Бүген, 2023 елның 18 апрелендә, Чәчәк Зыятдин кызы НАДИРОВА бакыйлыкка күчте
Кеше дөньяга туып, беренче аваз салган мизгелдә дә, соңгы сулышын алып, якты дөнья белән хушлашканда да, яныбызда ак халатлы фәрештәләр – табиблар була. Июнь аенда бу игелекле һөнәр ияләре профессиональ бәйрәмнәрен билгеләп үтәләр. Шушы якынлашып килүче табиблар көне алдыннан без, ярты гасырга якын гомерен яраткан һөнәренә багышлаган Чәчәк ханым Надирова белән әңгәмә оештырдык.
Ровно сто лет назад «покорять» столицу юной Татреспублики приехали трое начинающих поэтов – уроженцев соседних губерний. Звали их Мухаммедхади Хайруллович Такташев, Муса Мустафович Залилов, Адельша Нурмухамедович Кутуев. И это юношам удалось. Спустя некоторое время одного из них – Хади Такташа – назвали «татарским Маяковским», второй – Муса Джалиль – стал председателем Союза писателей автономной республики, Героем Советского Союза, автором «Моабитских тетрадей». А улыбчивого и общительного, работящего и моторно-метеорного любимца публики Аделя Кутуя, повесть «Неотосланные письма» которого вышла на десятках языков, именовали «татарским Николаем Островским». Вот о нем, о литераторе и педагоге, драматурге и журналисте Кутуе, приехавшем в Казань из Самары, мы и поведем рассказ.
Читать полностью
Научное творчество стало главным делом его жизни, в которой нашлось место и детдомовским годам, и бродяжничеству. Но доминировавшая в парне устремленность в мир знаний привела Сафаргалиева М.Г. в учебные заведения малой родины, а потом Ташкента и Москвы, вооружив владением шестью восточными языками. Когда ученый мир ориенталистов узнал о выходе в свет его монографии о распаде Золотой Орды, то в Саранск полетели письма из разных городов Советского Союза и других стран с просьбой выслать эту книгу. Многим пришлось отказать, так как ее тираж не был столь велик. А сотни студентов, прошедших школу Магомеда Гарифовича (некоторые из них стали зрелыми исследователями) вспоминают своего наставника такими словами: «Сафар был строг, но мы его уважали». Более 30 лет он прожил в Мордовии, получив здесь признание. Воздадим почести доктору исторических наук и мы, ведь Магомед эфенди – уроженец самарской земли.
Читать полностью
Касымов А.К.
Этому 93-летнему имам-хатыбу мечети села Старые Шалты есть что проповедовать землякам. У него прекрасная память, позволяющая рассказывать о разных событиях в жизни малой родины, с которой Касымов А.К. практически неразлучен, не считая службы в армии и учебы в Оренбургской совпартшколе. В родном селе он трудился парторгом колхоза, председателем коллективного хозяйства, директором средней школы. И поныне Асгат Касымович активно участвует в разных мероприятиях, будь то Сабантуй, «Бессмертный полк», «Грачиная каша», встреча в библиотеке, клубе или школе. Став накануне своего 80-летия почетным гражданином муниципального образования «Абдулинский район Оренбургской области», уроженец самарской земли и орденоносец продолжает достойно нести общественно-полезную вахту.
Читать полностью
Ш.Х. Галимов
В начале декабря прошедшего года свое 65-летие встретил Ш.Х. Галимов – руководитель Самарского областного общества татарского исторического краеведения, автор ряда книг и газетно-журнальных публикаций по истории самарских соплеменников. Историк по образованию, он не имеет ученой степени, но степень его учености весьма высока. При этом она сочетается с личной скромностью и активным участием в татарской общественной жизни, в которую Шамиль Хайдарович постоянно привносит украшающие ее события. Неслучайно профессор П.С. Кабытов называет его настоящим ученым, не только наполняющим историю татар новым содержанием, но и сохраняющим историческую память с помощью разных проектов. Трудно не согласиться и с мнением главного библиографа Самарской областной универсальной научной библиотеки А.Н. Завального, для которого Галимов – образец подвижника и убежденного патриота, верного сына земли самарской и татарского народа. Читать полностью
Л.Гильми
Сирота-пастушонок, мечтавший о морской службе, благодаря своей тяге к знаниям и старательности, а также общительности и талантам стал успешным общественным деятелем, который со временем вырос в заметного писателя и редактора ряда СМИ. И делами, и пером он боролся за новую жизнь в советской стране, был ее пропагандистом и агитатором. Но 1937 году Лябиб Гильми (Ләбиб Гыйльми), несколько месяцев успевший поработать председателем правления Союза писателей ТАССР, был арестован как «участник правотроцкистской террористической организации» и в мае следующего года расстрелян. Талант его не успел открыться всем многоцветием.
