Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов финанс базарының бүгенге торышыннан канәгать түгел. Алга таба да шулай дәвам итсә, әлеге вәзгыятьнең икътисадка шактый тискәре йогынты ясавы мөмкин.
Бу турыда Президент Мәскәү шәһәрендә уза торган Гайдар форумында белдерде. Рөстәм Миңнеханов сүзләренә караганда, финанс һәм икътисад өлкәсен җайга салу буенча эшчәнлек алып баруы өчен Россия Хөкүмәтенең тиешле карарлар кабул итүе кирәк.
Шәхси бизнесмы, дәүләтнекеме – мөһим түгел
Россиядә Гайдар форумы инде алтынчы ел рәттән уздырыла. Аның максаты – илнең икътисади үсеше турында фикер алышу, киләчәккә планнарны билгеләү. Быел әлеге чараның актуальлеге бермәбер артты. Бу аңлашыла да, ник дигәндә, илдә финанс һәм икътисад өлкәсендәге вәзгыятьне бер дә уңай дип булмый…
14 гыйнварда башланып киткән форумда Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов та катнаша. Бүген ул Гайдар форумының икътисадның инфраструктур үсешенә багышланган сессиясендә чыгыш ясады. Биредә “Россия тимер юллары” компаниясе директоры Владимир Якунин, Россиянең сәнәгать һәм сәүдә министры Денис Мантуров та катнаштылар.
- Татарстан — инфраструктураны шәхси бизнес “кулына тапшыру” эшчәнлеге буенча зур тәҗрибә туплаган төбәк, — дип белдерде Россиянең Дәүләт Думасы спикеры, җыелышның модераторы Сергей Нарышкин. Ул Татарстан Президентыннан шул турыда сөйләвен үтенде.
Рөстәм Миңнеханов сүзләренә караганда, Татарстан карамагында берничә эре предприятие бар. Кайсы тармакның нәтиҗәлерәк эшләвен ачыклаганда исә (дәүләтме, бизнесмы), куелган бурычлардан чыгып эш йөртергә кирәк.
- Шәхси бизнесныкымы, дәүләтнекеме – ничек кенә булмасын, төбәк һәрвакыт икътисади үсеш турында уйларга тиеш. Инвесторлар җәлеп итү өчен, беренче чиратта, инженер инфраструктурасы һәм югары квалификацияле кадрлар булу кирәк. Беренче адымны исә һәрвакыт дәүләт ясый, — дип ассызыклады Рөстәм Миңнехановүзенең чыгышында.
Барысы да тукталып калды…
Татарстан Президенты илдәге соңгы вакыйгалар белән бәйле актуаль мәсьәләләр турында да үз фикерен җиткерде.
- Узган ел азагында килеп туган вәзгыять миндә аеруча зур борчу тудыра. Өч көн элек кенә сәнәгать белгечләре һәм банк вәкилләре белән очраштым. Дөресен генә әйткәндә, барысы да тукталып калды… — дип ассызыклады Рөстәм Миңнеханов.
Бу аңлашыла да, ник дигәндә, 2014 елның беренче нәтиҗәләреннән күренгәнчә, Татарстанда сәнәгать җитештерүчәнлеге индексы үсеше нибары 0,6 процент кына тәшкил иткән. Бу – бик кечкенә күрсәткеч.
- Кредит буенча ставкалар да бик югары. Үзәк Банк тарафыннан билгеләнгән учет ставкасы 17 процент булган очракта да, кредит буенча ставкалар 20-22 процент тәшкил итәчәк дигән сүз. Шуңа күрә банк өлкәсендә оператив карарлар кабул итәргә кирәк дип саныйм, — дип дәвам итте сүзен Рөстәм Миңнеханов.
Тиешле чаралар күрелмәсә, нишләргә?
Мәсәлән, авыл хуҗалыгы тармагын гына алыйк. Президент сүзләренә караганда, агымдагы елда республикада чәчү кампаниясенә якынча 15 миллиард сум акча таләп ителә. Әлеге акчаларның 9-10 миллиард сумы – кредит акчалары.
- Бу акчалар табылган очракта да аларның хәзерге бәясенең нинди нәтиҗәләргә китерәчәге билгесез. Әйе, хәзерге вакытта без азык-төлеккә бәяләрне контрольдә тотарга тырышабыз. Әгәр дә бернинди чара күрелмәсә, нәрсә булыр? — диде Рөстәм Миңнеханов.
Хәзерге вакытта Татарстан әлеге катлаулы вәзгыятьтән чыгу юлын эзләү белән мәшгуль. Иң беренче чиратта, машина төзелеше, сәнәгать һәм инновацион мәйданчыкларны җәелдерү күздә тотыла. Хөкүмәт “Алабуга” махсус икътисади зонасы һәм “Иннополис” шәһәренә аеруча зур өметләр баглый.
Шунысын да билгеләп үтү кирәк, 2014 елда Татарстанда тулаем төбәк продукты 1,63 триллион сум тәшкил иткән. Төп капиталга инвестицияләр күләме исә 542 миллиард сум булган.
