На 89-м году жизни скончался первый Президент Башкортостана Муртаза Рахимов. Об этом сначала сообщила газета «Комсомольская правда», а затем эту информацию РИА Новости подтвердили в пресс-службе главы региона.
«Муртазы Губайдулловича не стало. Мы склоняем головы перед великим сыном башкирского народа, всего себя посвятившим служению республике и России», — написал в своем Telegram-канале действующий руководитель Башкортостана Радий Хабиров.
С 1960 по 1976 год трудился на Уфимском нефтеперерабатывающем заводе имени XXII съезда КПСС начальником установки, заместителем начальника цеха, заместителем начальника производства, заместителем главного инженера по пуску и наладке новых производств.
В 1976–1978 годах работал на этом же предприятии главным химиком — заместителем главного инженера, в 1978–1986 годах — главным инженером, а в 1986–1990 годах — директором завода.
Избирался народным депутатом СССР и членом Верховного Совета СССР, народным депутатом Республики Башкортостан и Уфимского городского Совета народных депутатов.
С 7 апреля 1990 по 24 декабря 1993 года был Председателем Верховного Совета Башкирской АССР. С 25 декабря 1993 по 15 июля 2010 года занимал пост Президента Башкортостана.
После отставки, 22 октября 2010 года, стал председателем совета Благотворительного фонда «Урал». С 8 декабря 2010 по 29 июня 2012 года также был членом совета директоров ОАО АНК «Башнефть».
***
Башкортстанның беренче президенты Мортаза Рәхимов вафат булган, дип хәбәр итә «Пруфы» басмасы.
Мортаза Гобәйдулла улы Рәхимовка 88 яшь иде.
Ул 1990 елдан 1993 елга кадәр БАССР Югары Советы рәисе, 1993 елдан 2010 елга кадәр – Башкортстан президенты. Отставкага киткәч, «Урал» хәйрия фонды җитәкчесе.
«Пруфы» басмасы хәбәр итүенчә, аның соңгы сүзләре республиканың һәм илнең чәчәк атуын теләү булган.
Мортаза Рәхимовның биографиясе
Мортаза Гобәйдулла улы Рәхимов 1934 елның 7 февралендә Башкорт АССР Күгәрчен районының Тәвәкән авылында туган.
Атасы – Гобәйдулла Зөфәр улы Рәхимов Бөек Ватан сугышыннан соң берничә хуҗалыкта рәис булып эшли һәм 1956 елда «Мактау Билгесе» ордены белән бүләкләнә.
Мортаза Рәхимов 1956 елда Уфа нефть техникумын тәмамлый, хезмәт юлын Уфа нефть эшкәртү заводында оператор булып башлый. 1964 елда Уфа дәүләт нефть техника университетының кичке бүлегендә белем ала.
1960-1975 елларда КПССның ХХ съезды исемендәге Уфа нефть эшкәрту заводында корылыш начальнигы, цех начальнигы урынбасары, яңа производстволарны эшкә кушу һәм көйләү буенча баш инженер урынбасары булып эшли.
1976-1978 елларда – предприятиенең баш химигы һәм баш инженер урынбасары вазифаларын башкара.
1978 -1986 елларда – КПССның ХХ съезды исемендәге Уфа нефть эшкәртү заводының баш инженеры, 1990 елга кадәр – директоры.
1974 елдан 1991 елның августына чаклы – КПСС әгъзасы.
Уфа кала Советы һәм Башкортстан Югары Советы депутаты.
1989 елда СССРхалык депутаты итеп сайлана.
1990-1993 елларда – Башкортстан Республикасы Югары Советы Рәисе. Бу чорда Башкортстан Республикасының дәүләт суверенитеты турында Декларация (1990 ел, 11 октябрь) кабул ителә, Федератив Килешүгә һәм Федератив Килешүгә Башкортстан Республикасыннан Кушымтага (1992 ел, 31 март) кул куела, Башкортстан Республикасы яңа Конституциясе (1993 ел, 24 декабрь) кабул ителә.
1993 елның 12 декабрендә бөтен халык тарафыннан Башкортстан Республикасының Президенты итеп сайлана. Сайлауда катнашучыларның 63 проценты М.Г. Рәхимов өчен тавыш бирә. Беренче президентлык чорында Россия Федерациясе дәүләт власте органнары белән Башкортстан дәүләт власте органнары арасында үзара вәкаләтләр бүлешү турында Россия Федерациясе белән Башкортстан Килешүе (1994 ел, 3 август) имзалана.
1998 елның 14 июнендә Башкортстан Президенты итеп яңадан сайлана.
1993-2001 елларда Россия Федерациясе Федераль Җыелышының Федерация Советы, Россия Федерациясе Дәүләт Советы әгъзасы.
2003 елның 21 декабрендә «Сайлау хокуклары һәм РФ гражданнары референдумында катнашуга хокукларының төп гарантияләре турында»гы Федераль, башка халык сайлавының икенче турында 78 проценттан артык тавыш җыеп, өченче тапкыр Башкортстан Президенты итеп сайлана.
2006 елның сентябрендә Россия Федерациясе Президенты Владимир Путинга үзенә ышаныч турында мөрәҗәгать итә. 2006 елның 5 октябрендә Россия Президенты Владимир Путин җөмһүрият Президенты вәкаләтләрен йөкләү өчен Мортаза Рәхимовның кандидатурасын Башкортстан Дәүләт Җыелышы-Корылтай каравына индерә. 2006 елның 10 октябрендә узган Башкортстан Дәүләт Җыелышы-Корылтайның 39нчы, чираттан тыш, утырышында депутатлар бертавыштан Мортаза Рәхимовка җөмһүрият Президенты вәкаләтләрен биш яңа еллыкка йөкләү турында карар кабул итә.
2010 елның 12 июлендә Россия Федерациясе Президенты хакимияте башлыгы Сергей Нарышкин белән очрашуында үзенең вазифасыннан китәргә теләве турында игълан итә. 2010 елның 15 июлендә Россия Федерациясе Президенты Д.А. Медведев М.Г. Рәхимовның Башкортстан Президенты вазифасыннан отставкага китү үтенечен канәгатьләндерә. Башкортстан Республикасының Президенты вазифасына 19 июльдә Рөстәм Хәмитов Россия Президенты тәкъдиме аша Башкортстан Корылтае тарафыннан расланды. М.Рәхимов 2010 елның 22 октябреннән – «Урал» Хәйрия Фонды җитәкчесе. 2010 елның 8 декабрендә кыска вакытка «Башнефть» акционерлар нефть компаниясе» акционерлар җәмгыятенең Директорлар советына сайлана.
2015 елның 14 апрелендә Мортаза Рәхимовка «Ватанга эшчәнлеге өчен» бүләге тапшырыла.
Просмотров: 643