“Туган як» – милләтебез сагында

kIhnSk2zapI

Раилә Сафина, Рөстәм Хисматов, Рушания Диндарова.

Ике ел элек Камышлыда “Туган як” дип  аталган иҗтимагый оешма барлыкка килгән иде. Аның президенты Раилә Сафина, директоры Рөстәм Хисмәтов һәм оешма активистлары туган якны өйрәнү, нәсел шәҗәрәләрен төзү һәм үстерү, гаиләдәге элемтәләрне һәм буыннар бәйләнешен ныгыту гамәлләрен оешманың төп бурычлары итеп алганнар. Ике ел эчендә бу юнәлештә байтак эшләр башкарылган да инде. Читать полностью

“Укыткан балалары мәктәптән кеше булып чыкса, укытучының бәхете менә шул ул”

d7d002d2-fba6-4374-8c49-02f7d75dd91b

Рәхимә Хәйрова

“Рәхимә” исеме “шәфкатьле, мәрхәмәтле, рәхимле”, дип тәрҗемә ителә.  Самар шәһәренең “Яктылык” мәктәбендә башлангыч сыйныфлар укытучысы булып эшләүче Илдус кызы Рәхимә Хәйрованың исеме җисеменә туры килә, дип әйтер идем. Ул нәкъ шушындый сыйфатларга ия дә инде. Иң мөһиме исә – ул балаларны үлеп яратучы кеше. Ә мөгаллим һөнәрендә  бу сыйфат беренче урында торырга тиеш бит. Укучыларын сөймәгән укытучының эше коры хезмәткә генә әйләнеп кала, ихлас күңел җылысына, чын хисләргә урын калмый. Читать полностью

“Балаларыбызга динебез нигезләрен, ана телебезне, гореф-гадәтләребезне өйрәтү – ата-ананың төп бурычы ул”

IMG-20210523-WA0000

Лилия Вакказова

Самар шәһәрендә һәм өлкәбездә, Аллаһыга шөкер, мәчетләр күп, һәм алар уңышлы эшләп килә – көн саен манараларыннан, Намазга чакырып, моңлы азан яңгырый, мөселманнар гыйбадәт кылырга җыела.  Читать полностью

Идеологии не «серый кардинал»

Секретарь Татарского обкома КПСС Фасеев К.Ф., 1957 год

Секретарь Татарского обкома КПСС Фасеев К.Ф., 1957 год

Среди уроженцев Самарской губернии, ставших известными руководителями ТАССР, наибольших высот достиг К.Ф. Фасеев, трудившийся секретарем Татарского обкома КПСС по идеологии, председателем Президиума Верховного Совета Татарской АССР, директором Института языка, литературы и истории Казанского филиала АН СССР. Легендарным человеком своего времени назвал его не менее легендарный Ф.А. Табеев, который на протяжении 19 лет руководил Татарстаном. Во второй половине 50-х годов многие представители местной интеллигенции выступали за возрождение культуры татарского народа, восстановление системы национального образования. Лидером такого настроя в партийных структурах был Камиль Фатыхович. Он, по мнению профессора-историка Б.Ф. Султанбекова, сделал для подъема престижа татарской школы и языка больше, чем кто-либо другой из партийных деятелей-татар между 1923 и 1989 годами.
Читать полностью

“Акыллы күзләре безгә көрәшергә көч бирә”

IMG_20210521_170455Табибларның: “Балагызның күзләре акыллы, бәлки, кайчан булса да сөйләшә алыр. Ә болай ул утыра да, аягына да баса, йөри дә алмаячак, яшелчә сыйфатында ятып торачак”, - дигән коточкыч сүзләре Гөлфия Кәримованың колагында әле дә яңгырый.

Тугач ук, уллары Булат, чыннан да, яшәү белән үлем арасында була. Аннары аңа куркыныч диагноз куялар. Әмма табибларның хөкем карарына карамастан, хәзер ул башын да тота, утырырга, аягында басып торырга да омтыла…  Читать полностью

Знаний расширяя круг

В рабочем кабинете, 2000-е годы

В рабочем кабинете, 2000-е годы

Главным делом жизни заслуженного работника культуры ТАССР, заслуженного деятеля науки Республики Татарстан, лауреата Государственной премии РТ в области науки и техники Сабирзянова Г.С. стала подготовка многотомных изданий «Татарская энциклопедия» на русском и татарском языках. Эту трудоемкую и кропотливую работу он сначала «раскручивал», а потом организовывал и пестовал, направлял и вместе со сложившимся коллективом энциклопедистов выполнял более четверти века, являясь все время ответственным редактором упомянутых изданий и – в течение 17 лет – заместителем директора института Татарской энциклопедии Академии наук Республики Татарстан (ИТЭ АН РТ). Наверное, многие самарцы – наши соплеменники (да и не только они), которые интересуются жизнью татарского народа или многонационального Татарстана с древнейших времен до сегодняшних дней, открывали эти 650-750-страничные труды, расширяющие знаний круг, и находили нужную информацию. Особенно приятно подчеркнуть, что процесс отбора ее, перепроверки и систематизации координировал наш земляк – уроженец земли Самарской Гумер Салихович Сабирзянов. Читать полностью

