Татарстан — Яңа гасыр “Планета” телеканалында драматург Илгиз Зәйниев әсәре буенча Әлмәт драма театры сәхнәгә куйган “Балакаем” спектаклен карагач (режиссёры Нәфисә Исмәгыйлева), түзмәдем, кулыма каләм алып, үземнең борчулы хисләрем белән уртаклашырга булдым. Читать полностью
Идеал Муса улы ГАЛӘҮТДИНОВ: «Тукай юлыннан атлыйбыз»
Сөекле Тукаебыз тормышы һәм иҗаты белән минем беренче танышуым татар мәктәбенең башлангычына туры килгән иде. Аның балалар өчен язылган “Кәҗә белән сарык” әкияте, “Бала белән күбәләк”, “Мияубикә”, “Кызыклы шәкерт”, “Шаян песи” кебек шигырьләре әле хәзер дә көмеш кыңгыраулар сыман колагымда яңгырыйлар. Шагыйрь: «Һич сине куркытмасыннар Шүрәле, җен һәм убыр — барчасы юк сүз, аларның булганы юктыр гомер”, — дип кисәтеп язса да, урманда йөргән чакта артымнан Шүрәле басып җитәр дә, “кети-кети” уйнарга чакырыр, ә елгадан Су анасы килеп чыгар кебек тоела иде. Бу инде Тукаебызның иҗатындагы сурәт-рәвешләрнең тирән тәэсире булгандыр. Читать полностью
Татар телен татар кисә Камышлы төбәгендә
Дин һәм тел – татар милләтенең ышанычлы ике терәге. Тел югалса – милләт югала. Телләрен югалткан күп халыклар, илләр, цивилизацияләр турында тарихтан укып беләбез. Менә хәзер телен югалтып, христианлыкка күчкән һәм руслашкан бихисап татар дәвамчылары башка халыкларның данын үстереп яшиләр.
Туган телгә, гореф-гадәтләргә, Ислам диненә нигезләнеп тәрбияләнгән матур сыйфатлар татарларда мул тупланган. Кызганыч ки, аларның күбесен безнең халык читләргә биреп, алардан начарларын алырга күнеккән.
Инде менә саф татар авылларындагы мәктәпләрдә туган телебезне укытуга каршы хәрәкәт көчәя бара. Кайбер җирләрдә аны укыту бөтенләй туктатылган, ә башкаларында ул факультатив рәвешкә күчеп килә.
Римзиль Валеев: «Нельзя путать медиабизнес с откормом поросят и торговлей пивом…»
Конкуренция печатных и электронных СМИ, бум рекламной активности в условиях рыночной экономики превращают массмедиа в важнейший инструмент бизнеса. А какова же судьба самой журналистики как таковой? Как себя чувствуют СМИ и творцы информационных продуктов, находясь на воле, в стихии рынка или в объятиях властных структур? Что в будущем светит им и аудитории, то есть всем нам? Об этом размышляет журналист и общественный деятель Римзиль Валеев в статье для «БИЗНЕС Online». Читать полностью
Рафаэль Хакимов: «Чтобы сохранить СССР, нужен был человек такого же масштаба, как Ленин…»
Почему эпоха «отца народа» сегодня невозможна, или Чем Сталин отличается от Чингисхана
Разговоры о роли Сталина в отечественной истории будоражат общество постоянно. Вице-президент АН РТ Рафаэль Хакимов считает, что, если бы не война, Иосиф Виссарионович так бы и остался «мелким диктатором» и не получил бы такой роли в умах человечества. В своей статье он рассуждает о тех противоречиях, какие генералиссимус заложил в свою империю, что позже и привело к крушению СССР. Читать полностью
Эфир теле татарчамы?
Хәзер зәңгәр экрансыз яшәүне күз алдына китерү дә кыен. Телевизор безне кызыклы, мөһим яңалыклар белән таныштыра, кыйммәтле мәгълүматлар белән баета, җыр-моң, күңелле күренешләр белән йөрәгебезгә ял бирә. Телевидениенең тагын бер мөһим вазыйфасы бар: ул, сыйфатлы тапшырулардан гыйбарәт булганда, тамашачыда дөрес әдәби тел тәрбияләргә ярдәм итә.
