Феномен «родины» мордовских платков: советские бизнесмены, похищение невест и подпольные имамы

Опубликовано в Автор

6f8f81912f2fd0eeИстория Белозерья: исламское возрождение в татарской деревне в Мордовии в советский и постсоветский период. Часть 1

Разгоревшийся скандал c платками учителей из Мордовии принял федеральный масштаб. Внимание многих приковало далекое татарское село Белозерье. «Реальное время» публикует статью исследователя, заместителя директора Института истории им. Марджани АН РТ Ильнура Миннуллина, написанную еще в 2012 году. В ней рассказывается об истории села и процессах, которые протекали в советское и постсоветское время.

Читать полностью →

«На одном из совещаний Шаймиев произнес судьбоносную фразу: «Я вижу, нефть нас утопит»

Опубликовано в Автор

14«БИЗНЕС Online» продолжает публикацию глав из новой книги Рафаэля Хакимова «Каково быть татарином?». Часть 15-я

Почему мечеть «Кул Шариф» было бы сложнее построить сейчас, чем в середине нулевых, кто виноват в том, что татарский язык не был переведен на латиницу и что нам дает история упущенных возможностей? Эти темы в центре внимания директора Института истории им. Марджани профессора Рафаэля Хакимова, с очередными материалами из работы которого мы знакомим наших читателей. Читать полностью →

Камышлы театры тарихыннан истәлек

Опубликовано в Автор

MG_4637-300x200Әткәемнең язып калдырган хатирәләренә нигезләнеп

«1919 елда Камышлыда театр оеша башлады. Башлап йөрүчеләрнең берсе — укытучы һәм партия әгъзасы Газиз абый Гарипов. Китапханә ачылгач, шул ук бинада репетицияләр уткәрелә  башлады. Читать полностью →

Рафаил Хәкимов: Бөтен дөньяда капитализм шәһәрдән башланган, ә татарда — авылдан

Опубликовано в Автор

7525Татарстан фәннәр академиясенең Шиһабетдин Мәрҗәни исемендәге Тарих институты директоры Рафаил Хәкимов татар авыллары тарихын өйрәнү аркасында моңа кадәр билгесез мәгълүматның ачыклануын искәртте. Мәсәлән, бөтен дөньяда капитализм шәһәрдә формалашкан, ә институт үткәргән тикшеренүләр бары татарда гына аның авылдан башланганын күрсәткән. Галим татар капитализмы башында Арча районында урнашкан татар авылы Түбән Оры авылы тора, ди. Бу хакта ул «Татар-информ» мәгълүмат агентлыгына биргән интервьюсында белдерде. Читать полностью →

Жизнь Сахиб-Гирея: путь от казанского трона до могилы в предместье Бахчисарая

Опубликовано в Автор
a2af785666b9bdd3

Хан Сафа-Гирей. Художник Нияз Хазиахметов.

В конце декабря стало известно о том, что в подшефном Татарстану Бахчисарае строители приступили к срочному аварийному ремонту на двух основных объектах комплекса Ханского дворца (XVI век). Специалисты знают, что основателем самого города и дворца стал крымский и казанский хан Сахиб-Гирей. Крымский историк Эмиль Сейдалиев в авторской колонке «Реального времени» рассказывает о крымском периоде правления Сахиб-Гирея. Читать полностью →

2018 елда Камышлы авылы мәктәбенә 100 яшь тула

Опубликовано в Автор

bezimeni-1Әткәемнең язып калдырган хатирәләренә нигезләнеп

Өченче бүлек

Мәктәп биналары

“1921  елның язында Советлар иле яңа икътисади сәясәткә күчте. Камышлыда укытучыларның саны кыскартылды, 10 остазның берсе генә түләүле укытучы булып калды. Калганнары арасында: берсе — мулла, икенчесе — сәүдәгәр, өченчесе — хөкүмәт сәүдәсе эшчесе… Читать полностью →

Золотой запас России: из Казани вывезли ценности на 1,1 миллиарда царских рублей

Опубликовано в Автор
Маршрут «золота Колчака».

Маршрут «золота Колчака».

История «Золота Колчака»: путь от столицы Татарстана до Иркутска. Часть 3

 Особый интерес у читателей «Реального времени» вызывают исторические очерки о общественно-политической и экономической жизни казанцев. В частности, одним из самых громких событий, связанных с республикой, было взятие Казани в 1918 году войсками КОМУЧа и захват золотого запаса России. Предлагаем выдержки из исследования татарстанских историков, опубликованное еще в 2000 году.

