й день месяца зулькагда (18 мая), на территории Болгарского государственного историко-архитектурного музея-заповедника состоялось одно из важнейших событий в жизни мусульман Татарстана – традиционное масштабное торжественное мероприятие «Изге Болгар Жыены», посвященное Дню официального принятия Ислама Волжской Булгарией. Мероприятие завершило культурную программу ХVI Международного экономического форума «Россия – Исламский мир: KazanForum 2025».
В мероприятии приняли участие верующие со всех уголков Татарстана и разных регионов России, руководство Республики Татарстан, представители духовных управлений мусульман Российской Федерации.
Съезд мусульман начался с мероприятия «Тәүбә» – коллективной молитвы, в которой верующие просили Всевышнего о прощении грехов. «Тәүбә» состоялось у Малого минарета Болгарского городища, его провел многолетний вдохновитель этого благого начинания – председатель ЦДУМ России Талгат хазрат Таджуддин. Также в мероприятии приняли участие Муфтий Татарстана Камиль хазрат Самигуллин, мухтасибы и имамы Татарстана и ЦДУМ, гости Международного экономического форума «Россия – Исламский мир: KazanForum», Всероссийского форума татарских религиозных деятелей, шакирды и все желающие. Вместе с Талгатом хазратом верующие произнесли слова покаяния и мольбы о милости Всевышнего. Необходимость покаяния и истигъфара Верховный муфтий изложил, опираясь на аяты Священного Куръана и хадисы любимого Пророка Мухаммада ﷺ.
Далее на торжественном открытии «Изге Болгар Жыены» перед Памятным знаком участников Изге Болгар җыены поприветствовали Раис Татарстана Рустам Минниханов, Муфтий Татарстана Камиль хазрат Самигуллин, председатель Центрального Духовного управления мусульман России, верховный Муфтий Талгат Таджуддин, Муфтий, председатель ДУМ РФ Равиль хазрат Гайнутдин, председатель Духовного управления мусульман города Москвы и Центрального региона “Муфтият Москвы” Альбир хазрат Крганов, Председатель ДУМ АЧР Нафигулла хазрат Аширов, вице-премьер Татарстана Василь Шайхразиев, а также Митрополит Татарстанский и Казанский Кирилл.
Рустам Минниханов, приветствовав мусульман на земле Болгар, напомнил, что здесь в 922 году наши предки
приняли ислам: «Это историческое событие, определившее судьбу нашего народа; оно стало основой нашего духовного и культурного отождествления. Принятие ислама для государства Волжской Булгарии открыло новые направления развития; укрепило государственность; дало возможность присоединиться наследию богатой мусульманской цивилизации».
Рустам Нургалиевич сказал, что сегодняшнее торжество завершило программу Международного экономического форума «Россия – Исламский мир: «KazanForum», который стал символом единства прошлого, настоящего и будущего.
«Это особенно значимо в Год защитника Отечества,
объявленного Президентом
страны в ознаменование мужества и героизма: наших ветеранов, отстоявших свободу в далеком 45-м; и нынешних героев – участников специальной военной операции, которые с честью защищают интересы нашей Родины» — подчеркнул Раис.
Муфтий Татарстана Камиль хазрат Самигуллин в приветственном слове напомнил собравшимся о мудром совете пророка Мухаммада ﷺ: «Умей ценить пять вещей, пока не пришли следующие пять: жизнь, пока не пришла смерть; здоровье, пока не пришла болезнь; время, пока не пришла занятость; молодость, пока не пришла старость; богатство, пока не пришла бедность». Основываясь на этот хадис и аяты Куръана Камиль хазрат призвал быть благодарными Аллаху, руководителям, хазратам, улемам, меценатам. «Быть благодарными Аллаху значит совершать намаз», — подытожил Камиль хазрат и повел всех на коллективную молитву в Ханскую мечеть.
Намаз джамаатом стал кульминационной частью «Изге Болгар җыены». Его так же провели Верховный муфтий Талгат хазрат Таджутдин. После намаза верующие прочли дуа – поминальную молитву в честь предков, отдавших жизни за веру и Отечество, а также вознесли просьбы о благополучии мусульманской уммы и всей России.
Также участники «Изге Болгар жыены» смогли посетить выставки в музее Булгарской цивилизации. Кроме того, здесь была представлена интерактивная площадка «История письменности». В музее Куръана прошла выставка, посвященная истории распространения «Казан басмасы», а также экспозиция, посвященная книге «Кыйссаи Йосыф». Для всех желающих были доступны экскурсии, ярмарка, учебные мастер-классы и другие события.
Напомним, «Изге Болгар Җыены» проходит в Болгаре с 1989 года в память о дне принятия волжскими болгарами Ислама в качестве государственной религии в 922 году и встречи болгарского хана Алмуша с делегацией багдадского халифа во главе с ученым Ибн-Фадланом.
***
Зөлкагъдә аеның 20нче көнендә (18нче майда), Идел буе Болгар дәүләтендә Ислам дине кабул ителү уңаеннан, һәр елдагыча, Шәһре Болгарда зурлап, Татарстан мөселманнары тормышындагы төп вакыйгаларның берсе – Изге Болгар җыены үткәрелде. Җыен “Россия – Ислам дөньясы: KazanForum” 2025 ХVI Халыкара икътисади форумы мәдәни программасын тәмамлады.
Болгар җыенында Татарстан Республикасы җитәкчелеге, Россия Федерациясе төбәкләреннән делегатлар, Россия мөфтиятләре, дини оешмалар, якын һәм ерак чит илләрдән мөселман җәмгыятьләре вәкилләре катнашты.