Читать полностью
“Кайда туган – шунда кирәк булган”, — дигән рус мәкале бар бит. Похвистнево районы Гали авыл җирлеге башлыгының урынбасары Зәйтүнә Габделхәй кызы Газизуллинага да шушы сүзләр бигрәк тә туры килә! Читать полностью
Очрашу тантанасы
Һәр җәмгыятьнең уңышлыгы — аның җитәкчесенә бәйле. Әгәр дә ул бүгенгене һәм киләчәкне уйлап, акыл белән эш итә икән — димәк аның үзе җитәкләгән коллективның эшчәнлеге дә уңышлы һәм нәтиҗәле була.
Бу уңайдан Камышлы районындагы Иске Ярмәк авылында яшәүче Әхмәтгали улы Таһир Рәхимовны мисалга китерергә була. Авыл хуҗалыгының кайсы гына тармагында эшләгән булса да — аны һәрвакытта мактап телгә алалар. Ул авылда олы хөрмәт казанып, аның тарихында тирән эз һәм матур истәлекләр калдырырлык эшләр башкарган шәхесләрнең берсе. Түбәндә аның белән булган әңгәмәбез: Читать полностью
Балачактан китап укырга бик яратам мин. Авылыбыз китапханәчесе: «Сиңа бирмәгән китап калмады инде, Миләүшә. Син – безнең иң күп укучы!” – дип мактаса, әбием: “Күз нурыңны түгеп, шулкадәр күп укыйлармени!” – дип ачулана торган иде. Читать полностью
Үзебезнең татар авылында туып-үскән, татар мәктәбендә укыган яшьләребез арасында, туган телен кирәксенмичә, үзара рус телендә аралашучылар бар. Ә Татарстаннан читтә – Россия төбәкләрендә, башка илләрдә яшәүче милләттәшләребез татар телендә сөйләшергә омтыла.
«Чит җирләрдә гомер итүче татарлар өчен ана теле аеруча кадерле. Алар башка милләт вәкилләре арасында югалмыйча, үз телләрен, гореф-гадәтләрен саклап, ассимиляциягә бирешмичә яшәргә тырышалар», – ди «Alima Academy» онлайн мәктәбенең татар теле укытучысы Гөлчәчәк Вәлиева. Читать полностью
Региональ Диния нәзарәте рәисе, мөфти Талип хәзрәт Яруллинга 9 январьда 60 яшь тула
Самар өлкәсендә имамлык итүче Яруллиннар гаиләсенең туган җире — Иске Ибрай авылы, ул Татарстанның Аксубай районына керә. Бу авылда Лотфулла Яруллин озак еллар имам булып торган.
Биредә шулай ук Вагыйз хәзрәт дөньяга килгән, үскән, укыган, соңрак Самар өлкә дини идарәсен 17 ел буе җитәкләгән. Кешеләргә дини белем бирү юлын шулай ук мөфти Талип Яруллинда сайлаган, январь аенда аңа 60 яшь тула — гомер бәйрәме якынлаша. Читать полностью
Өлкә “Туган тел” татар җәмгыяте әгъзасы Азат Камил улы Надиров
5 январьда зур юбилеен бәйрәм итә
Самар татар милли хәрәкәтенең чишмә башында торучы, утыз елдан артык үз милләтенә җанын-тәнен биреп хезмәт итүче аксакалыбыз, өлкә “Туган тел” татар җәмгыятенең ветераны Камил угылы Азат Надиров – зур хөрмәткә лаеклы шәхесләрнең берсе. Аның милли җанлылыгына хәйран калырсың. Милләтпәрвәр, ватанпәрвәр сүзләре Азат абыйның калебенә бигрәкләр дә туры килә! Үз халкын, ана телен ихластан сөюче, алар белән үз гомеренә горурланып яшәүче кеше ул.
Самар өлкә «Туган тел» татар оешмасы әгъзасы, танылган фотохәбәрче Әнәс Насыйбулла улы МИНГАЛИЕВка — 65 яшь!
Самар татарлары оештырган нинди генә милли-мәдәни чарага барма – анда Әнәс Мингалиевның истәлекле мизгелләрне фотога төшереп йөрүен күрәсең. Шәһәребездә яшәүче милләттәшләребез арасында аны белмәүчеләр сирәктер.