- Үсеш темплары әллә ни зур түгел, шулай булуга да карамастан, Татарстан – зур перспективалар алдында, — дип саный Рөстәм Миңнеханов.
* * *
Вчера Рустам Минниханов на Гайдаровском форуме рассказал, на что Татарстан делает ставку в кризис. Упомянув недавний «антикризисный штаб» с промышленниками, президент республики обратился к федеральным властям: надо поторопиться с антикризисными решениями. Корреспондент «БИЗНЕС Online», работающий на площадке форума, стала свидетелем того, как Минниханов политкорректно, но решительно раскритиковал высокую ставку ЦБ. Президент с тревогой говорил о предстоящей посевной, на которую нужны 10 млрд. рублей кредитов.
«ЕСЛИ НЕ БУДУТ ПРИНЯТЫ ДЕЙСТВЕННЫЕ МЕРЫ»
Рустам Минниханов на площадке Гайдаровского форума в Москве поделился своими тревогами на будущее и попросил федеральные власти поторопиться с решениями: действующая учетная ставка Центробанка вот-вот обрушится на татарстанский агропром. Кроме того, президент республики, описав антикризисные меры татарстанской экономики, которая делает ставку на промышленность, констатировал: рост остановился в принципе.
Отметим, что модератор форума, спикер Госдумы РФ Сергей Нарышкин, анонсируя выступление Минниханова, охарактеризовал республику как субъект РФ, имеющий неплохой опыт передачи инфраструктуры в руки частного бизнеса. Именно аутсорсингу, инфраструктурному развитию реальной экономики была посвящена дискуссия на этой сессии. В ней также принимали участие глава РЖД Владимир Якунин, министр промышленности и торговли РФ Денис Мантуров, президент компании ОМС Виктор Найшуллер и другие. Кстати говоря, первым «пас» послал Рустаму Нургалиевичу Якунин, заявив: как можно всерьез относиться к заявлениям правительства, которое говорит, что лишних денег в бюджете на поддержку нет, мол, идите на рынок, а там кредиты под 30 — 32%! И попросил это также прокомментировать с учетом своего регионального опыта президента Татарстана.
Минниханов не стал распыляться на теорию и заговорил о насущных проблемах. Президент Татарстана, обеспокоенный событиями конца 2014 года, обратился к федеральным властям с просьбой поскорее принять какие-то решения. Тем более что состояние реального сектора экономики президент Татарстана замерил буквально три дня назад, в ходе заседанияэкономического совета, где выяснилось, что рост индекса промпроизводства в РТ, по предварительным итогам 2014 года, составляет лишь символические 0,6%.
«Сегодня большая тревога из-за того, что случилось в прошлом году, — сказал он. — Я хочу, Сергей Иванович (Нарышкин — прим. авт.) обратиться к вам. Я промышленников собирал три дня назад, банки собирал. В принципе, все остановилось. Если не будут приняты действенные меры…»
Выдержав паузу, президент акцентировал внимание на росте ключевой ставки ЦБ до 17%. Это привело к тому, что в лучшем случае кредитные организации выдают средства под 20 — 22%.
«Сегодня на посевные работы по республике надо в совокупности 15 миллиардов, рублей, из них 9 — 10 миллиардов — это заемные средства, — констатировал Минниханов. — Даже если эти деньги будут, то какие будут последствия? Мы, с одной стороны, держим стоимость продуктов питания, контролируем, но, с другой стороны, что будет происходить, если каких-то действий не будет?» — обратился он уже к представителям федерального центра.
«ОБЕЩАНИЯ ДО НАС НЕ ДОШЛИ»
Есть и другие пугающие тенденции. Президент РТ привел данные по безработице, которые также обсуждались на экономическом совете. Еще до недавнего времени она была на самом низком уровне — 14 тыс. человек, но в январе безработных стало более 15 тысяч. «А еще год только начинается. Есть некая такая тенденция, и она будет продолжаться», — предупредил Минниханов.
Президент Татарстана намекнул, что опыт у страны есть, ведь уже в кризис 2008 года решения принимались энергично.
«Я ничего не мог ответить нашим предприятиям, — рассказал он о своем общении с промышленниками. — Мне кажется, что те обещания, или тот триллион, который обещали, или еще какие решения, пока они до нас не дошли. Поэтому я бы хотел обратиться и к вам, и к федеральному правительству и найти в этих вопросах оперативные решения», — вновь настойчиво заявил Минниханов.
Интересно, что слова Минниханова оказались в чем-то созвучны с мнением Евгения Примакова. Напомним, что во вторник экс-премьер на площадке «Меркурий-клуба» выступил со своей оценкой политической и экономической ситуации. Он раскритиковал деятельность исполнительной власти, медлительность в принятии антикризисных решений и призвал пересмотреть линию отношений «центр — регионы» в сторону наделения субъектов большими правами.
Просмотров: 1386