Читать полностью
Бер милләттә дә мондый ямьсез күренеш юк
Ата-аналарның үз балалары белән туган телдә сөйләшмәүләре ошамый! Бер милләттә дә мондый йәмсез күренеш юк. Мәсәлән, шул ук Казанда әрмән яши, грузин яши. Урамга чыгалар, янәшәләрендә балалары уйнап йөри. Әрмәннеке — әрмәнчә, грузинныкы грузинча сөйләшә. Ә безнекеләр үз илендә туып-үсеп тә, үз телләрен белмиләр. Хурлык! Бүтән сүз юк. Ник алай икән соң ул? Читать полностью
Русия империясе чорында яхшы яшәдекме?
«Яшь чакта агачлар да биегрәк, чирәм дә яшелрәк булды» дигән кебек, соңгы вакытта Советлар Союзын сагынып искә алучылар ешайды. Ул гына да түгел, хәзер Интернет киңлекләрендә, аерым матбугат чараларында Русия империясен күккә чөйгән язмалар да очрый. Һәм күбебез аларга ышана, чөнки шул заманнарның тере шаһитлары юк бит инде… Читать полностью
Библиотека плюс театр
Общаясь с детьми разного возраста, я заметила, как, взрослея, дети нередко утрачивают интерес к художественной литературе. Это происходит к 4-5 классам. Свои познавательные потребности школьники часто удовлетворяют через телевидение, компьютер, справочную литературу, которые несут огромный поток информации. Он, несомненно, способствует быстрому интеллектуальному совершенствованию, но на этом фоне ощущается явное отставание эмоционального развития. Читать полностью
Эчүчелектән котылуның берәр әмәле бармы?
«Кызымны ничек тә айнытасы, рәткә китерәсе иде!», дигән язманы укыдым да, бик озак уйланып йөрдем.
Урыс дәүләте барлыкка килгәннән бирле эчкечелек белән мавыккан, татар халкы ислам шәригате кысалары нигезендә, эчкечелек белән көрәшеп яшәгән. Ни кызганыч, мең еллар буе аракыны авызына да алмаган татар кешесе бүген егылып эчә. Татар авылларында авызыннан хәмер исе аңкып торган хатын-кызларны, хәтта карчыкларны да очратырга мөмкин. Минемчә, мондый аяныч хәлләр күпләрне борчый торгандыр. Хатын-кыз “шайтан суы”н авызына бер алса, аннан ансат кына котыла алмый, ихтыяр көче җитми шул. Читать полностью
Римзиль Валеев: «Давно пора понять государственную важность отношения к языкам!»
Журналист и общественный деятель Римзиль Валеев, известный своими публикациями по национально-языковым проблемам, считает, что полярные мнения полемистов нужно подвергать системному анализу профессионалов. В своей статье Валеев ссылается на прежний опыт публичного обсуждения языковой темы, который, по мнению автора, часто элементарно забалтывается или превращается в обыкновенный треп. Читать полностью
Рафаэль Хакимов: «Рано или поздно система образования станет целиком татарстанской»

«Джадиды отказывались от заманчивых предложений работать в престижных университетах Европы, Египта, Османской империи ради обучения татарских детей в простых сельских медресе»
Любое образование должно быть национальным и только национальным. Образование на русском языке еще не означает, что оно национальное. Самое плохое образование — британское, ибо оно космополитическое, уверен вице-президент АН РТ Рафаэль Хакимов. В Татарстане должна быть своя система образования, считает автор «БИЗНЕС Online», учитывающая общероссийские ценности, но со своим региональным акцентом, учитывающим межнациональное согласие в республике.
Рустам Батыр: «Счастливчики в раю будут вкушать гамбургеры»
В Татарстане рождается новое направление в искусстве — нурани
Что может быть общего между художественным произведением в духе поп-арта с одной стороны и татарским шамаилем — с другой? Достаточно много, уверен первый заместитель муфтия РТ Рустам Батыр. В своем материале он рассказывает о том, как исламское мировосприятие наступает на постмодернизм через новое направление в изобразительном искусстве. Читать полностью