Искәндәр Гыйләҗевкә Муса Җәлил турында җиде сорау / Семь вопросов Искандеру Гилязову о Мусе Джалиле

2acb911b875cc6d60e3c85e4d933578bТатарстан республикасы Фәннәр академиясенең Татар энциклопедиясе һәм төбәкне өйрәнү институты директоры, тарих фәннәре докторы Искәндәр Гыйләҗев «Татар-информ» агентлыгының каһарман шагыйрь Муса Җәлил турындагы җиде соравына җавап бирде.

Читать полностью

175 лет назад начал служить самый первый известный мулла самарской городской общины Габдрахим Мельзетдинов

2

На месте этого трехэтажного дома и стояли усадьба муллы Мельзетдинова и молельный дом.

175 лет назад (1844-1845гг) в домовой мечети на улице Саратовской (ныне — Фрунзе) начал служить мулла Габдрахим Мельзетдинов. Он и его сын Зайнельгабеддин на своей усадьбе в 1844 году оборудовали и до середины 80-х годов содержали молельный дом. Располагался он на углу улиц Саратовская и Комсомольская. Читать полностью

Татар халкының XX йөз башы милли бизәнү әйберләре (ВИДЕО)

AI3I8639«Татар-информ» мәгълүмат агентлыгы ТР Милли музее белән берлектә татар халкының киеменә багышланган проект тәкъдим итә. Бу юлы без Татарстан Республикасы Милли музеенда сакланган милли бизәнү-ясану әйберләре – хаситәләр, тәңкәләр, каптырмалар, чулпылар, тезмәләр тәкъдим итәбез.  

Читать полностью

Беренче адымнар

Съезд ТОЦ, фев

Диләрә Габбасова (сулдан уңга), Идеал Галәүтдинов, Вагыйз хәзрәт Яруллин, Әлфия Гыйниятуллина, Шамил Әхмәров, Фаикъ Давыдов һәм Равил Яһудин. (Казан, февраль, 1989 ел).

(Ахыры. Башы «Бердәмлек»нең 3 санында)

Шуннан соң инде “Туган тел” оешмасы гөрләп эшли башлады. Хәтта февральнең 17сендә Вагыйз хәзрәт Яруллин, Идеал Галәүтдинов, Әлфия Гыйниятуллина, Мурат Сафин, Фаикъ Давыдов, Шамил Әхмәров һәм Диләрә Габбасова Казанның Галиәcгар Камал театры бинасында күтәренке рухта узган “Халык хәрәкәте үзгәреш өчен -  Татар иҗтимагый үзәге” корылтаенда катнашып, Куйбышевта татар милли оешмасы барлыкка килү хәбәрен бөтен дөньяга ишеттерделәр. Читать полностью

«Сөембикәбезнең исеменнән генә түгел, аның турындагы дөрес истәлекләрдән дә качабыз төсле»

ebb5dba41d786a96905e8f3884e3b180Казан ханбикәсе Сөембикәнең истәлеген татар халкы ничек саклаган? Бүген без үзебезнең мәшһүр кызыбызга тиешле дан-шөһрәтне күрсәтәбезме? Тарих фәннәре кандидаты Тәэминә Биктимеровадан күзәтү.

Читать полностью

Сведения о том, что история села Старое Ермаково начинается с 1737 года — это понятие условное

img028

Село Старое Ермакове в составе Надыровской волости

Название села Старое Ермаково происходит от имени его основателя, Ярмака (Ярмухаммада), близкого родственника Надыра Уразметова. Читать полностью

Тарихчы: Алтын Урданы Татарстан дип тә атаганнар, төп халкы татарлар булган / Историк Ильнур Миргалиев: Золотую Орду также называли Татарстаном, основным населением были татары (ВИДЕО)

0057Ш.Мәрҗани исемендәге Тарих институтының Алтын Урданы һәм татар ханлыкларын тикшерү Үзәге җитәкчесе, тарих фәннәре кандидаты Илнур Миргалиев әйтүенчә, Алтын Урданың икенче атамасы Татарстан, ә төп халкы татарлар булган. Бу хакта ул “Татар-информ”га интервьюсында әйтте. Читать полностью

Он открыл завесу прикрытой истории нашего родного края

img024В разделе книги об истории села Старое Ермаково, в которой описываются события, происходящие на территории Нугайской Орды, и в частности Надыровского уезда, где формировались сёла Сокской гряды, использованы материалы, собранные жи­телем села Байтуган Камышлинского района Абузаром Бадретдиновым. Читать полностью

Защитники Ленинграда

00338f006320f84e83ebeadbf87ff6f127 января 1944 года — день полного снятия блокады Ленинграда

Вспомним имена наших земляков, которые внесли свой вклад в освобождение города на Неве.