Читать полностью →

2018 елда Камышлы авылы мәктәбенә 100 яшь тула

Опубликовано в Автор

i3Әткәемнең язып калдырган хатирәләренә нигезләнеп

Икенче бүлек

Совет мәктәбе

Әткәй, Камил Бәдретдин улы Надиров, Камышлыда совет мәктәбе ачылуы турында менә ниләр яза:

«1918 елның жәендә, революциягә кадәр, укытычы булып эшләгән кешеләрне Богырысланга белемнәребезне сынарга — имтихан бирергә дәшеп алдылар. Комиссиядә өч кеше иде. Яруллин Әгъла белән икәү бардык. Әгъла имтиханны тиешле билгегә бирә алмады. Мин имтиханы уңышлы тапшырып, Камышлыда совет мәктәбе ачып, шуның мөдире итеп билгеләндем. Читать полностью →

Рафаил Хәкимов: Революция булмаса, бөтен Казан татар кулында булыр иде (ВИДЕО) / Рафаэль Хакимов: Если бы не революция, вся Казань была бы в руках у татар

Опубликовано в Автор

7525Тарих фәннәре докторы, Ш.Мәрҗани исемендәге Тарих институты директоры, Татарстан фәннәр академиясе академигы, Татарстан фәннәр академиясе вице-президенты Рафаил Сибгат улы Хәкимов «Татар-информ» мәгълүмат агентлыгына интервью бирде.
 Читать полностью →

2018 елда Камышлы авылы мәктәбенә 100 яшь тула

Опубликовано в Автор
image-211

Самар өлкә «Туган тел» татар оешмасы аксакалы Азат Камил улы НАДИРОВ.

Әткәемнең язып калдырган хатирәләренә нигезләнеп

Беренче бүлек

Безнең әткәй, Камил Бәдретдин улы Надиров, гомере буена укытучы булып эшләде.  Ул Камышлыда, кыскача гына вакыт Бозбаш, Йолдыз, Яңа Ярмәк, Мәтеби (Иске Усман), Татарстанның Лашман авылларында укыткан. Совет идарәсе кушуы буенча 1918 елны Камышлыда совет мәктәбе ачкан.

Гомерен укытучы һөнәренә багышлаган әткәй Хезмәт Кызыл Байрагы ордены белән бүләкләнгән. Авылыма (Камышлыга) кайткан саен урамда очраган байтак кына кешеләр: «Камил абый мине дә укытты!» — дип елмаеп, горурланып әйтә торган иделәр… 

Минем соравым буенча, әткәй үзе  һәм Камышлы авылы турындагы хатирәләрен язып калдырган иде. Шуларның кайсылары безнең туганнарга гына түгел, башкаларга да кызык булмасмы икән? Аларны бик кыскартып, сезгә дә житкерергә булдым. Мәктәп турында соңрак, иң элек бик кыска гына әтиемнең бала, яшьүсмер, егет чаклары турында сөйләп үтим. Читать полностью →

Бер татар, рус һәм ике украинлы – гомерлек дуслар

Опубликовано в Автор
%d0%b7%d0%b8%d0%b3%d0%b0%d0%bd%d1%88%d0%b8%d0%bd1

Әсгать ҖИҺАНШИН Сан-Франциско шәһәре ачкычы белән файдалана алмавына үкенми.

Бу тиңсез батырлыкка 56 ел гомер үткәннән соң бары тик аларның икесе генә – Әсгать Җиһаншин Санкт-Петербург янын­да, Анатолий Крючковский Киевта исән-сау яшәп яталар.

Кызганыч ки, бүгенге яшьләр арасында Әсгать Җиһаншин исемен белүчеләр бик аз. Ә менә өлкән буын кешеләре 49 көн буе сусыз, ризыксыз океан киңлегендә чайкалган батыр милләттәшебезнең һәм аның өч иптәше — рус егете Иван Федотов, украинлылар Анатолий Крючковский һәм Филипп Поп­лавский турында бик яхшы беләләр. Читать полностью →

Золотой запас России: трамвай со слитками, ирония судьбы и прощай, Самара-городок

Опубликовано в Автор

Маршрут «золота Колчака».

Маршрут «золота Колчака».

История «Золота Колчака»: путь от Казани в Самару

Часть 2.

Особый интерес у читателей «Реального времени» вызывают исторические очерки об общественно-политической и экономической жизни казанцев. В частности, одним из самых громких событий, связанных с республикой, было взятие Казани в 1918 году войсками Комуча и захвата золотого запаса России. Предлагаем выдержки из исследования татарстанских историков, посвященного эвакуации золота в Самару.

Читать полностью →

Между миром и враждой: как Ливонская война заставила литовцев подружиться с крымцами

Опубликовано в Автор

00b8a50a5ada8b96Великое княжество Литовское, Польша, Казанское и Крымское ханства и татарская политика Сигизмунда II Августа

Украинский историк Ярослав Пилипчук специально для «Реального времени» подготовил цикл статей о взаимоотношениях татарских государств (Золотой Орды и постордынских ханств) со странами нынешнего Европейского союза. Вышли материалы о связях со скандинавами, немцами, Венгрией и Румынией, Италией, Ватиканом и народами Балкан. В рамках цикла наш автор описывает историю взаимодействия Орды и Великого княжества Литовского и Польши. Сегодня автор публикует следующую часть, посвященную событиям после 1440 года, начиная с 1500 года, а также правлению Сигизмунда Старого. Сегодня речь пойдет о правлении следующего правителя — Сигизмунда II Августа.

Читать полностью →