Изге Болгар җыены – мөселманнар тормышында тарихи һәм дини яктан әһәмиятле кыйммәтләрне үз эченә алган көн ул. Елдан-ел Татарстан мөфтияте әлеге вакыйганы дини яктан үстерә, һәм быел да программага күбрәк вәгазьләр һәм мөнәҗәтләр кертелде.
Шунысын билгеләп үтәргә кирәк: узган елдагы кебек үк, җәмәгать белән тәүбә кылу Изге Болгар җыенының үзәк өлешен тәшкил итте.
“Тәүбә” чарасын Кече манара янында күп еллар дәвамында оештыручы, Россиянең Үзәк өлеше мөфтияте рәисе Тәлгат хәзрәт Таҗетдин алып барды. Баш мөфти үгет-нәсыйхәтләрдән соң мөселманнарга ихластан тәүбә кылырга һәм Аллаһтан гөнаһларны гафу итүне сорап дога кылырга чакырып мөрәҗәгать итте. Тәүбә кылу һәм истигъфарның зарурлыгын изге Коръән аятьләренә һәм сөекле пәйгамбәребез Мөхәммәднең ﷺ хәдисләренә таянып бәян итте. Әлеге чарада Татарстан Мөфтие һәм мөхтәсибләр, Татарстан Диния Нәзарәтенең һәм Россиянең Үзәк Диния Нәзарәтенең имамнары, хезмәткәрләре, шәкертләр, Халыкара «KazanForum» икътисади форумы кунаклары, Бөтенроссия татар дин әһелләре форумында катнашучылар һәм барлык теләүчеләр катнашты.
“Тәүбә” чарасыннан соң Истәлек билгесе каршындагы мәйданда Изге Болгар җыенының рәсми ачылыш тантанасы узды. Биредә җыелган халыкка Татарстан Рәисе Рөстәм Миңнеханов, Татарстан Мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин, Баш мөфти, Үзәк Диния нәзарәте рәисе Тәлгать хәзрәт Таҗетдин, РФ мөселманнары Диния нәзарәте рәисе Равил хәзрәт Гайнетдин, Россия мөселманнары Дини җыены башлыгы, Мәскәү шәһәре мөселманнары Диния нәзарәте һәм “Мәскәү мөфтияте” Үзәк төбәге рәисе Әлбир хәзрәт Крганов, Россиянең Азия өлеше мөселманнары Диния нәзарәте рәисе, мөфти Нәфыйгулла хәзрәт Аширов, шулай ук башка күренекле мөселман дин эшлеклеләре, Татарстан һәм Казан митрополиты Кирилл һ.б. үзләренең сәламләү сүзләрен җиткерде.
Рөстәм Миңнеханов, Болгар җирендә мөселманнарны сәламләп, 922 елда биредә бабаларыбыз тарафыннан ислам дине кабул ителүен билгеләп үтте. “Әлеге тарихи вакыйга:
халкыбызның язмышын билгеләгән; безнең рухи һәм мәдәни тәңгәллеккә нигез салган. Ислам динен кабул итү Идел буе Болгар дәүләтенә яңа үсеш юнәлешләре ачу; дәүләтчелекне ныгыту;
һәм мөселман цивилизациясенең бай мирасына кушылу мөмкинлеген биргән”, – диде ул.
Рөстәм Нургали улы искәрткәнчә, бүгенге тантана белән “Россия – Ислам дөньясы: KazanForum” халыкара икътисадый форумы программасы тантаналы рәвештә төгәлләнә, ул үткән заман, хәзерге вакыт һәм киләчәк бердәмлеге символына әверелде.
Бу аеруча Президент тарафыннан игълан ителгән Ватанны саклаучылар елында батырлык һәм каһарманлык истәлеге уңаеннан әһәмияткә ия: 1945нче елда ирек яулаган ветераннарыбыз;
һәм хәзерге геройларыбыз – махсус хәрби операциядә катнашучылар, алар
Ватаныбыз мәнфәгатьләрен намус белән яклыйлар”, – дип ассызыклады Рәис.
Татарстан Мөфтие Камил хәзрәт Сәмигуллин үзенең сәламләү сүзендә җыелган халыкка пәйгамбәребез Мөхәммәднең ﷺ зирәк нәсыйхәтләрен китереп узды: “Биш нәрсә килгәнче биш нәрсәнең кадерен бел: үлем килгәнче тормышның; авыру килгәнче саулыкның; мәшәкать килгәнче буш вакытның; картлык килгәнче яшьлекнең; хәерчелек килгәнче байлыкның”. Әлеге хәдискә һәм Коръән аятьләренә нигезләнеп, Камил хәзрәт Аллаһы Тәгаләгә, җитәкчеләргә, хәзрәтләргә, голәмәләргә, иганәчеләргә рәхмәтле булырга чакырды. “Аллаһка рәхмәтле булу ул – намаз уку”, – дип, Камил хәзрәт барлык җыелган халыкны Хан мәчетенә җәмәгать намазына дәште.
Җәмәгать белән намаз уку Изге Болгар җыенының кульминацион өлеше булды. Намазны Баш мөфти Тәлгать хәзрәт Таҗетдин алып барды. Намаздан соң дин кардәшләр динебез һәм Ватаныбыз өчен гомерләрен биргән бабаларыбыз рухына, шулай ук мөселман өммәте һәм илебез иминлеген сорап догалар кылды.
Болгар җыенына килүчеләр шулай ук Болгар цивилизациясе музеендагы күргәзмәләрне карый алды. Моннан тыш, биредә “Язу тарихы” интерактив мәйданчыгы эшләде. Коръән музеенда “Казан басмасы”ның таралу тарихына, шулай ук “Кыйссаи Йосыф” китабына багышланган күргәзмә узды. Барлык теләүчеләр өчен экскурсияләр, ярминкә, остаханәләр һ.б. эшләде.
Просмотров: 401
Добавить комментарий