Прошло 75 лет, но мы до сих пор не можем без боли и содрогания читать о бедах и страданиях нашего народа в годы блокады. 75 лет… Много это или мало? Для масштабов истории — мгновения, а для нас, жителей страны, блокада Ленинграда — одно из самых страшных событий Великой Отечественной войны. Она длилась 872 дня (с 8 сентября 1941 по 27 января 1944 гг.) и унесла свыше миллиона человеческих жизней. За это время многое изменилось, да и страна стала другой, но память о битве за Ленинград навеки вошла в историю ярким примером мужества, стойкости и патриотизма. Читать полностью

Тарих фәннәре докторы, профессор Фәйзелхак ИСЛАЕВ: Иске Ярмәк авылы тарихы турында зур хезмәт башкарылган

DSC_0313

Үткән гасырның 90-нчы елларында коммунизм идеясы җимерелеп СССР дәүләте таркалгач, иҗтимагый-сәяси, икътисади һәм идеологик үзгәрешләр халкыбызның тарихын яңача өйрәнү ихтыяҗы тудырган иде. Соңгы елларда милли тарихны фәнни өйрәнү өлкәсендә шактый мәртәбәле эшләр башкарылды: җиде томлык “Татар тарихы”, күптомлык татар энциклопедиясе дөнья күрде, үзешчән тарихчылар тырышлыгы белән 1000 нән артык авыл тарихлары язып бастырылды. Татар конгрессы авыллар тарихын язу эшен үз канаты астына алып, Казанда 2 мәртәбә зур форум, Уфада, Самарда һәм башка кала-салаларда җыеннар, урынннарда аерым сөйләшүләр үткәреп, киң җәмәгатчелекне, җирле түрәләрне бу эшкә өндәү эшен, үзешчән тарихчыларга методик ярдәм итүне оештырды. Краеведлар өчен Дамир Исхаков җитәкчелегендә “Туган җир” җурналы нәшер ителә башлады.

Читать полностью

Авыл җирләрендә сугыштан соңгы еллар…

0_ab972_79518661_XLЗур булмаган агач өйләрдә авыл халкы яшәде.
Түбәләре салам аның, бар ишегалды, күтәрмәсе.

Бакчаларда тәгәрәшеп үскән кабак, бәрәңге,
Суган, кишер, чөгендер — гаилә хәзинәләре. Читать полностью

«Краткая история татар»: путаница с монголами, домыслы о языке и истребленный Чингисханом народ

1eed0c159f6d0413По поводу… и без повода. Критический отклик Рафаэля Хакимова на исторический проект «Арзамаса» и Альфрида Бустанова 

В конце декабря на сайте Arzamas вышел курс аудиолекций «Краткая история татар». В подготовке принимали участие российские историки Альфрид Бустанов, Илья Зайцев, филологи Азат Ахунов, Анна Дыбо и Марсель Ибрагимов. Текст начитывала Чулпан Хаматова. Любопытно, что просветительский видеоролик с таким же наименованием полтора года назад выпускали в Казани. Директор Института истории им Ш. Марджани Рафаэль Хакимов, ознакомившись с новым проектом, решил высказать в «Реальном времени» свое мнение об этом начинании коллег. Какие моменты вызвали недоумение нашего колумниста, читайте в его отклике.

Читать полностью

Беренче адымнар / Первые шаги

Бөтентатар иҗтимагый үзәгенең беренче рәисе Марат Мөлеков.

Бөтентатар иҗтимагый үзәгенең беренче рәисе Марат Мөлеков.

Самара өлкәсе «Туган тел» татар җәмгыятенең 30 еллыгына

Быел Самара өлкәсе татарларын өч зур юбилей көтә: «Туган тел» татар җәмгыяте оешу, Җәмигъ мәчете төзелә башлау һәм вакыты белән “Яктылык” татар мәктәбенә әверелгән 15 санлы эшче яшьләр мәктәбендә татар якшәмбе мәктәбе ачылуның 30 еллыгы. Шушы уңайдан “Туган тел” оешмасы тарихына, анда җиң сызганып эшләгән шәхесләргә багышланган мәкаләләр сериясе бастырырга ниятлибез. Шуларның беренчесен укучыларыбызга Самара төбәгенең татар тарихчысы Шамил ГАЛИМОВ тәкъдим итә. Читать полностью