“Кеше читтән синең яхшы сыйфатларыңны күреп шатланса, бу инде тормышта — зур җиңү”

219 каб

Фәния  Гыйләҗева

“Укытучы – оста артист, ләкин аңа кул чапмыйлар. Ул — оста скульптор, ләкин аны күрмиләр. Ул — яхшы табиб, ләкин аңа пациентлары бик сирәк кенә дәвалаган өчен рәхмәт әйтә, кайберәүләре кайвакыт дәваланырга да теләми.

Ә рухлану өчен кайдан көч алырга соң? Бары тик үзеңнән, үзеңнең хезмәтеңнең бөеклегеннән”.

С.Л. Соловейчик. Читать полностью

Шугуровские Герои: Самат Садриев

В пожилые годы_1

В пожилые годы

В последние годы (и месяцы) вхождения Бугульминского уезда в состав Самарской губернии село Старое Шугурово этого уезда стало местом рождения трех наших соплеменников, которые в середине 40-х стали Героями Советского Союза. Это Ибрагим Мурзин, Самат Садриев и Ислам Халиков. В их биографиях наряду с особенностями есть и схожие моменты: учеба в семилетней Старошугуровской школе, работа на Шугуровском битумном заводе, героизм на фронте в период Великой Отечественной войны. Первым из этих мужественных парней Золотую Звезду получил С.С. Садриев. С него и начнем повествование о шугуровских Героях.
Читать полностью

Һәрвакытта да Укытучы апа булып калачак!

2Самарның “Яктылык” мәктәбендә күп еллар татар теле һәм әдәбиятын укыткан югары категорияле ветеран мөгаллим, Татарстанның атказанган укытучысы Әхмәтзыя кызы Нурзидә Фәйзуллина 2020 елда “Тәрбия һәм белем бирү өлкәсендә Россия Федерациясенең Мактаулы хезмәткәре” исеменә ия булды.
Читать полностью

Сугышчылар Сугышлыдан

Подполковник Халиуллин М.Х.В истории Бугульминского уезда, как известно, был 70-летний период нахождения в Самарской губернии. В 1920 году часть его передали в состав только что созданной Автономной Татарской Советской Социалистической Республики, и уезд на 10 лет превратился в один из кантонов АТССР, а потом дал начало нескольким районам республики. Вместе с этим уездом «покинуло» нашу губернию и село Сугушла (тат. – Сугышлы), основанное в XVIIIвеке и достигшее максимального количества жителей в последние годы нахождения на самарской земле. А незадолго до этого данное «боевое» село (так переводится его название) стало малой родиной двух Героев Советского Союза, отличившихся на фронтах Великой Отечественной войны. Они – бойцы из Сугушлы (тат. – сугышчылар Сугышлыдан) – и стали героями сей статьи. Читать полностью

Фермер Салават Заляев: “Сөтлебикәләремне әз генә күрми торсам да, үзләрен сагынып бетәм”  

2Сыерларын яратып: «Сөтлебикә», дип кенә атап йөртә Яңа Ярмәк авылы фермеры Салават Заляев. “Без сөйләгәнне аңлыйлар алар, татарча өйрәнделәр инде”, — дип шаярта да. Ә чынында бу шаярту да түгел икән бит. “Сыерларга тавышыңны күтәр әле син, аннары сауганда, алар бер урында тормыйлар, тибенә башлыйлар. Мал да үзен яраткан кешене ярата шул”, — ди кулга ияләшкән сыерларын сыйпап, иркәләп кенә торган фермер. Читать полностью

Татар Байтуганының уңдырышлы җирендә оҗмах почмагын булдырган Мөнировлар  

IMG_1993 (1)

Гөлчирә Мөнирова

“Урамда буран, кар ява, ә мин теплицама керәм дә кыштан җәйгә эләккән сыман булам. Тирә-юнемдәге яшеллек оҗмахның бер почмагын хәтерләтә. Дөресен әйткәндә, күптәнге хыялым тормышка ашты бит минем ”, — дип елмаясөнечен яшерә алмаган Гөлчирә апа Мөнирова.
Читать полностью

Шугуровские Герои: Ислам Халиков

Халиков И.Р.

Халиков И.Р.

Вторым Героем Советского Союза среди шугуровцев стал Ислам Халиков. Только в отличие от С.Садриева (см. статью «Шугуровские Герои: Самат Садриев») ему не довелось узнать о своем награждении медалью «Золотая Звезда» и после войны вернуться на малую родину. Тело отважного воина приняла украинская земля.
Читать полностью